Język sztuczny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Bot poprawia linki wewnętrzne oraz wykonuje dr. zmiany typograficzne i techn. |
poprawki |
||
Linia 1:
'''Język sztuczny''' (także '''konlang''', '''conlang''') – [[język (mowa)|język]], którego [[fonologia]], [[gramatyka]] oraz [[słownictwo]] zostało świadomie stworzone przez jednostkę (zwaną '''językotwórcą''' bądź '''konlangerem''') bądź grupę osób. Przeciwieństwem języków sztucznych są [[Język naturalny|języki naturalne]]. Istnieje wiele możliwych przyczyn, dla których tworzy się języki: ułatwienie komunikacji międzyludzkiej, eksperymenty lingwistyczne, gry językowe, użycie w fikcyjnych światach.
Synonim '''języki planowane''' odnosi się czasem do międzynarodowych [[Języki użytkowe|języków użytkowych]] lub innych języków przeznaczonych do użycia w komunikacji międzyludzkiej. Bardziej powszechnym terminem jest język sztuczny, lecz może on mieć pewne pejoratywne skojarzenia względem niektórych języków. Poza społeczeństwem esperanta termin „języki planowane” odnosi się także do [[preskryptywizm językowy|preskryptywnej]] miary względem języków naturalnych. Pod tym kątem nawet języki naturalne mogą być rozważane jako sztuczne. W przypadku [[
== Podział ==
=== Według pochodzenia ===
Języki sztuczne klasyfikuje się, ze względu na sposób powstania, na [[języki aprioryczne]] albo [[języki aposterioryczne]]. W językach apriorycznych [[gramatyka]] i [[słownictwo]] są tworzone od podstaw, jako efekt ludzkiej wyobraźni lub wyniki obliczeń
Z kolei języki aposterioryczne dzielone są na [[Schematyczny język sztuczny|języki schematyczne]], w których naturalne lub częściowo naturalne słownictwo jest zmieniane i dopasowywane do wcześniej ustalonych zasad oraz na [[języki naturalistyczne]], gdzie naturalne słownictwo zachowuje swoje brzmienie i wygląd. [[Esperanto]] jest powszechnie uważany jako język schematyczny, natomiast [[interlingua]] jest postrzegana jako język naturalistyczny. [[Ido]] traktuje się jako język schematyczny albo jako kompromis między tymi dwoma typami.
Linia 23:
== Użycie konlangów ==
Język sztuczny może także być
Tak szybko jak język sztuczny posiada społeczność osób posługujących się nim biegle, zwłaszcza osób mówiących nim od urodzenia to tak szybko zaczyna się rozwijać i tym samym stopniowo traci swoją sztuczność. Na przykład nowoczesny [[język hebrajski|hebrajski]] był wzorowany na biblijnym hebrajskim raczej niż konstruowany od zera, ale przeszedł znaczące zmiany, od założenia państwa [[Izrael]] w 1948. Esperanto jako język mówiony znacząco się rozwinął od preskryptywnego planu opublikowanego w 1887, tak że współczesne wydania „Fundamenta Krestomatio” (wczesne teksty z początku 1903), wymagają wielu przypisów na temat różnic leksykalnych i syntaktycznych pomiędzy wczesnym i nowoczesnym esperantem<ref>''Fundamenta Krestomatio'', ed. L. L. Zamenhof, 1903; 18th edition with footnotes by Gaston Waringhien, UEA 1992.</ref>.
|