Wikipedia

Wirus Ebola: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
MastiBot (dyskusja | edycje)
Boty
3 423 106 edycji
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ)
Linia 25:
'''Wirus Ebola'''<ref>Instytucje takie jak [http://www.gis.gov.pl/?go=news&id=183 Główny Inspektorat Sanitarny] i [http://www.ecdc.europa.eu/en/healthtopics/Ebola_marburg_fevers/information-travellers/documents/Ebola-information-travellers-polish.pdf Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób] stosują pisownię „Ebola” wielką literą, jednak [http://sjp.pwn.pl/slownik/2456137/Ebola Słownik języka polskiego PWN] i [http://so.pwn.pl/lista.php?co=Ebola Wielki słownik ortograficzny PWN] traktują tę nazwę jako nazwę pospolitą i stosują pisownię małą literą.</ref>, '''EBOV''' (od {{ang.|Ebola virus}}), wcześniej nazywany oficjalnie ''Zaire Ebolavirus'' – [[takson]] [[wirusy|wirusów]] (grupa wirusów) należących do [[Gatunek (biologia)|gatunku]] ''Zaire Ebolavirus'', z [[Rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''[[Ebolavirus]]'' i rodziny ''[[Filowirusy|Filoviridae]]'' (wirusy należące do tej rodziny nazywane są [[Filowirusy|filowirusami]])<ref name=KuhnArch>{{Cytuj pismo | autor = Jens H. Kuhn, Stephan Becker, Hideki Ebihara, Thomas W. Geisbert, Karl M. Johnson, Yoshihiro Kawaoka, W. Ian Lipkin, Ana I. Negredo, Sergey V. Netesov, Stuart T. Nichol, Gustavo Palacios, Clarence J. Peters, Antonio Tenorio, Viktor E. Volchkov, Peter B. Jahrling | tytuł = Proposal for a revised taxonomy of the family Filoviridae: classification, names of taxa and viruses, and virus abbreviations | czasopismo = Archives of Virology | wolumin = 155 (12) | strony = 2083–2103 | rok = 2010 | doi = 10.1007/s00705-010-0814-x | pmid = 21046175 | język = en}}</ref><ref name=who2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs103/en/ | tytuł = Ebola virus disease Fact sheet N°103 | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = World Health Organization | język = en}}</ref><ref name=cdc2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.cdc.gov/vhf/Ebola/ | tytuł = Ebola Hemorrgagic Fever | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = [[Centers for Disease Control and Prevention]] | język = en}}</ref><ref name=phe2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.hpa.org.uk/Topics/InfectiousDiseases/InfectionsAZ/Ebola/GeneralInformation/ | tytuł = Ebola. General information | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = Public Health England | archiwum = http://web.archive.org/web/20140714132210/http://www.hpa.org.uk/Topics/InfectiousDiseases/InfectionsAZ/Ebola/GeneralInformation/ | język = en}}</ref><ref name=rki2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.rki.de/DE/Content/InfAZ/E/Ebola/Uebersicht.html | tytuł = Übersicht Ebola-Fieber / Marburg-Fieber | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = Robert Koch-Institut | archiwum = http://web.archive.org/web/20140823084310/http://www.rki.de:80/DE/Content/InfAZ/E/Ebola/Uebersicht.html | język = de}}</ref><ref name=invs2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.invs.sante.fr/fr/Dossiers-thematiques/Maladies-infectieuses/Fievre-hemorragique-virale-FHV-a-virus-Ebola | tytuł = Fièvre hémorragique virale (FHV) à virus Ebola | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = Institut de veille sanitaire | język = fr}}</ref>. Rodzina ''Filoviridae'' należy do [[Rząd (biologia)|rzędu]] ''Mononegavirales''<ref name=ictv>{{Cytuj stronę | url = http://ictvonline.org/virusTaxonomy.asp | tytuł = Virus Taxonomy: 2013 Release. EC 45, Edinburgh, July 2013; Email ratification 2014 (MSL #28) | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = International Committee on Taxonomy of Viruses | język = en}}</ref>.
 
Gatunek ''Zaire Ebolavirus'' jest [[Gatunek typowy|gatunkiem typowym]] rodziny ''Ebolavirus''<ref name=ictv />. Jest najbardziej niebezpiecznym (pod względem liczby zakażeń i śmiertelności) z pięciu gatunków wchodzących w skład tego rodzaju wirusów, z których cztery wywołują [[Gorączka krwotoczna Ebola|gorączkę krwotoczną Ebola]]<ref name=KuhnArch /><ref name=cdc2014t>{{Cytuj stronę | url = http://www.cdc.gov/vhf/Ebola/resources/outbreak-table.html | tytuł = Chronology of Ebola Hemorrhagic Fever Outbreaks. Known Cases and Outbreaks of Ebola Hemorrhagic Fever, in Chronological Order | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = [[Centers for Disease Control and Prevention]] | język = en}}</ref><ref name=KuhnArch /> – ciężką chorobę zakaźną (z grupy [[Gorączka krwotoczna|gorączek krwotocznych]]) u ludzi i innych [[Naczelne|naczelnych]]<ref name=who2014 /><ref name=cdc2014 /><ref name=phe2014 />. Nazwa wirusa pochodzi od nazwy rzeki [[Ebola (rzeka)|Ebola]] w północnej części [[Demokratyczna Republika Konga|Demokratycznej Republiki Konga]], gdzie odnotowano pierwsze przypadki choroby wywołanej tym wirusem.
 
== Budowa ==
Linia 60:
 
==== Efekty uboczne ====
Działania niepożądane są zazwyczaj łagodne do umiarkowanych<ref name="sciencedirect.com">{{Cytuj|autor=Carles Martínez-Romero, Adolfo García-Sastre|tytuł=Against the clock towards new Ebola virus therapies|czasopismo=Virus Research|data=2015-11-02|data dostępu=2017-05-04|wolumin=209|opis=Special Issue: Cell response to viral infection|s=4–10|doi=10.1016/j.virusres.2015.05.025|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0168170215002361}}</ref><ref>{{Cytuj|autor=Miriam Shuchman|tytuł=Ebola vaccine trial in west Africa faces criticism|czasopismo=The Lancet|data=2015-05-16|data dostępu=2017-05-04|issn=0140-6736|wolumin=385|numer=9981|doi=10.1016/S0140-6736(15)60938-2|url=http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(15)60938-2/fulltext |język=en}}</ref>. Mogą obejmować bóle stawów, uczucie zmęczenia, ból głowy, ból w miejscu wstrzyknięcia i bóle mięśni<ref>{{Cytuj|autor=Ana Maria Henao-Restrepo, Anton Camacho, Ira M Longini, Conall H Watson, W John Edmunds|tytuł=Efficacy and effectiveness of an rVSV-vectored vaccine in preventing Ebola virus disease: final results from the Guinea ring vaccination, open-label, cluster-randomised trial (Ebola Ça Suffit!)|czasopismo=The Lancet|data=2017-02-04|data dostępu=2017-05-04|issn=0140-6736|wolumin=389|numer=10068|doi=10.1016/S0140-6736(16)32621-6 |pmid=28017403 |pmc=PMC5364328 |url=http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(16)32621-6/fulltext |język=en}}</ref>.
 
==== Chemia ====
RVSV-ZEBOV jest żywym, atenuowanym rekombinowanym wirusem pęcherzykowego zapalenia jamy ustnej, w którym gen glikoproteiny otoczki zastępuje się genem wirusa Ebola, szczepu Kikwit 1995 Zaire<ref name="sciencedirect.com"/><ref>{{Cytuj|autor=Woo Young Choi, Kee-Jong Hong, Joo Eun Hong, Won-Ja Lee|tytuł=Progress of vaccine and drug development for Ebola preparedness|czasopismo=Clinical and Experimental Vaccine Research|wolumin=4|numer=1|doi=10.7774/cevr.2015.4.1.11|pmid=25648233|pmc=PMC4313103|url=https://synapse.koreamed.org/DOIx.php?id=10.7774/cevr.2015.4.1.11}}</ref><ref>{{Cytuj|autor=Carles Martínez-Romero, Adolfo García-Sastre|tytuł=Against the clock towards new Ebola virus therapies|czasopismo=Virus Research|data=2015-11-02|data dostępu=2017-05-04|wolumin=209|opis=Special Issue: Cell response to viral infection|s=4–10|doi=10.1016/j.virusres.2015.05.025|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0168170215002361}}</ref><ref>{{Cytuj|autor=Jason A. Regules, John H. Beigel, Kristopher M. Paolino, Jocelyn Voell, Amy R. Castellano|tytuł=A Recombinant Vesicular Stomatitis Virus Ebola Vaccine|czasopismo=New England Journal of Medicine|data=2015-04-01|data dostępu=2017-05-04|wolumin=376|numer=4|s=330–341 |doi=10.1056/nejmoa1414216 |url=http://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa1414216 |język=en}}</ref>. Wytwarzanie szczepionki w badaniu fazy I przeprowadzono przez IDT Biologika<ref>{{Cytuj|tytuł=FAQs on the VSV-ZEBOV vaccine against Ebola virus {{!}} HUG - Hôpitaux Universitaires de Genève|data dostępu=2017-05-04|opublikowany=www.hug-ge.ch|url=http://www.hug-ge.ch/ebola-vaccine-candidate/faqs-vsv-zebov-vaccine-against-ebola-virus#22|język=fr}}</ref><ref>{{Cytuj|tytuł=The strange tale of Canada’s ebola vaccine: Walkom {{!}} Toronto Star|data dostępu=2017-05-04|opublikowany=thestar.com|url=https://www.thestar.com/news/canada/2014/11/25/the_strange_tale_of_canadas_ebola_vaccine_walkom.html}}</ref>. Produkcja szczepionki na potrzeby badania fazy III dokonywała Merck, wykorzystując komórki z [[Kotawiec|kotawców]], które Merck już użył do szczepionki RotaTeq przeciwko rotawirusowi<ref>{{Cytuj|tytuł=UPDATED: NewLink, Merck sign Ebola vaccine licensing pact {{!}} FiercePharma|data dostępu=2017-05-04|opublikowany=www.fiercepharma.com|url=http://www.fiercepharma.com/infectious-diseases/updated-newlink-merck-sign-ebola-vaccine-licensing-pact|język=en}}</ref><ref>{{Cytuj|autor=BioPharma-Reporter.com|tytuł=Merck to manufacture NewLink Ebola vaccine in-house|czasopismo=BioPharma-Reporter.com|data dostępu=2017-05-04 |url=http://www.biopharma-reporter.com/Bio-Developments/Merck-to-manufacture-NewLink-Ebola-vaccine-in-house |język=en}}</ref>.
 
=== Inne szczepionki ===
Linia 77:
|rVSV vectored glycoprotein (VSV-EBOV)
|Newlink Genetics & [[Merck & Co.|Merck]]
|<mark>'''''w użyciu''''' (flare ups/ Afryka Zachodnia)</mark><ref name="who.int">{{Cytuj|tytuł=WHO coordinating vaccination of contacts to contain Ebola flare-up in Guinea|data dostępu=2017-05-04 |opublikowany=World Health Organization |url=http://www.who.int/features/2016/ebola-contacts-vaccination/en/ |język=en}}</ref><ref>{{Cytuj|tytuł=Vaccines alliance signs $5 million advance deal for Merck's Ebola shot|czasopismo=Reuters|data=2017-01-20|data dostępu=2017-05-04|url=http://www.reuters.com/article/us-health-ebola-vaccine-idUSKCN0UY0OT}}</ref>
|-
|Human adenovirus 5 vectored 2014 glycoprotein insert
Linia 105:
 
==== Badania kliniczne w Afryce Zachodniej ====
W styczniu 2015 Marie-Paule Kieny, asystentka dyrektora generalnego systemów opieki zdrowotnej i innowacji WHO, ogłosiła, że szczepionki cAd3-EBO Z i VSV-EBOV wykazały akceptowalne profile bezpieczeństwa podczas wczesnego testowania i wkrótce przystąpi się do prób na szeroką skalę w Liberii, Sierra Leone i Gwinei. Badania miały obejmować 27&nbsp;000 osób i obejmowały 3 grupy - członkowie pierwszych dwóch grup otrzymywali dwie testowane szczepionki, a trzecia grupa otrzymała placebo<ref>{{Cytuj | url=https://arstechnica.com/science/2015/01/uk-leads-promising-ebola-vaccine-trial/ | tytuł=UK leads promising Ebola vaccine trial &#124; Ars Technica<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=arstechnica.com | język=en | data dostępu=2017-11-27}}</ref>. Obie szczepionki pomyślnie ukończyły 2. fazę badań. W kwietniu 2015 r. w Liberii i Sierra Leone<ref>{{Cytuj | url=https://www.nih.gov/news-events/news-releases/ebola-test-vaccines-appear-safe-phase-2-liberian-clinical-trial | tytuł=Ebola test vaccines appear safe in Phase 2 Liberian clinical trial &#124; National Institutes of Health (NIH)<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=www.nih.gov | język=en | data dostępu=2017-11-27}}</ref><ref>{{Cytuj|tytuł=CDC Press Releases|czasopismo=CDC |data dostępu=2017-05-04 |url=https://www.cdc.gov/media/releases/2015/p0414-ebola-vaccine.html |język=en}}</ref>, i w Gwinei w marcu 2016 r.<ref>{{Cytuj|tytuł=WHO coordinating vaccination of contacts to contain Ebola flare-up in Guinea|data dostępuname=2017-05-04 |opublikowany=World Health Organization |url=http://www."who.int"/features/2016/ebola-contacts-vaccination/en/ |język=en}}</ref> rozpoczęto szeroko zakrojone badania dotyczące fazy 3.
 
== Ebola w literaturze i filmie ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wirus_Ebola”