Troki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
dodanie endonimu |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 15:
|powierzchnia = 11,52
|wysokość =
|rok =
|liczba ludności =
|gęstość zaludnienia = 479
|numer kierunkowy = 528
Linia 25:
|www = http://www.trakai.lt/
}}
[[Plik:TrakaiBurg2011.ogg|thumb]]▼
'''Troki'''<ref>Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 lutego 1937 r. o ustaleniu urzędowych nazw miast ({{Monitor Polski|1937|69|104}}).</ref><ref name="GUS11938">{{Cytuj książkę | autor = | tytuł =Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej | tom =1 | tytuł tomu =Województwo wileńskie | wydawca = Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej | miejsce =Warszawa | rok =1938 | strony =64}}</ref> ([[Język litewski|lit.]] ''Trakai'') – [[miasto]] na [[Litwa|Litwie]], w [[okręg wileński|okręgu wileńskim]], siedziba [[rejon trocki|rejonu trockiego]].
Linia 33 ⟶ 32:
== Opis ==
[[Plik:Stanisław Masłowski (1853-1926), Troki - pejzaż (Landscape of Trakai) watercolor on paper, 1904.jpeg|mały|lewo|''Troki'' – widok [[Karaimi|karaimskiego]] brzegu<ref>Zob.: [[Maciej Masłowski (historyk)|M.Masłowski]]: "[[Stanisław Masłowski]] - Materiały do życiorysu i twórczości", [[Wrocław]] 1957, "[[Ossolineum]]", s.140 (przypis.61)</ref>, [[akwarela]] [[Stanisław Masłowski|Stanisława Masłowskiego]] z 1904 roku ([[Muzeum Narodowe w Warszawie]])]]▼
Około 5 km na południowy wschód od Trok leży poprzednia stolica Litwy (do XIV wieku), obecnie wieś, [[Stare Troki]]. W latach 1413–1795 miasto było centrum [[województwo trockie|województwa trockiego]] w Wielkim Księstwie Litewskim. Przed 1441 rokiem Troki uzyskały [[prawo magdeburskie|prawa miejskie magdeburskie]]<ref>Stanisław Alexandrowicz, Geneza i rozwój sieci miasteczek Białorusi i Litwy do połowy XVII wieku, w: Acta Baltico-Slavica, t. VII, Białystok 1970, s. 48.</ref>. W 1609 katoliccy fanatycy spalili miejscowy meczet, świątynię protestancką i synagogę<ref>J. Kiełpiński "Pogoń za Litwą. Sześćset lat po Grunwaldzie" PIW W-wa 2010</ref>. Do 1939 znajdowało się na obszarze [[II Rzeczpospolita|Polski]] w [[powiat wileńsko-trocki|powiecie wileńsko-trockim]] ówczesnego [[województwo wileńskie (II Rzeczpospolita)|województwa wileńskiego]]; siedziba wiejskiej [[gmina Troki|gminy Troki]]. Troki były również [[garnizon]]em macierzystym [[Batalion KOP „Troki”|Batalionu KOP „Troki”]]. W 1928 [[Hadżi Seraja Szapszał]] objął urząd [[Hachan (Karaimi)|hachana]] (zwierzchnika [[Karaimi w Polsce|Karaimów]]) z siedzibą w Trokach. W 1938 sumptem państwa polskiego rozpoczęto w Trokach budowę ''[[Muzeum Karaimskie w Trokach|Muzeum Karaimskiego]]'', które istnieje do dzisiaj.
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] i utracie miasta przez Polskę, do 1 listopada 1946 z rejonu trockiego w obecne granice Polski [[Wysiedlenie Polaków z Kresów Wschodnich 1944–1946|wysiedlono]] ok. 5,4 tys. Polaków, natomiast ok. 13,7 tys. zarejestrowanych do przesiedlenia Polaków pozostało w rejonie<ref>[https://web.archive.org/web/20021017041029/http://www.hist.uni.wroc.pl/pl/polwew/pracownicy/srebrakowski/lit-art1.html]</ref>. Według danych litewskich w 2001 [[Polacy na Litwie|Polacy]] stanowili 21% mieszkańców Trok, a w 2011 – 19%<ref>[http://web.archive.org/web/20131002151135/http://web.stat.gov.lt/uploads/docs/Urban_areas_popul_ethnicity_2011.xls]</ref>.
Zamieszkuje je obecnie ok. 5500 mieszkańców, {{fakt|z czego 61% to [[Litwini]], 21% stanowią [[Polacy]], a resztę stanowią przedstawiciele innych narodowości|data=2011-08}}. W 1991 na terenie miasteczka i okolicznych terenów (8,2 tys. [[hektar|ha]]) utworzono Trocki Historyczny Park Narodowy.▼
▲
Miasto jest siedzibą grupy etnicznej i religijnej [[Karaimi|Karaimów]], sprowadzonych tu w [[średniowiecze|średniowieczu]] z [[Półwysep Krymski|Krymu]] przez wielkiego księcia litewskiego [[Witold Kiejstutowicz|Witolda Kiejstutowicza]].
Linia 41 ⟶ 43:
== Zabytki ==
* [[Zamek w Trokach|Zamek]] zbudowany przez księcia Witolda
* [[kościół farny]] pod wezwaniem Nawiedzenia [[Dziewictwo Marii z Nazaretu|Najświętszej Maryi Panny]], wzniesiony w XV w. w stylu gotyckim, później przebudowany w stylu barokowym, ze słynącym łaskami obrazem [[Matka Boża Trocka|Matki Bożej Trockiej]]▼
* [[Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Trokach|cerkiew prawosławna Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy]]▼
▲* [[Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Trokach|cerkiew prawosławna Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy]] z XIX w.
* [[kościół (budynek)|kościół]] [[bernardyni|pobernardyński]]
▲* [[kościół farny]] pod wezwaniem Nawiedzenia [[Dziewictwo Marii z Nazaretu|Najświętszej Maryi Panny]] ze słynącym łaskami obrazem [[Matka Boża Trocka|Matki Bożej Trockiej]]
* ruiny drugiego zamku, tzw. lądowego (zamek na półwyspie)
▲* [[Kienesa w Trokach|kienesa karaimska]] (XVIII)
* stara zabudowa
* stary cmentarz
* strażnica KOP
* pałac hr. Tyszkiewicza wraz z parkiem w Zatroczu
== Sport ==▼
▲[[Plik:TrakaiBurg2011.ogg|thumb]]
* Piłka nożna- [[FK Trakai]] (lit. Futbolo Klubas Trakai), klub grający w najwyższej klasie rozgrywkowej na Litwie, [[A lyga]]. Klub rozgrywa swoje mecze domowe na [[Stadion LFF|stadionie LFF]] w [[Wilno|Wilnie]], który może pomieścić 5 400 widzów. Własny Nowy Stadion w Trokach może pomieścić 2 000 widzów, ale nie spełnia wymogów [[A lyga|A lygi]].▼
* Hokej- Drużyna [[Hokej na lodzie|hokeja na lodzie]] pod nazwą Gauja Troki przystąpiła do rozgrywek [[II liga polska w hokeju na lodzie (2016/2017)|II ligi polskiej w sezonie 2016/2017]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.hokej.net/pl/news,artykul,33,41136,ii-liga-rusza-grupa-polnocno-wschodnia.html | tytuł = II liga: Rusza grupa północno-wschodnia | data = 2016-10-09 | opublikowany = hokej.net | data dostępu = 2016-11-07}}</ref>.▼
== Miasta partnerskie ==
Troki są miastem bliźniaczym dla [[Rheine]] w [[Westfalia|Westfalii]] i dla [[Malbork]]a
* {{flaga|POL}} [[Malbork]]
* {{Flaga|DEU}} [[Rheine]]
Linia 61 ⟶ 68:
* {{Flaga|POL}} [[Szydłowiec]]
* {{flaga|TUR}} [[Alanya]]
▲== Sport ==
▲* Piłka nożna- [[FK Trakai]] (lit. Futbolo Klubas Trakai), klub grający w najwyższej klasie rozgrywkowej na Litwie, [[A lyga]]. Klub rozgrywa swoje mecze domowe na [[Stadion LFF|stadionie LFF]] w [[Wilno|Wilnie]], który może pomieścić 5 400 widzów. Własny Nowy Stadion w Trokach może pomieścić 2 000 widzów, ale nie spełnia wymogów [[A lyga|A lygi]].
▲* Hokej- Drużyna [[Hokej na lodzie|hokeja na lodzie]] pod nazwą Gauja Troki przystąpiła do rozgrywek [[II liga polska w hokeju na lodzie (2016/2017)|II ligi polskiej w sezonie 2016/2017]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.hokej.net/pl/news,artykul,33,41136,ii-liga-rusza-grupa-polnocno-wschodnia.html | tytuł = II liga: Rusza grupa północno-wschodnia | data = 2016-10-09 | opublikowany = hokej.net | data dostępu = 2016-11-07}}</ref>.
== Ludzie związani z Trokami ==
Linia 73 ⟶ 75:
<gallery>
Plik:Trakai Island.jpg|Współczesny widok na nowy zamek w Trokach
Plik:Trakai Karaite house.JPG|Dom karaimski
Plik:Trakai Tyszkiewicz palace.jpg|Pałac Tyszkiewicza w Zatroczu
Plik:Trakai church full.jpg|Kościół Nawiedzenia NMP
▲Plik:Stanisław Masłowski (1853-1926), Troki - pejzaż (Landscape of Trakai) watercolor on paper, 1904.jpeg|''Troki'' – widok [[Karaimi|karaimskiego]] brzegu<ref>Zob.: [[Maciej Masłowski (historyk)|M.Masłowski]]: "[[Stanisław Masłowski]] - Materiały do życiorysu i twórczości", [[Wrocław]] 1957, "[[Ossolineum]]", s.140 (przypis.61)</ref>, [[akwarela]] [[Stanisław Masłowski|Stanisława Masłowskiego]] z 1904 roku ([[Muzeum Narodowe w Warszawie]])
Plik:Karaimská kenesa.jpg|[[Kienesa w Trokach|Kienesa karaimska]]
Plik:Lithuania Trakai Old Post.jpg|Stara poczta
Plik:Trakai, dům.jpg|Kamieniczka
</gallery>
| |||