Cmentarze w Toruniu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mateuszgdynia (dyskusja | edycje)
Dopisałem historię cmentarzy w Toruniu
Mateuszgdynia (dyskusja | edycje)
Uzupełnienie o zdjęcia
Linia 1:
{{Toruń}}
[[Plik:Torun Peter Paul cemetery Jaugsch1.jpg|thumb|[[Cmentarz św. św. Piotra i Pawła w Toruniu|Cmentarz św. św. Piotra i Pawła]], [[Kaplica grobowa rodziny Jaugschów w Toruniu|kaplica grobowa rodziny Jaugsch i Kuras]], 1914 rok]]
[[Plik:Cmentarz garnizonowy w Toruniu.jpg|thumb|[[Cmentarz Garnizonowy w Toruniu|Cmentarz Garnizonowy]]]]
[[Plik:Cmentarz przy ul. Wybickiego w Toruniu w dniu Wszystkich Świętych 2015.jpg|thumb|[[Cmentarz Najświętszej Marii Panny w Toruniu|Cmentarz Najświętszej Marii Panny]], w dniu Wszystkich Świętych]]
[[Plik:Centralny Cmentarz Komunalny w Toruniu00.jpg|thumb|[[Centralny Cmentarz Komunalny w Toruniu|Centralny Cmentarz Komunalny]], dom przedpogrzebowy]]
[[Plik:Torun cmentarz sw Jerzego - aleja.jpg|thumb|[[Cmentarz św. Jerzego w Toruniu|Cmentarzu św. Jerzego]], aleja główna]]
[[Plik:Cmentarz Opatrzności Bożej w Toruniu3.jpg|thumb|[[Cmentarz Opatrzności Bożej w Toruniu|Cmentarz Opatrzności Bożej]], aleja główna]]
[[Plik:Cmentarz Podwyższenia Krzyża Świętego w Toruniu4.jpg|thumb|[[Cmentarz Podwyższenia Krzyża Świętego w Toruniu|Cmentarz Podwyższenia Krzyża Świętego]], brama główna]]
[[Plik:Cmentarz św. Antoniego w Toruniu1.jpg|thumb|[[Cmentarz św. Antoniego w Toruniu|Cmentarz św. Antoniego]], brama główna]]
[[Plik:Kolumbarium w Toruń.jpg|thumb|[[Cmentarz św. Jerzego w Toruniu|Cmentarzu św. Jerzego]], [[Kolumbarium]]]]
[[Plik:Torun Golgota chapel 01.JPG|thumb|[[Cmentarz św. św. Piotra i Pawła w Toruniu|Cmentarz św. św. Piotra i Pawła]], Golgota z 1813 roku]]
[[Plik:Cmentarz na Kluczykach w Toruniu77.jpg|thumb|[[Cmentarz na Kluczykach w Toruniu|Cmentarz na Kluczykach]], aleja główna]]
'''Cmentarze w Toruniu''' – nekropolie znajdujące się zarówno na prawym, jak i lewym brzegu [[Wisła|Wisły]] w Toruniu.
 
Linia 46 ⟶ 35:
 
== Historia ==
[[Plik:Sarkofag Anny Wazowny.JPG|mały|lewo|[[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu|Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]], sarkofag [[Anna Wazówna|Anny Wazówny]]]]
Na terenie [[Toruń|Torunia]] znajduje się kilkanaście [[Cmentarz|cmentarzy]] różnych wyznań, co wiąże się z wielokulturową historią miasta. W pierwszych wiekach Torunia jego mieszkańców grzebano na cmentarzach przy kościołach, a bogatych mieszczan w ich podziemiach. Na szczególną uwagę zasługuje tu [[Bazylika katedralna św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu|kościół św. św. Janów (obecnie katedra)]]. Od XV wieku chowano tu osoby z rodzin [[Patrycjusze|patrycjuszowskich]] i [[duchowieństwo]], lecz do naszych czasów zachowały się jedynie tablice, [[epitafia]] i płyty nagrobne wewnątrz świątyni oraz kilkadziesiąt trumien w jego podrzeniach, pochodzące prawdopodobnie z XIX w. Natomiast cmentarz wokół świątyni dzisiaj nie istnieje<ref>{{Cytuj |tytuł = Rozmowa Dnia - wtorek 4.12.2018 |data dostępu = 2019-01-05 |opublikowany = www.toruntv.pl |url = http://www.toruntv.pl/movie/show?id=17325&search=Rozmowa%20dnia&param=1&page=2 |język = pl}}</ref>. Kolejnym kościołem, który warto wymienić jest [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu|świątynia pw. WNMP]], w której podziemiach pochowano m.in. królewnę [[Anna Wazówna|Annę Wazównę]], zaś przy [[Kościół św. Jakuba w Toruniu|kościele św. Jakuba]] zachowały się do naszych czasów tablice nagrobne.
[[Plik:Gotycki kościół św. Jakuba w Toruniu4.jpg|mały|[[Kościół św. Jakuba w Toruniu|Kościół św Jakuba]] - groby duchownych i mieszczan toruńskich|alt=]]
[[Plik:Torun Peter Paul cemetery Jaugsch1.jpg|thumb|[[Cmentarz św. św. Piotra i Pawła w Toruniu|Cmentarz św. św. Piotra i Pawła]], [[Kaplica grobowa rodziny Jaugschów w Toruniu|kaplica grobowa rodziny Jaugsch i Kuras]], z 1914 rokroku|alt=]]
[[Plik:Cmentarz garnizonowy w Toruniu.jpg|thumb|[[Cmentarz Garnizonowy w Toruniu|Cmentarz Garnizonowy]]]]
[[Plik:Cmentarz przy ul. Wybickiego w Toruniu w dniu Wszystkich Świętych 2015.jpg|thumb|[[Cmentarz Najświętszej Marii Panny w Toruniu|Cmentarz Najświętszej Marii Panny]], w dniu Wszystkich Świętych|alt=]]
[[Plik:Centralny Cmentarz Komunalny w Toruniu00.jpg|thumb|[[Centralny Cmentarz Komunalny w Toruniu|Centralny Cmentarz Komunalny]], dom przedpogrzebowy]]
[[Plik:Torun cmentarz sw Jerzego - aleja.jpg|thumb|[[Cmentarz św. Jerzego w Toruniu|Cmentarzu św. Jerzego]], aleja główna]]
[[Plik:Cmentarz Opatrzności Bożej w Toruniu3.jpg|thumb|[[Cmentarz Opatrzności Bożej w Toruniu|Cmentarz Opatrzności Bożej]], aleja główna]]
[[Plik:Cmentarz Podwyższenia Krzyża Świętego w Toruniu4.jpg|thumb|[[Cmentarz Podwyższenia Krzyża Świętego w Toruniu|Cmentarz Podwyższenia Krzyża Świętego]], brama główna]]
[[Plik:Cmentarz św. Antoniego w Toruniu1.jpg|thumb|[[Cmentarz św. Antoniego w Toruniu|Cmentarz św. Antoniego]], brama główna]]
[[Plik:Kolumbarium w Toruń.jpg|thumb|[[Cmentarz św. Jerzego w Toruniu|Cmentarzu św. Jerzego]], [[Kolumbarium]]]]
[[Plik:Torun Golgota chapel 01.JPG|thumb|[[Cmentarz św. św. Piotra i Pawła w Toruniu|Cmentarz św. św. Piotra i Pawła]], Golgota z 1813 roku]]
[[Plik:Cmentarz na Kluczykach w Toruniu77.jpg|thumb|[[Cmentarz na Kluczykach w Toruniu|Cmentarz na Kluczykach]], aleja główna]]
Na terenie [[Toruń|Torunia]] znajduje się kilkanaście [[Cmentarz|cmentarzy]] różnych wyznań, co wiąże się z wielokulturową historią miasta. W pierwszych wiekach Torunia jego mieszkańców grzebano na cmentarzach przy kościołach, a bogatych mieszczan w ich podziemiach. Na szczególną uwagę zasługuje tu [[Bazylika katedralna św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu|kościół św. św. Janów (obecnie katedra)]]. Od XV wieku chowano tu osoby z rodzin [[Patrycjusze|patrycjuszowskich]] i [[duchowieństwo]], lecz do naszych czasów zachowały się jedynie tablice, [[epitafia]] i płyty nagrobne wewnątrz świątyni oraz kilkadziesiąt trumien w jego podrzeniach, pochodzące prawdopodobnie z XIX w. Natomiast cmentarz wokół świątyni dzisiaj nie istnieje<ref>{{Cytuj |tytuł = Rozmowa Dnia - wtorek 4.12.2018 |data dostępu = 2019-01-05 |opublikowany = www.toruntv.pl |url = http://www.toruntv.pl/movie/show?id=17325&search=Rozmowa%20dnia&param=1&page=2 |język = pl}}</ref>. Kolejnym kościołem, który warto wymienić jest [[Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu|świątynia pw. WNMP]], w której podziemiach pochowano m.in. królewnę [[Anna Wazówna|Annę Wazównę]], zaś przy [[Kościół św. Jakuba w Toruniu|kościele św. Jakuba]] zachowały się do naszych czasów tablice nagrobne.
 
Pod koniec XVIII wieku władze miasta zakazały pochówków zmarłych na terenie [[Stare Miasto (Toruń)|Starego]] i [[Nowe Miasto (Toruń)|Nowego Miasta]], stąd założono wówczas nowe miejsca grzebalne na obrzeżach. W tym okresie powstał przy szpitalu dla trędowatych i [[Kościół św. Jerzego w Toruniu|kościele św. Jerzego]] tzw. stary cmentarz św. Jerzego, na którym spoczęli m.in. zamożni patrycjusze, a w 1724 roku  pochowano tu m.in. burmistrza J.G. Rosnera. Po likwidacji kościoła i cmentarza w 1811 roku część płyt nagrobnych przeniesiono m.in. do [[Kościół Świętego Ducha w Toruniu|kościoła św. Ducha]]. Drugim miejscem pochówków na ówczesnych przedmieściach Torunia był nieistniejący już [[Kościół św. Wawrzyńca w Toruniu|kościół]] i cmentarz św. Wawrzyńca. W XIX wieku chowano tu m.in. mieszkańców z [[Chełmińskie Przedmieście|Chełmińskiego Przedmieścia]]<ref>{{Cytuj |autor = JW Web Development |tytuł = Historia - Cmentarze Toruń |data dostępu = 2019-01-05 |opublikowany = www.torunskiecmentarze.pl |url = http://www.torunskiecmentarze.pl/304/historia |język = pl}}</ref>.