Pomnik: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tom5551 (dyskusja | edycje)
pomniki
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Treblinka (obozy) – zmieniono link(i) do Niemiecki obóz zagłady w Treblince
Linia 23:
W końcu [[modernizm (sztuka)|modernizm]] zrywa z tą tradycyjną formą, co objawiło się m.in. w redukcji postumentu (patrz np.: pomniki realizowane przez [[Auguste Rodin]]a). W formie rzeźb i samych pomników odbijały się częściowo kolejne kierunki ([[kubizm]], [[futuryzm]]), dużo więcej nowych treści i sposobów interpretacji rzeźby dał [[konstruktywizm (sztuka)|konstruktywizm]], dzięki któremu możliwe były propozycje kolejnych dekad, w szczególności lat 50. i 60. XX wieku.
 
Lata powojenne przyniosły zmiany w rozumieniu pomnika, który przekroczył granice bryły, zaczął „wchłaniać” przestrzeń i samego obserwatora (jako ważną można wskazać koncepcję [[Teoria formy otwartej|formy otwartej]] [[Oskar Hansen|Oskara Hansena]] i późniejsze doświadczenia pomników upamiętniających wojnę w Wietnamie i Holokaust – w szczególności monumentem takim jest pomnik autorstwa [[Peter Eisenman|Petera Eisenmana]] w Berlinie). Ważniejsze rodzime realizacje pomnikowe wpisujące się w te trendy to: [[Pomnik Powstańców Śląskich]] [[Kazimierz Gustaw Zemła|Gustawa Zemły]] w [[Katowice|Katowicach]], Pomnik Ofiar Majdanka w [[Lublin]]ie [[Wiktor Tołkin|Wiktora Tołkina]] czy Pomnik Pomordowanych w [[TreblinkaNiemiecki (obozy)obóz zagłady w Treblince|Treblince]] [[Adam Haupt|Adama Haupta]] i [[Franciszek Duszenko|Franciszka Duszenki]]. Za sprawą m.in. [[Władysław Hasior|Władysława Hasiora]] w pomniki wprzęgnięte zostały żywioły – ogień, wiatr, woda (np. „Ogniste Ptaki” w [[Koszalin]]ie, „[[Żelazne Organy]]” w [[Czorsztyn]]ie czy „[[Prometeusz Rozstrzelany]]” w [[Zakopane]]m).
 
W okresie [[III Rzeczpospolita|III Rzeczypospolitej]] można obserwować kilka charakterystycznych tendencji związanych z pomnikami. Duże grupy tematyczne stanowią [[Pomniki papieża Jana Pawła II|pomniki Jana Pawła II]], pomniki [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] i [[Żołnierze wyklęci|Żołnierzy Wyklętych]] oraz pomniki upamiętniające zbrodnię katyńską (coraz częściej w powiązaniu z katastrofą w Smoleńsku). Coraz więcej powstaje pomników związanych z lokalnymi dziejami (np. nieznanymi szerzej osobowościami historycznymi), jak również legendami – nierzadko tworzonymi na potrzeby przemysłu turystycznego (przypadek [[Wrocławskie krasnale|wrocławskich krasnali]]).