Anton Bernolák: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MBi (dyskusja | edycje)
drobne uzupełnienie
MBi (dyskusja | edycje)
→‎Życiorys: drobne uzupełnienia
Linia 19:
W latach 1774–1778 uczęszczał do [[gimnazjum]] w [[Rużomberk]]u. Później w latach 1778–1780 jako seminarzysta studiował [[retoryka|retorykę]] i [[filozofia|filozofię]] w [[Bratysława|Bratysławie]], a w latach 1780–1782 filozofię w [[Trnawa|Trnawie]]. Rozpoczęte studia [[teologia|teologiczne]] w [[Wiedeń|Wiedniu]] (1782–1784) ukończył w 1787 roku w generalnym [[seminarium duchowne|seminarium duchownym]] w Bratysławie. Pierwszą miejscowością, w której posługiwał, była wieś Čeklís w [[Powiat Senec|powiecie Senec]] – dzisiejsze [[Bernolákovo]]. W latach 1791–1797 pracował jako sekretarz [[wikariusz]]a [[archidiecezja|archidiecezji]] w Trnawie. Od 1 czerwca 1797 roku aż do śmierci był [[proboszcz]]em w Nowych Zamkach. Początkowo pełnił też funkcję archidiakona powiatu Nowe Zamki, a następnie, po podziale powiatu na dwie części, dziekana "dolnego" powiatu. Poza tym był również kierownikiem głównej szkoły miejskiej, w której uczył też religii<ref name = "Báb">Bábik Ján: ''Vojenská i literárna pevnosť Nové Zámky'', w: "Krásy Slovenska" R. LXXXIX, nr 5-6/2012, s. 47-48</ref> Zmarł nagle, na atak serca podczas porannego golenia. Pochowany jest w Nowych Zamkach w kapliczce Najświętszej Trójcy na placu, noszącym jego imię.<ref name = "Báb"/>
 
W okresie studiów był zafascynowany reformą [[Oświecenie (epoka)|oświeceniową]] [[Maria Teresa Habsburg|Marii Teresy]] i [[Józef II Habsburg|Józefa II]]. Stał się propagatorem słowackiego odrodzenia narodowego. Swoją uwagę skierował na językoznawstwo. W tym czasie podjął się zadania kodyfikacji i ujednolicenia języka słowackiego. [[Ortografia|Ortografię]] i gramatykę w dużej mierze oparł na [[dialekt|dialekcie]] okolic Trnawy, niektóre elementy pochodziły z dialektów centralnych. Do rozpoczętego dzieła włączyli się również m.in. [[Juraj Fándly]], [[Jozef Ignác Bajza]], [[Ján Hollý]], [[Alexander Rudnay]], [[Martin Hamuljak]]. DziałaniaI chociaż ostatecznie kodyfikacja Bernoláka (słow. "bernolákovčina", ''bernolákovska kodifikácia''), przedstawiona w kilku dziełach autora z lat 1787-1791 nie przyjęła się, to działania podjęte przez Bernoláka doprowadziły do powstania ruchu, który przez kolejne 50 lat w pełni przeprowadził proces kodyfikacji języka słowackiego. Przyczynili się do tego m.in. [[Ľudovít Štúr]], [[Jozef Miloslav Hurban]], [[Michal Miloslav Hodža]].
 
== Dzieła ==