Ustrój polityczny Australii: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ilustracja, drobne merytoryczne
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m prawidłowy zapis "niemające"
Linia 1:
{{Polityka Australii}}
[[Plik:Elizabeth II greets NASA GSFC employees, May 8, 2007 edit.jpg|mały|prawo|Królowa Australii, [[Elżbieta II]]]]
 
 
[[Plik:House of Representatives, Parliament House, Canberra.JPG|mały|prawo|Sala posiedzeń Izby Reprezentantów]]
Linia 42 ⟶ 41:
=== Senat ===
{{osobny artykuł|Senat Australii}}
Konstytucja Australii przewiduje, iż każdy stan będzie reprezentowany w Senacie przez taką samą liczbę członków. Liczba ta zmieniała się na przestrzeni dziejów Australii i obecnie wynosi po 12 senatorów z każdego stanu. Dodatkowo po dwa miejsca otrzymały oba terytoria wewnętrzne, co sprawia, iż łącznie Senat liczy 76 członków. Kadencja senatorów liczy 6 lat, przy czym co trzy lata (przy okazji każdych wyborów do Izby Reprezentantów) odnawia się połowę jego składu. Senatorowie wybierani są w wielomandatowych okręgach wyborczych, gdzie każdy stan lub terytorium stanowi jeden okręg. Stosuje się ordynację opartą na zasadzie [[pojedynczy głos przechodni|pojedynczego głosu przechodniego]]. Powoduje ona, iż do Senatu dostają się często mniejsze ugrupowania, nie mająceniemające szans na zaistnienie w izbie niższej. W ostatnich latach korzystają na tym m.in. [[Australijscy Zieloni]].
 
== Władza wykonawcza ==
Linia 81 ⟶ 80:
 
== System partyjny ==
Już w pierwszej dekadzie XX wieku w Australii ukształtował się system partyjny zdominowany przez dwa bloki: prawicowy i lewicowy. Na lewicy przez cały ten czas dominującym ugrupowaniem pozostaje [[Australijska Partia Pracy]] (ALP). Prawica kilkakrotnie przechodziła przeobrażenia i zmiany nazw partii, lecz od lat 40. XX wieku dominuje na niej tzw. [[Koalicja (Australia)|Koalicja]] (zapisywana wielką literą – ''the Coalition''), w ramach której współpracują blisko [[Liberalna Partia Australii]] (LPA) i, jako tradycyjnie słabszy partner, [[Narodowa Partia Australii]] (NPA), do lat 70. działająca jako Partia Wiejska (''Country Party''). W ostatnich latach skład Koalicji uzupełniają regionalne ugrupowania powstałe w wyniku formalnej fuzji struktur LPA i NPA w stanie [[Queensland]] ([[Liberal National Party of Queensland]]) oraz w Terytorium Północnym ([[Country Liberal Party]]).
 
Oba bloki wymieniają się władzą na szczeblu federalnym. Gdy przywódca jednego z nich jest premierem, szef drugiego pełni funkcję [[liderzy opozycji (Australia)|lidera opozycji]]. Ze względu na ordynację wyborczą, obsadzają one niemal wszystkie miejsca w Izbie Reprezentantów. W Senacie ordynacja umożliwia udział mniejszych partii, które zyskują w ten sposób możliwość prezentowania swego programu szerszej grupie wyborców, jednak ich wpływ na proces polityczny jest bardzo ograniczony.