Obywatelstwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
suwerennośc
Linia 1:
'''Obywatelstwo''' ([[ang.]] ''citizenship'', [[fr.]] ''citoyenneté'', [[ros.]] ''гражданство'', [[niem.]] ''Staatsbürgerschaft'') – więź prawna łącząca jednostkę ([[Osoba fizyczna|osobę fizyczną]]) z [[Państwo|państwem]], na mocy której jednostka ma określone prawa i obowiązki wobec państwa, a państwo – analogicznie – ma obowiązki i prawa wobec jednostki. Określenie spraw związanych z obywatelstwem, a w szczególności sposobów jego nabycia i ewentualnie także utraty, należy do samego państwa – jest to jego kompetencja wyłączna. Istnieją także regulacje [[Prawo międzynarodowe|prawa międzynarodowego]] dotyczące spraw związanych z obywatelstwem, a w szczególności unikania sytuacji [[Apatryda|bezpaństwowości]] i wielokrotnego obywatelstwa.
 
W opinii na temat dekretów o obywatelstwie w Tunisie i Maroku (1923) [[Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej]] uznał ''zagadnienie, czy dana sprawa należy, czy też nie wyłącznie do jurysdykcji wewnętrznej danego Państwa, jest pytaniem zasadniczo względnym; odpowiedź jest uzależniona od ukształtowania stosunków międzynarodowych'' [...] ''w sprawie, która, jak sprawa obywatelstwa, nie jest w zasadzie normowana przez prawo międzynarodowe, swoboda państwa manifestująca się w postępowaniu, jak chce, jest jednak ograniczona przez zobowiązania, które ma ono w stosunku do innych państw. W tym wypadku kompetencja państwa, zasadniczo wyłączna, ograniczona jest przez reguły prawa międzynarodowego''<ref>[http://www.icj-cij.org/pcij/serie_B/B_04/Decrets_de_nationalite_promulgues_en_Tunisie_et_au_Maroc_Avis_consultatif_1.pdf Nationality Decrees Issued in Tunis and Morocco, Advisory Opinion of 7 February 1923] s. 24. Joanna Połatyńska, [http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/7295/JPolatynska_Sukcesja.pdf ''Sukcesja państw a obywatelstwo osób fizycznych''], s. 64.</ref>.
Linia 7:
[[Powszechna deklaracja praw człowieka]] w art. 15 gwarantuje ''Każdy człowiek ma prawo do posiadania obywatelstwa. Nie wolno nikogo pozbawiać samowolnie obywatelstwa ani nikomu odmawiać prawa do zmiany obywatelstwa.'' [[Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych]] w art. 24 postanawia ''Każde [[dziecko]] ma prawo do nabycia obywatelstwa''.
 
W 1955 r. [[Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości]] orzekł, że ''jest rzeczą każdego państwa [[suwerenność|suwerennego]] normować własnym ustawodawstwem nabywanie jego obywatelstwa, jako też nadawać je przez [[naturalizacja|naturalizację]] przyznawaną przez jego własne organy zgodnie z tym ustawodawstwem''<ref>Joanna Połatyńska, [http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.hdl_11089_11802/c/06-Polatynska.pdf ''Prawo do obywatelstwa jako prawo człowieka''] s. 74.</ref> prawo międzynarodowe wymaga jednak, aby w przypadku obywatelstwa istniał rzeczywisty związek między obywatelem a państwem, ''obywatelstwo stanowi więź prawną, której podstawą jest społeczny fakt przywiązania, rzeczywista solidarność egzystencji, interesów, uczuć, za którą idzie wzajemność praw i obowiązków''<ref>Joanna Dyduch, [http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/62930/19_Joanna_Dyduch.pdf ''Bezpaństwowość''] s. 401. P. też [[Krzysztof Skubiszewski]], [https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/17267/1/008%20KRZYSZTOF%20SKUBISZEWSKI.pdf ''Nieznane poglądy sędziego Bohdana Winiarskiego na zagadnienie obywatelstwa i opieki dyplomatycznej''].</ref>.
 
== Prawa i obowiązki jednostki wynikające z obywatelstwa ==