Bianka Maria Visconti: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Swetoniusz (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 25:
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|ojciec = [[FilippoFilip Maria Visconti]]
|matka = [[Agnese del Maino]]
|rodzeństwo =
Linia 38:
|wikicytaty =
}}
'''Bianka Maria Visconti''' (ur. [[31 marca]] [[1425]] w [[Bornasco|Settimo Pavese]], zm. [[28 października]] [[1468]]<ref>Niektóre źródła podają jako datę śmierci 23 października, ale teza Cateriny Santoro wskazująca na 28 października wydaje się bardziej uzasadniona i wiarygodna. Zob. C. Santoro, ''Gli Sforza. La casata nobiliare che resse il Ducato di Milano dal 1450 al 1535'', Lampi di Stampa 1999.</ref> w [[Melegnano]]) - nieślubna córka (później prawnie uznana) księcia [[Mediolan]]u [[FilippoFilip Maria Visconti|FilippoFilipa Marii Viscontiego]] i jego kochanki [[Agnese del Maino]], żona [[Franciszek I Sforza|Franciszka I Sforzy]], pierwszego księcia Mediolanu z dynastii [[Sforza|Sforzów]].
 
== Życiorys ==
=== Dzieciństwo i młodość ===
[[Plik:Coat of arms of the House of Visconti (1395).svg|200px|right|thumb|Herb rodziny [[Visconti]]ch]]
Mimo iż książę FilippoFilip Maria Visconti nie miał syna, który byłby prawowitym dziedzicem, narodziny córki z nieprawego łoża nie były dla niego całkowitym rozczarowaniem. Nie mając dzieci z małżeństwa z [[Beatrice di Lascaris]], złożył prośbę do cesarza [[Zygmunt Luksemburski|Zygmunta Luksemburskiego]], którego był wasalem, aby jego następcą mogło być dziecko nieślubne. Kuzyni wydawali mu się mało godni zaufania, więc narodziny córki otworzyły nową możliwość w polityce sukcesji. Poprzez umiejętne dobranie dla niej małżonka mógł mieć wpływ na to, kto będzie jego następcą.
 
Dziecku dano na imię ''Bianka'', nawiązując do babki księcia [[Bianka Sabaudzka|Bianki Sabaudzkiej]] i ''Maria'', bo tak na skutek ślubowania mieli mieć na imię wszyscy potomkowie księcia [[Gian Galeazzo Visconti]]ego i jego żony [[Katarzyna Visconti|Katarzyny]]. Mamką Bianki Marii została Caterina Meravigli (albo Mirabiglia), należąca do zaufanych dworzan.
 
W tym samym roku, kiedy urodziła się Bianka Maria, miało miejsce pierwsze spotkanie FilippoFilipa Marii Viscontiego i Franciszkiem Sforzą, który miał wówczas dwadzieścia pięć lat. Książę Mediolanu wezwał go na swój dwór z myślą zaangażowania go jako swego kondotiera. Franciszka wyprzedzała bowiem sława zdobyta w bitwie pod [[L’Aquila]], w której pokonał innego kondotiera [[Andrea Fortebraccio|Braccio di Montone]]. Książę zawarł ze Sforzą kontrakt na pięć lat, w którym ten podjął się walczyć po stronie Mediolanu przeciwko [[Florencja|Florencji]] w celu zdobycia [[Forlì]]. Miał do dyspozycji 1500 konnych i 300 pieszych.
 
Gdy Bianka Maria miała sześć miesięcy, matka przeniosła się z nią na polecenie księcia do specjalnie do tego przeznaczonego skrzydła zamku w [[Abbiategrasso|Abbiate]]. Mimo iż sytuacja polityczna i wojskowa była trudna dla Mediolanu, Visconti wiele czasu spędził w Abbiate, zafascynowany osobowością córki. Ta bowiem od wczesnego dzieciństwa wykazywała zdolności i chęć zdobywania wiedzy, nie była natomiast przywiązana do luksusu.
 
=== Intrygi wokół małżeństwa ===
W [[1430]], gdy zbliżał się do końca okres kontraktu zawartego z Franciszkiem Sforzą, książę FilippoFilip Maria pozwolił mu udać się do [[Lukka|Lukki]] na wyprawę przeciwko Florentyńczykom. Ci ostatni próbowali przeciągnąć kondotiera na swoją stronę. Aby ten pozostał po stronie Viscontich, książę obiecał mu rękę swojej córki Bianki Marii, która miała wtedy pięć lat.
 
Sforza przyjął propozycję małżeństwa, prawdopodobnie przekonany zadatkiem posagu w postaci [[Cremona|Cremony]] [[Castellazzo Bormida|Castellazzo]] i [[Bosco Marengo|Bosco]] [[Frugarolo]]. Kontrakt zaręczynowy został ratyfikowany 23 lutego 1432 w zamku Porta Giovia, rezydencji mediolańskiej Viscontich. Świadkiem był Andrea Visconti, generał zakonu Humiliatów (''Ordo Humiliatorum''). Nie wiadomo, czy sama Bianka Maria i jej matka były obecne.
 
W następnych latach relacje między Sforzą a Viscontim układały się różnie. Ten ostatni przynajmniej dwa razy próbował zerwać zaręczyny i skłaniał się ku innym kandydatom. W 1434, wobec przejścia Sforzy do obozu papieża [[Eugeniusz IV|Eugeniusza IV]], Visconti kontaktował się w tym celu z Karolem Gonzagą, synem władcy [[Mantua|Mantui]]. Innym kandydatem lansowanym przez FilippoFilipa Marię Viscontiego był [[Leonello d’Este]]. W rzeczywistości był to bluff mający na celu skłonienie Sforzy do odstąpienia od sojuszu z papieżem i [[Republika Wenecka|Wenecją]].
 
=== Edukacja ===
Linia 64:
==== Ślub ====
[[Plik:Francesco Sforza.jpg|200px|left|thumb|Franciszek I Sforza]]
Bianka Maria miała niewiele okazji, aby wyjeżdżać z Abbiate. Pierwsza taka sytuacja miała miejsce we wrześniu [[1440]], kiedy to zgodnie z wolą ojca przybyła do Ferrary, gdzie FilippoFilip Maria przy udziale Niccolò d’Este zorganizował spotkanie, podczas którego chciał skłonić Franciszka Sforzę, pełniącego wówczas funkcję głównodowodzącego wojsk weneckich, do przejścia na stronę Mediolanu. Próba się jednak nie udała i Sforza pozostał po stronie Wenecji. Wkrótce jednak dokonał się przełom w zmaganiach wojennych między Wenecją a Mediolanem, kiedy to [[Niccolo Piccinino]], kondotier w służbie Viscontiego wziął przewagę nad wojskami weneckimi. Za zwycięstwo zażądał jednak oddania mu we władanie [[Piacenza|Piacenzy]]. Wobec arogancji najemnika FilippoFilip Maria ogłosił zawieszenie broni i wysłał do Sforzy propozycję pokoju i zawarcia małżeństwa z Bianką Marią.
 
Ślub odbył się w opactwie San Sigismondo w [[Cremona|Cremonie]], [[25 października]] [[1441]]. Miejsce wybrał Sforza jako bezpieczniejsze dla niego od katedry, ponieważ ciągle nie dowierzał teściowi, znając jego zmienny charakter<ref>Marcantonio Sabellico w dziele ''Historiae rerum veneratum ab urbe condita'' wspomina o spotkaniu między Sforzą a Bianką Marią, jakie miało miejsce w Cremonie przed ich ślubem. Podczas tego spotkania Franciszek miał zapewniać Biankę, że wojna, jaka toczył przeciwko jej ojcu, nie była barierą dla uczucia, jakie wobec niej żywił.</ref>. Świętowanie trwało kilka dni, a złożyły się nań: wystawne przyjęcie, turnieje, pokazy i inne atrakcje.
Linia 78:
 
==== Między ojcem a mężem ====
Pierwsze lata małżeństwa Bianki Marii upłynęły pod znakiem silnego kontrastu między FilippoFilipem Marią Viscontim a Franciszkiem Sforzą. Pierwszy był zajęty ekspansjonistyczną polityką i ciągłymi zmianami sojuszy. Ponadto powierzył swoje wojska kondotierowi Niccolo Piccinino, odwiecznemu wrogowi Sforzy. Ten drugi zaś zaplątał się w konflikt z papieżem, który doprowadził nawet w 1442 do ekskomuniki. Była to sytuacja bardzo trudna dla Bianki Marii, która starając się być osobą lojalną, przeżywała wewnętrzne rozdarcie między wiernością mężowi a szacunkiem dla ojca.
 
W [[1446]] książę, który wtedy był już bardzo chory i słaby, spróbował pójść na zbliżenie ze Sforzą. Pomimo nalegań żony Franciszek pozostał nieufny wobec teścia i skierował swoje wysiłki raczej na obronę swoich posiadłości zagrożonych przez wojska papieskie, niż na współpracę z Viscontim. W [[1447]] kondotier poczuł się na tyle pewnie, że przyjął funkcję namiestnika książęcego, ale Visconti jeszcze raz zmienił zdanie co do współpracy z nim. Stało się to na skutek podejrzeń i zazdrości w stosunku do Sforzy. W tym samym czasie papież [[Mikołaj V]] zażądał od Franciszka zwrotu Jesi. Dla małżonków nastały trudne czasy, tym bardziej, że wtedy zmarła Costanza, żona Aleksandra Sforzy, która była towarzyszką dla Bianki Marii.
 
Franciszek Sforza ustąpił papieżowi Jesi za 35 000 florenów i udał się wraz z żoną do Mediolanu. Podróż trwała długo, gdyż po drodze Sforza próbował zawierać i utrwalać sojusze. Ponadto okazało się, że [[13 sierpnia]] 1447 zmarł FilippoFilip Maria Visconti. Bianca Maria przyjęła z oburzeniem i smutkiem wiadomości o rabunkach, które miały miejsce w posiadłościach Viscontich w Mediolanie.
 
Bianka i Franciszek wraz z 4 000 konnych i 2 000 piechoty byli w drodze do Cremony, gdy utworzona po śmierci księcia [[Republika Ambrozjańska]], zagrożona przez wojska weneckie, przyznała Sforzy tytuł głównodowodzącego (wł. ''Capitano Generale''). Obrażona Bianka była zdania, że należy odrzucić propozycję, ale dalekowzroczny Franciszek przyjął tytuł, dając początek trzyletnim walkom o zachowanie tego, co pozostało z księstwa i o odzyskanie miast, które się od niego odłączyły.