Czaplinek: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Zmiana burmistrza
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Kalamarnica (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Linia 43:
 
== Położenie ==
[[Plik:Jezioro Czaplino.jpg|mały|lewo|200px|[[Czaplino (jezioro)|Jezioro Czaplino]]]]
Czaplinek leży na [[Pojezierze Drawskie|Pojezierzu Drawskim]], między jeziorami [[Drawsko (jezioro)|Drawsko]] a [[Czaplino (jezioro)|Czaplino]], na skrzyżowaniu [[droga krajowa nr 20 (Polska)|drogi krajowej nr 20]] z drogami wojewódzkimi [[Droga wojewódzka nr 163|nr 163]], [[Droga wojewódzka nr 171|nr 171]] i [[Droga wojewódzka nr 177|nr 177]], w odległości ok. 125 km od [[Szczecin]]a, 95 km od [[Koszalin]]a, 65 km od [[Piła (miasto)|Piły]].
 
Według danych z 1 stycznia 2014 powierzchnia miasta wynosi 13,62 km²<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r.|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|miejsce=Warszawa|data=2014-07-24 |issn=1505-5507|url=http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2014-r-,7,11.html}}</ref>.
 
Od 1945 roku ponownie w granicach [[Polska|Polski]], początkowo w [[Województwo szczecińskie (1946–1975)|województwie szczecińskim]], w latach [[Podział administracyjny Polski (1957–1975)|1950–1975]] w tzw. dużym [[Województwo koszalińskie (1950–1975)|województwie koszalińskim]], a w latach [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|1975–1998]] w tzw. małym [[Województwo koszalińskie (1975–1998)|województwie koszalińskim]].
{{clear|left}}
 
== Historia ==
[[Plik:Gord Slawogrod in Czaplinek 2007-06.jpg|mały|lewo|Sławogród - pokazowa budowla wzorowana na słowiańskich grodziskach]]
Najstarsze ślady [[osadnicy|osadnictwa]], pochodzące sprzed 2500 lat, odkryto na wyspie Bielawa na jeziorze [[Drawsko (jezioro)|Drawsko]] i w [[Stare Drawsko|Starym Drawsku]]. Na początku naszej ery byli tu [[Germanie|germańscy]] [[Goci]], po nich przyszli [[Słowianie]], których gród w XII wieku najprawdopodobniej spalił [[Bolesław III Krzywousty|Bolesław Krzywousty]], włączając słowiańskie [[Pomorze]] do [[Polska|Polski]].
 
[[Plik:Gord Slawogrod in Czaplinek 2007-06.jpg|mały|lewo|Sławogród - pokazowa budowla wzorowana na słowiańskich grodziskach]]
W tamtych czasach była tu granica polsko-pomorska i pomorsko-wielkopolska, wykorzystująca [[przesmyk]] między jeziorami jako naturalną przeszkodę.
 
Jesienią 1286 roku książę wielkopolski i przyszły król Polski [[Przemysł II|Przemysław II]], sprowadził na ten teren rycerzy [[templariusze|Zakonu Świątyni Jerozolimskiej]], którzy obok istniejącej osady rybackiej zbudowali Świątynny Gród – ''Tempelborh/burg''. Prawa miejskie Czaplinek otrzymał w 1291 r. Około 1300 roku ziemia czaplinecka została włączona do [[BrandenburgiaMarchia (prowincja)Brandenburska|BrandenburgiiMarchii Brandenburskiej]], a potem do biskupstwa kamieńskiego. W 1368 roku ziemie te nabył król [[Kazimierz III Wielki]]. Czaplinek leżał na północnych krańcach [[Wielkopolska|Wielkopolski]] w [[województwo poznańskie (I Rzeczpospolita)|województwie poznańskim]]. W rękach polskich Czaplinek pozostawał do 1658 roku ([[Traktaty welawsko-bydgoskie]]), kiedy to przeszedł jako zastaw we władanie [[Brandenburgia (prowincja)-Prusy|Brandenburgii-Prus]], definitywnie utracony w 1668. Od 1701 w granicach [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]], a od 1871 [[Cesarstwo Niemieckie|Niemiec]].
[[Plik:Tempelburg, Pommern - Stadtansicht (Zeno Ansichtskarten).jpg|mały|lewo|Czaplinek na widokówce z czasów zaborów]]
 
W wieku XVII wieku miasto przeżywało bardzo ożywiony rozwój. Czaplinka nie omijały w tym czasie wielkie pożary, które niszczyły miasto prawie w całości. W drugiej połowie XVIII wieku zamek Drahim stopniowo tracił znaczenie na rzecz miasta, a zamek zaczął popadać w ruinę. Pod koniec XIX wieku doprowadzono do miasta linię kolejową. Rozpoczęła się budowa dróg, brukowanych ulic, sieci gazowniczej, powstała poczta wraz z telegrafem. W okresie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w Czaplinku i jego okolicach, utworzono obóz pracy dla [[jeniec wojenny|jeńców radzieckich]], a spora grupa Polaków była zatrudniona przez Niemców jako [[roboty przymusowe|robotnicy przymusowi]].
[[Plik:Czaplinek cmentarz (3).jpg|mały|Kwatera żołnierzy polskich poległych w [[Bitwa o Czaplinek|bitwie o Czaplinek]] na czaplineckim cmentarzu komunalnym]]
 
Miasto znajdowało się na linii niemieckiego oporu zwanej ''Pommersche Seenstellung'' – (pol. [[Wał Pomorski]]) i było bronione przez oddziały [[Schutzstaffel|SS]]. Po przełamaniu głównych pozycji Wału Pomorskiego w kierunku Czaplinka nacierały oddziały [[7 Kołobrzeski Pułk Piechoty|7 pułku]] [[3 Pomorska Dywizja Piechoty|3 Dywizji Piechoty]]. Trzy [[batalion]]y wspierane przez pododdziały artylerii zdobyły miasto 3 marca 1945 roku.
{{osobny artykuł|Bitwa o Czaplinek}}
Linia 72 ⟶ 73:
<br />[[Plik:Piramida wieku Czaplinek.png|690x480px]]
== Zabytki ==
[[Plik:Czaplinek Kosciol Podwyzszenia Krzyza Swietego (0).jpg|mały|[[Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Czaplinku|Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego]]]]
[[Plik:Czaplinek kosciol Swietej Trojcy (7).jpg|mały|[[Kościół Świętej Trójcy w Czaplinku|Kościół Świętej Trójcy]]]]
Według rejestru [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]] na listę zabytków wpisane są<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/ZPO-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego – stan na 31.12.2012 r.|opublikowany=Narodowy Instytut Dziedzictwa|data dostępu=3.5.13|strony=12}}</ref>
<ref>{{cytuj pismo|tytuł =|czasopismo =Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków|miejsce = Szczecin}}</ref>:
Linia 81 ⟶ 82:
* neoromański kościół ewangelicki, obecnie [[Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Czaplinku|rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego]] z 1829–1830, [[kościół filialny|filialny]] parafii Świętej Trójcy, z polichromiami;
* [[Ratusz w Czaplinku|ratusz]] z 1845 r., ul. Rynek 6
inne zabytki:
* dawny budynek warsztatowo-mieszkalny przy ul. Studziennej 2
inne zabytki:
* budynek Poczty Polskiej przy Rynku
* kamienice
* [[Cmentarz żydowski w Czaplinku|cmentarz żydowski]].
 
Linia 105 ⟶ 108:
 
== Administracja ==
[[Plik:Czaplinek Urzad Miejski.jpg|mały|[[Ratusz w Czaplinku]]]]
{{Osobny artykuł|Burmistrzowie Czaplinka}}
 
Linia 124 ⟶ 128:
 
== Komunikacja ==
[[Plik:Czaplinek stacja kolejowa (2).jpg|mały|[[Czaplinek (stacja kolejowa)|Stacja kolejowa]]]]
W Czaplinku znajduje się [[Czaplinek (stacja kolejowa)|stacja kolejowa]] [[linia kolejowa nr 210|linii kolejowej nr 210]]. Około 7 km na południowy wschód od miasta funkcjonuje [[lądowisko Czaplinek-Broczyno]].