Wiek sprawny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
uzupełnienie
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Wiek sprawny''' (także ''lata sprawne'') – wiek, w którym w średniowiecznym polskim [[prawo zwyczajowe|prawie zwyczajowym]] osiągano pełną [[zdolność do czynności prawnych]]. Zdaniem historyków wiek ten osiągano z chwilą ukończenia dwunastego (dla dziewcząt) lub piętnastego (dla chłopców) roku życia<ref>[[Prawo rzymskie]] uznawało, że mężczyzna osiągał [[dorosłość|dojrzałość]] ([[łac.]] ''pubertas'') po ukończeniu 14 lat zaś kobieta - lat 12. ([[Instytucje Justyniana]] [http://droitromain.upmf-grenoble.fr/Corpus/just1.gr.htm#22 1, 22]).</ref>.
 
Osoba w tym wieku mogła samodzielnie zawrzeć ważny [[małżeństwo|związek małżeński]], dopełnić [[Sponsalia de futuro|małżeństwo zawarte wcześniej]] bądź odstąpić od niego, [[testament|testować]] i uczestniczyć w obrocie [[handel|handlowym]]. Młody [[następca tronu]] mógł z chwilą osiągnięcia wieku objąć samodzielne rządy lub kontrolę nad nadanym mu terytorium. W przypadku, kiedy prawowity władca umierał zostawiając dziedzica przed osiągnięciem wieku sprawnego, rządy w zastępstwie najczęściej obejmował najwyższy [[Arcybiskup|dostojnik kościelny]]. W wielu przypadkach powoływano nad małoletnim lub małoletnimi konsens polegający na ustanowieniu tzw. opiekuna, którym zazwyczaj zostawał członek rodu panującego. W polskiej tradycji średniowiecznej przyszły następca tronu przed osiągnięciem dwunastego roku życia miał przydzielonego opiekuna-wychowawcę.