Olkusz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Gospodarka: dbałość o język polski - lepsza stylistyka |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 63:
Po powstaniu powoli z upadku podźwignął się [[przemysł]]. Niebagatelne znaczenie miała budowa w latach 1883–1885 [[kolej Iwangorodzko-Dąbrowska|linii Dąbrowsko-Iwangrodzkiej]], która znacznie przyczyniła się do integracji gospodarczej całego regionu i wyjątkowo ożywiła niespełna dwutysięczne miasteczko. Właśnie dzięki korzystnemu położeniu na szlakach komunikacyjnych w 1907 roku austriacki przemysłowiec [[Peter Westen]] założył Fabrykę Naczyń Blaszanych (dziś ''Emalia SA''). Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] miasto zaczęło szybko się rozwijać – powstały szkoły, znacznie poprawił się stan miejskiej infrastruktury. Olkusz liczył wówczas około 12 tysięcy mieszkańców, z czego niemalże 1/3 stanowili [[Żydzi]]. Istniała również znaczna mniejszość niemiecka. W latach 1918–1939 [[powiat olkuski]] znajdował się w ówczesnym [[Województwo kieleckie (II Rzeczpospolita)|województwie kieleckim]]. 10 lutego 1929 roku w Olkuszu zanotowano jedną z rekordowych niskich temperatur w Polsce: –40,4 °C.
{{Osobny artykuł|Batalion ON „Olkusz”}}
Na początku września 1939 miasto zostało w wyniku działań wojennych zajęte przez [[Wehrmacht]] (nad pobliską [[Żurada|Żuradą]] ppor. [[Władysław Gnyś]] strącił pierwsze niemieckie samoloty podczas tej [[II wojna światowa|wojny]]) i wkrótce [[Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej anektowane przez III Rzeszę|wcielone do III Rzeszy]]. Rządy objęła mniejszość niemiecka, miasto przemianowano najpierw na ''Olkusch'', a później ''Ilkenau'', utworzono także [[getto]] żydowskie. W okolicznych lasach działały wówczas [[partyzantka|partyzanckie]] oddziały [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], co spotykało się z gwałtownymi odpowiedziami okupanta. 16 lipca 1940 roku rozstrzelano 20 osób w tym 15 [[Polacy|Polaków]], a 31 lipca 1940 ([[Krwawa środa w Olkuszu]]) setki innych Polaków i Żydów maltretowano na miejskich placach, w wyniku czego zginęło kilka osób. Do połowy 1942 roku zlikwidowano olkuskie getto, a jego mieszkańców wywieziono do [[obóz koncentracyjny|obozów koncentracyjnych]]. Miasto zostało wyzwolone
[[Plik:Olkusz photographed by the Corona 124 (KH-4A 1046-2) satellite (1968-03-25).png|mały|300px|Olkusz sfotografowany przez amerykańskiego satelitę wywiadowczego, marzec 1968.]]
| |||