Wierchomla Wielka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m lit.
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam linki wewnętrzne oraz wykonuję drobne zmiany typograficzne i techniczne.
Linia 31:
Wieś leży przy [[Droga wojewódzka nr 971|drodze wojewódzkiej nr 971]] i przy [[Linia kolejowa nr 96|linii kolejowej nr 96]].
 
Znajduje się na obszarze [[Popradzki Park Krajobrazowy|Popradzkiego Parku Krajobrazowego]]. Sąsiaduje z [[Wierchomla Mała|Wierchomlą Małą]], gdzie mieści się duży [[ośrodek narciarski]] – [[Stacja Narciarska Dwie Doliny Muszyna-Wierchomla|"Dwie„Dwie Doliny Muszyna – Wierchomla"Wierchomla”]]. Wieś (sołectwo) Miasta i Gminy Piwniczna-Zdrój. Rozciąga się wzdłuż dolnego i środkowego biegu potoku [[Wierchomlanka|Wierchomlanki]], prawobrzeżnego dopływu [[Poprad (rzeka)|Popradu]]. Graniczy z: Łomnicą-Zdrój, gm. Łabowa (Łabowiec i Uhryń), Wierchomla Małą, gm. Muszyna (Żegiestów) i Zubrzykiem, a przez Poprad ze Słowacją.
 
Wieś otaczają duże masywy leśne, w których wyróżnia się na zachodzie pasmo Kiczory z kulminacjami [[Drapa|Drapy]] (650 m) i [[Kiczora (806 m)|Kiczory]] (806 m). Natomiast po stronie wschodniej piętrzą się Bystre (807 m) i [[Rąbaniska (Beskid Sądecki)|Rąbaniska]] (788 m), a na północy [[Gaborówka]] (790 m)<ref>{{Cytuj książkę |tytuł=Beskid Sądecki. Mapa 1:50&nbsp;000|wydawca=Agencja Wyd. „Wit” s.c. |miejsce=Piwniczna |isbn=83-915737-3-7}}</ref>.
 
== Historia ==
Wierchomla Wielka (łem.Wierchomlia) lokowana była na prawie wołoskim w 1595 przez kardynała Jerzego Radziwiłła. Zasadźcą był Mikuta Zubrzycki z Zubrzyka. Osadnikami byli napływający tu pasterze wołoscy. Otrzymali aż 30 lat wolnizny na zagospodarowanie. Stanowiła część państwa muszyńskiego. Po likwidacji muszyńskiego państwa biskupów krakowskich ([[1781]]) stanowiła dobra kameralne (K.k. Muszyner Cameral Verwaltung). W XIX w osiedlili się tutaj również Polacy i Żydzi. W [[1843]] w Wiechomli Wielkiej przyszedł na świat ksiądz [[Wołodymyr Chylak]], łemkowski pisarz tworzący w języku polskim i rosyjskim. W czasach autonomii galicyjskiej i do [[1933]] roku była gminą jednowioskową. Następnie należała do gminy zbiorowej w Piwnicznej. Miejscowa ludność repatriowała się w [[1945]] roku do [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] (Ukraina). Pozostałych ok. 150 rodzin<ref>Opowieści Łemkowskie, Michał Żrołka, Wydawnictwo "WGP"„WGP”, Warszawa 1998 r., {{ISBN|83-87534-08-0}}</ref> wysiedlono w [[1947]] r. Wieś zasiedlili Polacy z okolic Piwnicznej. W latach 1955-1972 gromada GRN Piwniczna-Wieś. Od 1973 sołectwo miasta i gminy Piwniczna Zdrój.
 
Znajduje się tu zabytkowa cerkiew połemkowska z XIX wieku z przyległym cmentarzem i inne stare zabudowania połemkowskie. Cerkiew pw. św. Michała Archanioła należała kiedyś do kościoła greckokatolickiego, obecnie należy do parafii rzymskokatolickiej. Jest konstrukcji zrębowej, podbita gontem i pokryta blachą. Poddasze cerkwi jest chronionym siedliskiem najrzadszych w Europie [[nietoperz]]y – [[podkowiec mały|podkowca małego]] oraz [[nocek orzęsiony|nocka orzęsionego]].
Linia 44:
 
== Ochotnicza Straż Pożarna ==
Ochotnicza Straż Pożarna w Wierchomli Wielkiej powstała w [[1927]], od dnia 31 maja 2005 jednostka znajduje się w krajowym systemem ratowniczo-gaśniczym oraz posiada trzy samochody bojowe tj. SLRR [[Ford Ranger (Świat)|Ford Ranger]] XLT, GBAM 2,5/16+8 [[Star 266]] oraz GBARt 2,5/16 Star 244/005<ref>{{Cytuj |tytuł = OSP Wierchomla Wielka – Nowy Sącz 112 |data dostępu = 2017-12-27 |opublikowany = nowysacz112.pl |url = http://nowysacz112.pl/osp/osp-gmina-piwniczna-zdroj/osp-wierchomla-wielka |język = pl-PL}}</ref>.
 
== Demografia ==