Entente cordiale: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) uzupełnienie, dodane linki zewnętrzne |
||
Linia 1:
[[Plik:Entente Cordiale dancing.jpg|thumb|[[Personifikacja]] porozumienia Wielkiej Brytanii (Brytania, po lewej) i Francji ([[Marianne]], po prawej), [[kartka pocztowa]] z 1904]]
'''Entente cordiale''' ([[Język francuski|fr.]] ''serdeczne porozumienie'' z [[Łacina|łac.]] ''intentio'' 'natężenie, napięcie, usiłowanie' i ''cordialis'' 'serdeczny', od ''cor'' dpn. ''cordis'' '[[serce]]')<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/95ABED013B6BD269C12565BE001305B2.php ''Słownik Wyrazów Obcych'']</ref> – nazwa układu pomiędzy [[Francja|Francją]] i [[Wielka Brytania|Wielką Brytanią]], zawartego [[8 kwietnia]] [[1904]]. [[Sygnatariusz]]ami byli [[Ministrowie spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii|Minister Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii]] [[Henry Petty-Fitzmaurice (5. markiz Lansdowne)|Henry Petty-Fitzmaurice]] i [[ambasador]] Francji w [[Londyn]]ie [[Pierre Paul Cambon]].
== Historia ==
Poprzez zawarcie tego porozumienia rządy obydwu krajów doprowadziły do załagodzenia dotychczas istniejących sporów i umożliwiły sformowanie [[sojusz]]u przeciwko [[
Na mocy porozumienia Francja i Wielka Brytania zakończyły odwieczne spory [[Kolonia (geografia polityczna)|kolonialne]]. Jednym z najważniejszych postanowień ''entente cordiale'' było pozostawienie wolnej ręki wpływom angielskim w [[Egipt|Egipcie]] i wpływom francuskim w [[Maroko|Maroku]]. Oprócz tego doprecyzowano granice pomiędzy koloniami obu państw w [[Afryka|Afryce]] (m.in. w [[Gwinea|Gwinei]], [[Nigeria|Nigerii]]) oraz strefy wpływów w [[Azja|Azji]] ([[Tajlandia|Syjam]] i [[Mjanma|Birma]]). Porozumienie nie zobowiązywało Wielkiej Brytanii do przystąpienia do wojny po stronie Francji. Narastające napięcie międzynarodowe skłoniło obie strony do zacieśnienia współpracy.
Podczas [[Konflikty marokańskie|drugiego kryzysu marokańskiego]] szef francuskiego Sztabu Generalnego [[Auguste Dubail]] i dyrektor wydziału operacji wojskowych w [[War Office]] [[Henry Hughes Wilson (1 baronet)|Henry Wilson]] uzgodnili plany współdziałania w razie wojny. Memorandum podpisane w [[Paryż]]u 20 lipca 1911 zaznaczało, iż ''rozmowy, pozbawione urzędowego charakteru, nie mogą w żaden sposób wiązać żadnego z Rządów'', miały jedynie na celu ''zbadanie pewnych podstawowych zagadnień'' oraz ''zapewnienie niezbędnych środków przygotowawczych''<ref>[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.149904 ''The Origins Of The World War''] Londyn 1923, t. 1, s. 291n, [https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k62726914 ''Les armées françaises dans la Grande guerre''] Paryż 1922, t. 1, s. 49.</ref>. 22 i 23 listopada 1912 brytyjski minister spraw zagranicznych [[Edward Grey]] i ambasador francuski w Londynie Pierre Paul Cambon wymienili pisemne oświadczenia, iż ''jeśli któryś z Rządów miałby poważny powód, by oczekiwać niesprowokowanej [[agresja (prawo)|napaści]] ze strony trzeciego mocarstwa lub czegoś, co zagrażałoby powszechnemu [[pokój (polityka)|pokojowi]], powinien natychmiast omówić współdziałanie z drugim'', zaś ''plany Sztabów Generalnych byłyby od razu wzięte pod uwagę''<ref>Listy te były tajne, 3 sierpnia 1914 Grey ujawnił je w Izbie Gmin (''[[Hansard]]'', [https://api.parliament.uk/historic-hansard/commons/1914/aug/03/statement-by-sir-edward-grey 1813]), zaś 4 sierpnia za zgodą Londynu zrobił to też we francuskim parlamencie premier [[René Viviani]] ([https://www.jstor.org/stable/pdf/2212042.pdf ''The American Journal of International Law''] s. 299n, [http://www.senat.fr/comptes-rendus-seances/3eme/pdf/1914/08/S19140804_1297_1314.pdf ''Débats parlementaires''] s. 1300n).</ref>.
== Zobacz też ==
* [[Incydent w Faszodzie]]
* [[Trójprzymierze]]
{{Commonscat}}
| |||