Salvador Allende: Różnice pomiędzy wersjami

|od = 1970

|do = 1973

|następca = [[Augusto Pinochet]]

|odznaczenia = {{order|SU-LNP|L|20}}<br />[[Plik:Ribbon jose marti.png|40px|link=Order José Martí|Order Joségo Martí (Kuba)]] {{order|OTORT|Z}}

Allende wystartował w wyborach w 1970 roku. Nie było mu jednak dane łatwo uzyskać nominacji koalicji Jedności Ludowej (socjalistów, liberałów, komunistów i ludowców). Duża część działaczy Partii Socjalistycznej nie akceptowała ''chilijskiej drogi do socjalizmu'' Allende jednak przyszły prezydent uzyskał poparcie w mniejszych partiach koalicji. Sondaże wyborcze wskazywały na wygraną [[Jorge Alessandri]]ego, kandydata prawicy. Kandydat Partii Chrześcijańsko-Demokratycznej Radomiro Tomic, był bardziej lewicowi niż jego chadeccy poprzednicy. W tym czasie Stany Zjednoczone nie udzieliły wsparcia konkurentom Allende, własne sondaże rządu USA ukazywały jako zwycięzcę kandydata prawicy Alessandriego, kandydat prawicy od rządu amerykańskiego otrzymał jedynie około 350 tys. dolarów za pośrednictwem firmy ITT (International Telephone & Telegraph)<ref>Uribe y Opaso. s. 250.</ref>. W okresie kampanii do prawicy poprzez grupy takie jak Yarur, Hirmas i Edward należało 70% środków przekazu w tym 95% radiostacji i 38 z 42 dzienników. Duża część pism czy rozgłośni była podporządkowana oficjalnie bądź półoficjalnie zagranicznym koncernom skonfliktowanym z socjalistami (Esso, Anaconda i Kennecott). Sytuacja ta mocno utrudniała Allende prowadzenie własnej kampanii<ref name="marzec69">Zdzisław Marzec ''Umierać za Chile'' s.69-71, KRAJOWA AGENCJA WYDAWNICZA RSW „PRASA-KSIĄŻKA-RUCH” Warszawa 1980.</ref>.

 

 

Według [[archiwum Mitrochina]], Allende był zarejestrowany przez [[KGB]] jako agent (kryptonim „LEADER”), którego głównym zadaniem była „reorganizacja chilijskiej armii i wywiadu, oraz ustanowienie relacji między służbami Chile i ZSRR”. KGB wyasygnowało znaczące kwoty zarówno na wynagrodzenie Allende, jak i na konkretne zadania operacyjne. Początkowo miał on otrzymać 30 tys. dolarów wynagrodzenia prywatnego oraz 400 tys. dolarów na kampanię wyborczą. Następnie miał otrzymać 50 tys. dolarów na cele prywatne oraz dalsze 100 tys. dolarów przekazane na potrzeby [[Komunistyczna Partia Chile|Komunistycznej Partii Chile]]. Kontaktem operacyjnym Allende miał być według tych źródeł Światosław Kuźniecow (kryptonim „LEONID”)<ref>Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin ''Archiwum Mitrochina'', t.II ''KGB i świat'' Poznań 2006, Wyd. Rebis, {{ISBN|83-7301-867-0}}.</ref><ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.wprost.pl/ar/129003/Salvador-Allende-agentem-KGB/ |tytuł=Salvador Allende agentem KGB |data=2008-05-03 |opublikowany=Wprost.pl}}</ref>.

 

=== Polityka Stanów Zjednoczonych ===

 

Stany Zjednoczone były szczególnie zaniepokojone planami nacjonalizacji przemysłu w Chile, ze względu na poważne zaangażowanie kapitałowe w ten kraj kilku wielkich amerykańskich korporacji – szczególnie w przemysł wydobywczy rud [[miedź|miedzi]]. Szczególnie wrogo nastawiony był do niego prezydent [[Richard Nixon]], który krytykował Allende w oficjalnych przemówieniach i wspierał otwarcie finansowo i moralnie jego oponentów w drodze do prezydentury. Z drugiej jednak strony Allende wspierany był środkami finansowymi gromadzonymi przez partie marksistowskie, socjaldemokratyczne i komunistyczne z całego świata. Stany Zjednoczone reprezentowane były w Chile przez korporacje, takie jak Anacoda, ITT i Kennecott, zdaniem rządu amerykańskiego reformy miały uderzyć w korporacje. Sytuacja ta pogorszyła jedynie stosunki chilijsko-amerykańskie. Odszkodowania dla korporacji Anaconda Copper Mining Company, należącej do rodzin Rockefeller i Rothschild w wysokości 250 milionów dolarów zostały wypłacone dwa lata po zamachu wojskowym w którym obalono rząd Allende. Rząd Chile kontynuował rozpoczętą przez prawicowego prezydenta Eduardo Freia reformę rolną. Dużym sukcesem okazało się też zdobycie przez popierającego Front Ludowy poetę [[Pablo Neruda]], literackiej Nagrody Nobla. Dzięki wdrażanym reformom i sprzyjającej polityce międzynarodowej Front Ludowy w najbliższych wyborach uzyskał 49,731% głosów (lub według innych źródeł 50,86%)<ref>Informacja znajduje się na oficjalnej stronie http://www.salvador-allende.cl. Według innych źródeł Front Ludowy uzyskał 50,86%.</ref>.

 

 

==== Sprawa chilijskiej miedzi ====

 

{{Prezydenci Chile}}

{{Kontrola autorytatywna}}