W sytuacji postępującego zbliżenia polsko-niemieckiego [[Związek Obrony Kresów Zachodnich]] stał się dla ówczesnych polskich czynników rządowych organizacją uciążliwą. W listopadzie [[1933]] r. na naradzie przedstawicieli [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|MSZ]] i [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Polska)|MSW]] podjęto decyzję o reorganizacji i przekształceniu ZOKZ od [[1934]] r. w Polski Związek Zachodni (PZZ). PZZ był silniej podporządkowany taktyce polskiego [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|Ministerstwa Spraw Zagranicznych]].
== Lata II wojny światowej ==
Linia 10:
== Od roku 1944 ==
Związek został reaktywowany w listopadzie [[1944]] r. w [[Lublin]]ie. Jego siedziba od [[1945]] r. mieściła się w [[Poznań|Poznaniu]]. Związek propagował [[granica na Odrze i Nysie|granicę na Odrze i Nysie Łużyckiej]], a także przyłączenie [[Zaolzie|Zaolzia]] do [[Polska|Polski]] i suwerenność [[Serbołużyczanie|Serbołużyczan]]. Od ok. końca 1945 r. został włączony w ogólnopolską akcję wynajdywania i weryfikacji polskich [[Volksdeutsche|"volksdeutschów"„volksdeutschów”]]<ref>"Gazeta„Gazeta Ludowa"Ludowa” [Warszawa], 7 VIII 1946, nr 184, s. 4 (''Dostarczanie informacji o "volkdsdeutschach"„volkdsdeutschach” obowiązkiem każdego Polaka''). Z tego artykułu: "„''W związku z podjęciem akcji, mającej na celu wyeliminowanie spośród społeczeństwa polskiego elementów niemieckich – Polski Związek Zachodni w Łodzi przypomina i i wyjaśnia, że wszelkie informacje dotyczące „Niemców – volksdeutschów” mogą być dostarczone na piśmie lub ustnie w lokalu PZZ przy ul. H. Sienkiewicza 20, w godz. od 9-ej do 16-ej albo wrzucane do skrzynki pocztowej, wiszącej na drzwiach wejściowych lokalu PZZ. Informacje winny zawierać możliwie wyczerpujące dowody, a co najmniej muszą być podane dokładne personalia i adresy „volksdeutschów”, uwzględniające: 1) nazwisko i imię „volksdeutscha”, 2) rok urodzenia lub z braku tego imiona rodziców, 2) miejsce zamieszkania w czasie okupacji, 3) obecne miejsce zamieszkania, 4) gdzie zatrudniony obecnie i w jakim charakterze. Informacje nieścisłe i niewyczerpujące (jak np. nazwisko bez imienia lub podanie przez informatora niedokładnego miejsca zamieszkania „volksdautscha” w okresie okupacji i obecnie) hamują w znacznym stopniu przebieg sprawy i opóźniają w ten sposób usunięcie ze społeczeństwa polskiego wrogiego elementu niemieckiego. Czujne śledzenie ukrywających się „volksdeutschów” i informowanie o tym PZZ jest obowiązkiem każdego Polaka, który posiada zrozumienie dobra narodu i własnego''.”</ref>.
W [[1947]] r. miał ponad 100 tys. członków. W kwietniu [[1950]] r. został zlikwidowany poprzez włączenie do [[Liga Morska i Rzeczna|Ligi Morskiej]], potem cele PZZ realizowało [[Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich]]. Ponownie reaktywowany w [[1989]] r. W wyborach parlamentarnych w [[1991]] r. wprowadził do sejmu RP 4 posłów dzięki zblokowaniu list m.in. z [[Konfederacja Polski Niepodległej|KPN]].
Linia 22:
== Bibliografia ==
=== publikacje ===
* "Związek„Związek Obrony Kresów Zachodnich 1921-1934. Powstanie i działalność"działalność” [[Marian Mroczko]]
=== prasa ===
* "Gazeta„Gazeta Ludowa"Ludowa” [Warszawa], 7 VIII 1946, nr 184, s. 4 (art. "„''Dostarczanie informacji w "volksdeutschach"„volksdeutschach” obowiązkiem każdego Polaka''"”.).
