Węgierska Socjalistyczna Partia Robotnicza: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
m zbędne powtórzenie |
||
Linia 25:
Została utworzona w listopadzie 1956 w wyniku reorganizacji Węgierskiej Partii Pracujących (''Magyar Dolgozók Partja''), istniejącej od 1948. Pierwszym sekretarzem generalnym partii został [[János Kádár]]. Początkowo rządy partii charakteryzowały ostre represje, stopniowo jednak liberalizowała swoją politykę, zwłaszcza w zakresie gospodarki – później także w sferze politycznej. Polityka ta, określana potocznie jako „[[gulaszowy komunizm]]” („gulasz-komunizm”<ref>Bernd Jordan, Aleksander Lenz, ''Księga 100 polityków stulecia'', tłum. A. Sąpoliński, wyd. Interart, Warszawa 1997, {{ISBN|83-7060-508-7}}.</ref>), podniosła na stosunkowo wysoki poziom standard życia (jak na kraj bloku wschodniego) i przyniosła jej sporą popularność wśród Węgrów. Przywódca partii János Kádár na początku lat 60. ogłosił [[amnestia|amnestię]] w ramach której z więzień wyszli polityczni oraz uczestnicy powstania z 1956 roku<ref>[http://www.osaarchivum.org/files/holdings/300/8/3/text/36-7-72.shtml Kadarism – Is it Here to Stay?<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W 1966 roku Komitet Centralny zatwierdził wprowadzający elementy [[wolny rynek|wolnego rynku]] Nowy Mechanizm Ekonomiczny (węg. ''új gazdasági mechanizmus''), który rozluźnił restrykcje związane z [[handel międzynarodowy|handlem międzynarodowym]], dał ograniczoną wolność pracującym w [[handel|handlu]] i pozwolił ograniczonej liczbie ludzi działać w sektorze [[Usługi|usług]]<ref name="a">Gale Stokes, ''The Walls Came Tumbling Down: The Collapse of Communism in Eastern Europe'', Oxford 1993.</ref>.
Reforma gospodarki zapoczątkowana 1 stycznia 1968 roku przez premiera z ramienia WSPR [[Jenő Fock]]a uważana jest za jedną
W 1987 roku János Kádár został usunięty ze stanowiska sekretarza KC MSZMP przez wykształconego w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] [[Miklós Németh (polityk)|Miklósa Németha]] który rozpoczął na Węgrzech proces transformacji ustrojowej<ref>''Nowy Leksykon PWN'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1998, {{ISBN|83-01-12490-3}}, s. 1152.</ref>. Kádár, jako umiarkowany przywódca jest wciąż oceniany niejednoznacznie. W październiku 1989, w wyniku postępującego upadku państw demokracji ludowych, partia z inicjatywy reformowanych komunistów skupionych wokół Németha przekształciła się w [[Węgierska Partia Socjalistyczna|Węgierską Partię Socjalistyczną]]. Węgierska Partia Socjalistyczna odrzuciła dotychczas reprezentowaną ideologię [[komunizm|komunistyczną]]. Do nowej partii zapisało się tylko ok. 30000 z ok. 700000 dotychczasowych członków. Grupa działaczy niechętna zmianom utworzyła [[Węgierska Komunistyczna Partia Pracujących|Węgierską Komunistyczną Partię Pracujących]].
|