Guru: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot dokonuje drobnych zmian redakcyjnych oraz typograficznych
Linia 1:
{{Inne znaczenia|przewodnika duchowego|[[Guru (raper)]]}}
{{Dopracować|źródła=2012-07}}
'''Guru''' ([[Pismo dewanagari|dewanagari]] गुरु) – przywódca wspólnoty w [[Religie dharmiczne|religiach dharmicznych]], przewodnik duchowy i nauczyciel, szanowany, a czasem nawet czczony jako wcielenie [[dewa|bóstwa]].
Linia 5:
== Hinduizm ==
=== Źródłosłów ===
Pojęcie oryginalnie wywodzące się z [[sanskryt]]u, dosłownie "ciężki",„ciężki”. "ważny",„ważny”. "czcigodny",„czcigodny”. "przewodnik",„przewodnik”. "ten„ten który prowadzi z ciemności do światła"światła”. Traktat ''[[Gurugita]]'' opisuje cechy, rolę oraz właściwą relację pomiędzy uczniami a guru. Konieczność rozwijania związku z guru trwającego nawet po jego śmierci jako przewodnikiem duchowym podkreśla zarówno [[joga]] jak i [[tantra]] oraz wszystkie pozostałe nurty hinduistyczne. Rozwijanie właściwego związku z żyjącym mistrzem-przewodnikiem nazywane jest praktyką [[guru-joga|gurujogi]]. Gurugita jak i inne traktaty wymieniają osiem rodzajów guru o coraz wyższych umiejętnościach i coraz bardziej boskiej randze. Stopnie Guruttwa pokrywają się z opisywanymi ośmioma stopniami duchowej realizacji, [[oświecenie (religie Wschodu)|oświecenia]] czy [[wyzwolenie w hinduizmie|wyzwolenia]].
 
Konieczność nauki od guru pokazuje zarówno traktat ''Hathajoga-Pradipika'' jak i ''[[Śiwapurana]]'' czy ''Joga-Kundali-Upaniszada''. Guru porównywany jest często ze sternikiem łodzi, wysławiany i wielbiony na równi z bogami, do których prowadzi ludzi, ale można też znaleźć ostrzeżenia przed oszustami, którzy nie posiadają oświeconej realizacji oraz ostrzeżenia przed szkodliwością porzucania guru nawet po osiągnięciu wewnętrznych celów i tak zwanej duchowej doskonałości.
 
Traktat ''[[Śiwasanhita]]'' (3.13 i następne) powiada: "Bez„Bez wątpienia guru jest naszym ojcem, guru jest naszą matką, guru jest przejawionym Bogiem ([[dewa|Dewą]] - bóstwem, aniołem, Bogiem). Dzięki łasce guru (prasadam) osiągamy wszystko to, co dla nas pomyślane"pomyślane”.
 
Traktat ''[[AdwajatarakopaniszadAdwajaTarakopaniszad]]a'' (14 i następne) powiada: "Guru„Guru - prawdziwy nauczyciel doskonale zna [[Wedy]], czci [[Wisznu]], wolny jest od zazdrości, jest czysty, opanował [[joga|jogę]], koncentruje się na niej i ma jej naturę"naturę”.
 
Traktat ''[[Saurapurana]]'' (68.11) podaje zgubne [[karma|karmiczne]] skutki porzucenia guru, od którego przyjęło się inicjacje (święcenia): "Tego„Tego, kto opuszcza swego nauczyciela, spotka rychła śmierć, a tego, kto przerywa recytację [[mantra|mantry]] otrzymanej od guru, dotknie ubóstwo (nędza).
 
== Buddyzm ==
Guru, [[mistrz zen]]u, [[rōshi]] czy [[lama (buddyzm)|lama]] może być przydatny w rozwoju duchowym, jednak bezkrytyczne traktowanie jego słów i związane z tym uzależnienie od niego, to jedna z wielkich przeszkód na drodze do [[oświecenie (religie Wschodu)|oświecenia]]. Nawet sam [[Budda Siakjamuni|Budda]] twierdził, że każde jego słowo należy "sprawdzać„sprawdzać, tak jak złotnik sprawdza jakość kruszcu"kruszcu”.
 
Należy podkreślić, że w kulturze [[wadżrajana|buddyzmu wadżrajany]] nie istnieje możliwość tak zwanego rozwoju duchowego, oświecenia czy wyzwolenia bez przewodnictwa guru - mistrza życia duchowego, wewnętrznego. Wszelkie samotne wysiłki bez prowadzenia przez guru uważa się za chybione, prowadzące do złych stanów ducha lub pomieszania zmysłów.
 
== W znaczeniu potocznym ==
W znaczeniu potocznym mianem "guru"„guru” określa się założyciela i charyzmatycznego lidera [[Sekta|sekty]], który niejednokrotnie stosując techniki [[Manipulacja (psychologia)|psychomanipulacji]] podporządkowuje sobie członków sekty, wymagając od nich bezwzględnego posłuszeństwa. Przez członków sekty bywa obdarzany szacunkiem i nabożną czcią. Wiąże się to z wiarą w inność przywódcy w stosunku do zwyczajnych śmiertelników oraz w jego dar posiadania nadnaturalnych, nadprzyrodzonych zdolności i właściwości niedostępnych innym ludziom.<ref>{{cytuj stronę | url = http://psychologia.wieszjak.pl/zdrowie-psychiczne/294067,Fenomen-sekt-kim-jest-guru.html| tytuł = Fenomen sekt: kim jest guru?| data dostępu = 2012-04-19| autor = Elżbieta Mudrak| opublikowany = | praca = | data = | język = pl}} </ref><ref>{{cytuj stronę | url = http://www.katolik.pl/klamstwo-wiarygodnie-podane--czyli-jak-rozpoznac-sekte,1110,416,cz.html| tytuł = Kłamstwo wiarygodnie podane, czyli jak rozpoznać sektę| data dostępu = 2012-04-19| autor = o. Tomasz Marjański OP| opublikowany = | praca = | data = | język = pl}} </ref>
 
== Znaczenia pozareligijne ==
* W znaczeniu potocznym – wysoki autorytet w pewnym środowisku czy w pewnej dziedzinie ([[mistrz]], [[nauczyciel]]).
* W środowisku [[Informatyka|informatycznym]] "guru"„guru” określa osobę najlepiej w okolicy znającą dany temat. ''Okolica'' niekoniecznie odnosi się do fizycznej bliskości. Określeniem tym bywa też nazywany główny administrator sieci w dużych instytucjach, posiadający wszystkie możliwe uprawnienia.
* Zawieszenie się systemu [[AmigaOS]] zostało przez jego autorów nazwane [[Guru Meditation]] (i taki też napis pojawia się w systemowym komunikacie).