Zamieszki w Jafie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz wykonuje inne drobne poprawki
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz wykonuje inne drobne poprawki
Linia 70:
Wydarzenia te doprowadziły do ponownego rozważenia przez Brytyjczyków tematu obietnic złożonych Żydom. 14 maja 1921 wysoki komisarz Palestyny sir Herbet Samuel nakazał zatrzymać napływ nowych żydowskich imigrantów do Palestyny, aby dać czas na analizę faktów. 3 czerwca odbyły się uroczystości z okazji urodzin brytyjskiego króla [[Jerzy V|Jerzego V]]. W swoim wystąpieniu sir Samuel powiedział, że brytyjski rząd nigdy nie pozwoli na powstanie żydowskiego rządu, który panowałby nad arabską większością i zagarnąłby arabską ziemię. Dodał, że deklaracja Balfoura ma na celu umożliwienie napływu do Palestyny żydowskich imigrantów, których praca i wiedza umożliwią „rozwinąć kraj dla dobra wszystkich jej mieszkańców.” Mowa ta miała na celu uspokojenie Arabów, stanowiła jednak zasadniczy zwrot w stanowisku zajmowanym przez Samuela. Doszedł on do wniosku, że aby umożliwić dalszą realizację programu ruchu syjonistycznego, musi być pozyskana współpraca arabska<ref>{{cytuj stronę | url = http://lib.cet.ac.il/Pages/item.asp?item=1835 | tytuł = Wydarzenia zamieszek w Jafie z punktu widzenia brytyjskiej polityki | data dostępu = 2012-03-30 | autor = | opublikowany = | praca = Archiwum Państwa Izrael | data = | język = he}}</ref>. W tym duchu zaproponował utworzenie żydowskich i arabskich instytucji przedstawicielskich. W rezultacie powstały żydowskie [[Zgromadzenie Reprezentantów (Mandat Palestyny)|Zgromadzenie Reprezentantów]] i arabska [[Najwyższa Rada Muzułmańska]]<ref>{{cytuj książkę | autor = Matthews C. Weldon | tytuł = Confronting an Empire, Constructing a Nation: Arab Nationalists and Popular Politics in Mandate Palestine | wydawca = I.B.Tauris | miejsce = | rok = 2006 | strony = 31–32 | isbn =}}</ref>. Aby uspokoić nastroje społeczności arabskiej, brytyjskie władze uzyskały zgodę Ligi Narodów na wydzielenie z terytorium Mandatu Palestyny obszaru położonego na wschód od [[Jordan (rzeka)|rzeki Jordan]], tworząc tam arabski [[Transjordania|Emirat Transjordanii]] (obszar ten wyłączono z deklaracji Balfoura). Następnie sir Samuel wyraził zgodę, aby Al-Hadżdż Muhammad Amin al-Husajni powrócił do Palestyny i został [[Wielki mufti Jerozolimy|wielkim muftim Jerozolimy]].
 
Równocześnie sir Samuel poprosił Chaima Weizmanna, aby jak najszybciej wyjechał do Wielkiej Brytanii i przez pewien czas nie przyjeżdżał do Palestyny. Weizmann po przyjechaniu do [[Londyn]]u ostro skrytykował brytyjską politykę ustępstw wobec Arabów, argumentując, że interesy brytyjskie i syjonistyczne wymagają zupełnie innych działań, będących w zgodzie z deklaracją Balfoura. Z tego powodu spotkał się z Winstonem Churchillem, któremu przedstawił swoje argumenty i propozycje działań. Churchill był pod wrażeniem rozmowy. 22 lipca 1921 spotkał się z premierem [[David Lloyd George|Lloydem George]] i lordem [[Arthur Balfour|Arthurem Balfourem]]. W spotkaniu tym uczestniczył Weizmann, który otrzymał zapewnienie, że celem brytyjskiego rządu jest utworzenie „żydowskiej siedziby narodowej” w Palestynie. Weizmann przekazał tę informację [[Światowa Organizacja Syjonistyczna|Światowej Organizacji Syjonistycznej]]. Decyzje rządu brytyjskiego znalazły także odbicie w polityce realizowanej przez władze w Palestynie. Podjęły one współpracę przy realizacji kilku projektów syjonistycznych, między innymi projektu elektryfikacji [[Pinchas Rutenberg|Pinchasa Rutenberga]]. Rozpoczęto także rekrutację Żydów do policji, a sprawców arabskich zaburzeń ostro karano. W międzyczasie brytyjski rząd wysłał do Palestyny [[Komisja Śledcza HajcraftHaycrafta|Komisję Śledczą HajcraftHaycrafta]], która miała zbadać przyczyny tych wydarzeń<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.archive.org/details/palestinedisturb00grearich | tytuł = Palestine. Disturbances in May, 1921. Reports of the Commission of Inquiry with correspondence relating thereto ... (1921) | data dostępu = 2012-03-30 | praca = Internet Archive | język = en}}</ref>.
 
Zamieszki arabskie z maja 1921 wywarły bardzo silne wrażenie na Żydach. Poczuli oni siłę uczucia strachu przed Arabami i zrozumieli chwiejność oraz obojętność władz brytyjskich, którym nie mogli w pełni ufać. We wrześniu 1921 podczas XII Kongresu Syjonistycznego, Chaim Weizmann podkreślił znaczenie dialogu z palestyńskimi Arabami i wezwał do rozpoczęcia współpracy z nimi. Była to rewolucja w podejściu syjonistów do Arabów. Jednak wraz z realizacją polityki dialogu, realizowano równolegle program zakupu broni dla Hagany. Syjoniści użyli także wszystkich swoich wpływów, aby poprzeć w [[Liga Narodów|Lidze Narodów]] projekt przyznania Wielkiej Brytanii [[Mandat międzynarodowy|mandatu]] nad Palestyną. Starano się, aby dokument w tej sprawie został przyjęty w maju 1922, jednak bez powodzenia – podpisano go dopiero 11 września 1922. Zwłoka ta umożliwiła wysokiemu komisarzowi Palestyny sir Samuelowi przedstawienie w Londynie nowej interpretacji deklaracji Balfoura. Wywołało to burzliwą dyskusję, i [[Izba Lordów]] potępiła naruszenie brytyjskich obietnic złożonych Arabom, domagając się wprowadzenia odpowiednich zmian. W rezultacie Winston Churchill rozpoczął pracę nad odpowiednim dokumentem, który został 3 czerwca 1922 przyjęty w Izbie Lordów większością głosów. [[Biała Księga Churchilla]] w znacznym stopniu ograniczała liczebność nowych żydowskich imigrantów napływających do Palestyny i ograniczała polityczne aspiracje syjonistów. Arabowie, poprzez przyznanie im środków rządowych, uzyskali znaczną samodzielność i przekonanie o poparciu Wielkiej Brytanii<ref name=aviv />.
Linia 81:
{{Starcia arabsko-żydowskie w Mandacie Palestyny}}
 
[[Kategoria:1921 w Azji]]
[[Kategoria:Jafa]]
[[Kategoria:Mandat Palestyny]]
[[Kategoria:Zamieszki]]
[[Kategoria:Jafa]]
[[Kategoria:1921 w Azji]]