Obywatelstwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Obywatelstwo''' – więź prawna łącząca jednostkę ([[Osoba fizyczna|osobę fizyczną]]) z [[Państwo|państwem]], na mocy której jednostka ma określone prawa i obowiązki wobec państwa, a państwo – analogicznie – ma obowiązki i prawa wobec jednostki. Określenie spraw związanych z obywatelstwem, a w szczególności sposobów jego nabycia i ewentualnie także utraty, należy do samego państwa – jest to jego kompetencja wyłączna. Istnieją także regulacje [[Prawo międzynarodowe|prawa międzynarodowego]] dotyczące spraw związanych z obywatelstwem, a w szczególności unikania sytuacji [[Apatryda|bezpaństwowości]] i wielokrotnego obywatelstwa.
 
W opinii na temat dekretów o obywatelstwie w Tunisie i Maroku (1923) [[Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej]] uznał ''zagadnienie, czy dana sprawa należy, czy też nie wyłącznie do jurysdykcji wewnętrznej danego Państwa, jest pytaniem zasadniczo względnym; odpowiedź jest uzależniona od ukształtowania stosunków międzynarodowych'' [...] ''w sprawie, która, jak sprawa obywatelstwa, nie jest w zasadzie normowana przez prawo międzynarodowe, swoboda państwa manifestująca się w postępowaniu, jak chce, jest jednak ograniczona przez zobowiązania, które ma ono w stosunku do innych państw. W tym wypadku kompetencja państwa, zasadniczo wyłączna, ograniczona jest przez reguły prawa międzynarodowego''<ref>[http://www.icj-cij.org/pcij/serie_B/B_04/Decrets_de_nationalite_promulgues_en_Tunisie_et_au_Maroc_Avis_consultatif_1.pdf Nationality Decrees Issued in Tunis and Morocco, Advisory Opinion of 7 February 1923] s. 24. Joanna Połatyńska, [http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/7295/JPolatynska_Sukcesja.pdf ''Sukcesja państw a obywatelstwo osób fizycznych''], s. 64.</ref>.
 
Konwencja [[Liga Narodów|Ligi Narodów]] w sprawie zagadnień dotyczących kolizji ustaw o obywatelstwie z 1930 r.<ref>[http://prawo.legeo.pl/prawo/konwencja-w-sprawie-pewnych-zagadnien-dotyczacych-kolizji-ustaw-o-obywatelstwie-oraz-protokol-dotyczacy-przypadku-bezpanstwowosci-podpisane-w-hadze-dnia-12-kwietnia-1930-r-ratyfikowane-zgodnie-z/ Konwencja w sprawie pewnych zagadnień dotyczących kolizji ustaw o obywatelstwie oraz protokół dotyczący przypadku bezpaństwowości, podpisana w Hadze 12 kwietnia 1930 r.] ([http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19370470361 Dz.U. z 1937 nr 47 poz. 361]), [http://www.refworld.org/docid/3ae6b3b00.html lista stron].</ref> w art. 1 ''Każde Państwo władne jest określić w swym ustawodawstwie, kto jest jego obywatelem. Ustawodawstwo to winno być przyjęte przez inne Państwa, byleby było zgodne z umowami międzynarodowymi, zwyczajem międzynarodowym i zasadami prawnymi ogólnie uznanymi w przedmiocie obywatelstwa.'' Podobnie postanawia Konwencja [[Rada Europy|Rady Europy]] o obywatelstwie z 1997 r. w art. 3<ref>[http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/re/1997c.html Europejska konwencja o obywatelstwie sporządzona w Strasburgu 6 listopada 1997], [http://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/166 teksty oryginalne i lista członków].</ref>.
 
[[Powszechna deklaracja praw człowieka]] w art. 15 gwarantuje ''Każdy człowiek ma prawo do posiadania obywatelstwa. Nie wolno nikogo pozbawiać samowolnie obywatelstwa ani nikomu odmawiać prawa do zmiany obywatelstwa.'' [[Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych]] w art. 24 postanawia ''Każde [[dziecko]] ma prawo do nabycia obywatelstwa''.
 
W opinii na temat dekretów o obywatelstwie w Tunisie i Maroku (1923) [[Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej]] uznał ''zagadnienie, czy dana sprawa należy, czy też nie wyłącznie do jurysdykcji wewnętrznej danego Państwa, jest pytaniem zasadniczo względnym; odpowiedź jest uzależniona od ukształtowania stosunków międzynarodowych'' [...] ''w sprawie, która, jak sprawa obywatelstwa, nie jest w zasadzie normowana przez prawo międzynarodowe, swoboda państwa manifestująca się w postępowaniu, jak chce, jest jednak ograniczona przez zobowiązania, które ma ono w stosunku do innych państw. W tym wypadku kompetencja państwa, zasadniczo wyłączna, ograniczona jest przez reguły prawa międzynarodowego''<ref>[http://www.icj-cij.org/pcij/serie_B/B_04/Decrets_de_nationalite_promulgues_en_Tunisie_et_au_Maroc_Avis_consultatif_1.pdf Nationality Decrees Issued in Tunis and Morocco, Advisory Opinion of 7 February 1923] s. 24. Joanna Połatyńska, [http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/7295/JPolatynska_Sukcesja.pdf ''Sukcesja państw a obywatelstwo osób fizycznych''], s. 64.</ref>.
 
W 1955 r. [[Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości]] orzekł, że ''jest rzeczą każdego państwa suwerennego normować własnym ustawodawstwem nabywanie jego obywatelstwa, jako też nadawać je przez [[naturalizacja|naturalizację]] przyznawaną przez jego własne organy zgodnie z tym ustawodawstwem''<ref>Joanna Połatyńska, [http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_11802/c/06-Polatynska.pdf ''Prawo do obywatelstwa jako prawo człowieka''] s. 74.</ref> prawo międzynarodowe wymaga jednak, aby w przypadku obywatelstwa istniał rzeczywisty związek między obywatelem a państwem, ''obywatelstwo stanowi więź prawną, której podstawą jest społeczny fakt przywiązania, rzeczywista solidarność egzystencji, interesów, uczuć, za którą idzie wzajemność praw i obowiązków''<ref>Joanna Dyduch, [http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/62930/19_Joanna_Dyduch.pdf ''Bezpaństwowość''] s. 401.</ref>.