Wilhelm Canaris: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Polski wątek: int., drobne redakcyjne, gramat., styl
Linia 245:
 
== Polski wątek ==
Przed wybuchem [[II wojna światowa|II wojny światowej]] [[Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego|polski wywiad]], obok radzieckiego wywiadu wojskowego [[Główny Zarząd Wywiadowczy|GRU]], był najbardziej niebezpiecznym i najgroźniejszym rywalem Abwehry. Szczególnie w pamięci Canarisa zapisał się [[Jerzy Sosnowski (oficer wywiadu)|Jerzy Sosnowski]]. Po rozmowie z polskim ambasadorem w Berlinie [[Józef Lipski (dyplomata)|Józefem Lipskim]] doprowadził do jego wymiany w [[Zbąszyń|Zbąszyniu]], przygranicznym mieście w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]] w kwietniu 1936 roku na siedmiu agentów Abwehry. Po ataku na Polskę próbował, za pośrednictwem Erwina Lahousena, odszukać polskiego agenta.
 
Przez wiele lat admirał Canaris (począwszyPocząwszy od II połowy lat 30.) przez wiele lat admirał Canaris próbował nawiązać kontakt z przedstawicielami rządu brytyjskiego, z którym nowy rząd niemiecki, po obaleniu Hitlera i jego zauszników, natychmiast podpisałby porozumienie pokojowe. Dopóki [[III Rzesza]] odnosiła polityczne i wojskowe sukcesy, [[Führer]] uwielbiany był przez naród niemiecki, nikt ze spiskowców nie odważył się otwarcie wystąpić przeciwko niemu. Liczył, że prędzej czy później Hitler zacznie ponosić klęski w starciu z mocarstwami zachodnimi i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]].
 
[[Bitwa pod Moskwą]] na przełomie 1941/1942 roku, przyłączenie [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] do II wojny światowej po [[Atak na Pearl Harbor|ataku na Pearl Harbor]] i późniejsza klęska w [[Bitwa stalingradzka|bitwie stalingradzkiej]] uświadomiły mu, że klęska III Rzeszy jest nieuchronna. Przerażała go myśl o wkroczeniu wojsk [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] na ziemie niemieckie.
Linia 253:
Pod koniec 1939 roku dekonspiracja działalności [[Josef Müller|Josefa Müllera]] w [[Watykan]]ie przez służbę SD, obecność jej agentów w wielu głównych miastach Europy oraz [[Incydent w Venlo|prowokacja wywiadowcza SD w Venlo]] unaoczniły Canarisowi, że w tajne kontakty z Brytyjczykami powinni być zaangażowani emisariusze pochodzący nie tylko z Niemiec.
 
I tak w ten sposób do tajnych rokowań niemieckich spiskowców z władzami brytyjskimi zostali zaangażowani m.in. [[Polacy]]. Halina Szymańska, żona [[Attaché wojskowy|attaché wojskowego]] pułkownika [[Antoni Szymański (generał)|Antoniego Szymańskiego]], na początku listopada 1939 roku pod [[Kutno|Kutnem]] spotkała się z Canarisem (tego dnia przybyli przedstawiciele dyplomatyczni państw neutralnych), od którego miała nadzieję dowiedzieć się o losie swojego męża.
 
Canaris zaoferował jej pomoc i odradził powrót do [[Warszawa|Warszawy]] ([[Gestapo]] najpewniej już ją poszukiwało). Szymańska razem z dziećmi trafiła przez [[III Rzesza|Niemcy]] do neutralnej [[Szwajcaria|Szwajcarii]], do polskiego poselstwa w [[Berno|Bernie]]. Po przyjeździe na miejsce Halina Szymańska złożyła relację ze spotkania z Canarisem, pułkownikowi Tadeuszowi Wasilewskiemu, nowemu szefowi polskiego wywiadu w Bernie, oraz generałowi [[Kazimierz Sosnkowski|Kazimierzowi Sosnkowskiemu]] kierującegokierującemu z [[Paryż]]a podziemną organizacją [[Związek Walki Zbrojnej]]. Zgłosiła się ponadto do hrabiego Fredericka van Hauvela z propozycją nawiązania współpracy. Halina Szymańska spotkała się jeszcze dwukrotnie z Canarisem (pierwsze w styczniu 1940 roku w Bernie, drugiei pod koniec tego miesiąca w [[Mediolan]]ie, od tej pory mieli się już więcej nie widzieć).
Halina Szymańska, żona [[Attaché wojskowy|attaché wojskowego]], pułkownika [[Antoni Szymański (generał)|Antoniego Szymańskiego]], na początku listopada 1939 roku pod [[Kutno|Kutnem]] spotkała się z Canarisem (tego dnia przybyli przedstawiciele dyplomatyczni państw neutralnych), od którego miała nadzieję dowiedzieć się o losie swojego męża.
 
Canaris zaoferował jej pomoc i odradził powrót do [[Warszawa|Warszawy]] ([[Gestapo]] najpewniej już ją poszukiwało). Szymańska razem z dziećmi trafiła przez [[III Rzesza|Niemcy]] do neutralnej [[Szwajcaria|Szwajcarii]], do polskiego poselstwa w [[Berno|Bernie]]. Po przyjeździe na miejsce Halina Szymańska złożyła relację ze spotkania z Canarisem, pułkownikowi Tadeuszowi Wasilewskiemu, nowemu szefowi polskiego wywiadu w Bernie oraz generałowi [[Kazimierz Sosnkowski|Kazimierzowi Sosnkowskiemu]] kierującego z [[Paryż]]a podziemną organizacją [[Związek Walki Zbrojnej]]. Zgłosiła się ponadto do hrabiego Fredericka van Hauvela z propozycją nawiązania współpracy. Halina Szymańska spotkała się jeszcze dwukrotnie z Canarisem (pierwsze w styczniu 1940 roku w Bernie, drugie pod koniec miesiąca w [[Mediolan]]ie, od tej pory mieli się już więcej nie widzieć).
 
17 listopada 1941 roku funkcjonariusze Abwehry aresztowali [[Roman Czerniawski|Romana Czerniawskiego]] i kilka innych osób z jego siatki ''Interallié'' w Paryżu. Canaris przez swojego zaufanego oficera, Oscara Reile, zaoferował współpracę Czerniawskiemu, której owocem miałaby być współpraca [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|rządu polskiego na uchodźstwie]] z niemieckimi antyhitlerowcami oraz zaangażowanie polskiego podziemia [[Armia Krajowa|AK]], które wsparliby przerzuceni z Zachodu [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|polscy żołnierze]] przy powstrzymaniu Armii Czerwonej w marszu na Zachód. Nie chodziło o to, aby polskie wojsko ramię w ramię z [[Wehrmacht]]em walczyło z żołnierzami radzieckimi, lecz o wsparcie grupy spiskowców, na jakie liczył Canaris ze strony rządu generała [[Władysław Sikorski|Władysława Sikorskiego]] w jego tajnych rokowaniach z Brytyjczykami<ref>Sensacje XX wieku w Radiu Zet, ''Polski łącznik''.</ref>.