Szkoła Akademiczno-Górnicza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: WPCHECK#64: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
m MalarzBOT: WPCHECK#64: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Linia 1:
'''Szkoła Akademiczno-Górnicza''' w [[Kielce|Kielcach]] powstała 20 lutego [[1816]] roku z inicjatywy [[Stanisław Staszic|Stanisława Staszica]]. Uchodzi za pierwszą polską wyższą [[Uczelnia techniczna|uczelnię techniczną]]<ref>Marek Klapa, [http://dzieje.pl/aktualnosci/200-lat-temu-powstala-pierwsza-uczelnia-techniczna-w-polsce-akademia-gornicza-w-kielcach ''200 lat temu powstała pierwsza uczelnia techniczna w Polsce - Akademia Górnicza w Kielcach'']</ref>. Mieściła się w północnym skrzydle [[Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach|pałacu Biskupów Krakowskich]].
 
Na mocy postanowienia Namiestnika Królestwa Polskiego gen. [[Józef Zajączek|Józefa Zajączka]] z 20 lutego 1816 roku, 1 czerwca 1816 roku utworzono [[Główna Dyrekcja Górnicza|Główną Dyrekcję Górniczą]].<ref>{{Cytuj |tytuł = Akademia Górnicza w Kielcach (1816-1827) - Histmag.org |data dostępu = 2019-03-26 |opublikowany = histmag.org |url = https://histmag.org/Akademia-Gornicza-w-Kielcach-1816-1827-9864}}</ref> Ściśle z nią powiązana miała być „szkoła górnictwa praktyczna w celu kształcenia zdatnych do kopalni urzędników i oficjalistów założona”. Inicjatorem powstania kieleckiej uczelni był [[Stanisław Staszic|Stanisław Staszic]], ale pierwsze próby wprowadzenia górnictwa i hutnictwa do programu nauczania [[Akademia Krakowska|Akademii Krakowskiej]] podejmował już w 1776 roku [[Hugo Kołłątaj]]. Szkoła kielecka wzorowana była na istniejących już od połowy XVIII wieku europejskich akademiach górniczych: w [[Bańska Szczawnica|Bańskiej Szczawnicy]] ([[Scheminitz]]) zorganizowanej w latach 1762-1770, Akademii Górniczej we [[Freiberg]]u działającej od 1765 roku, Szkole Górniczej w [[Petersburg]]u utworzonej w 1773 roku, Szkole Górniczej w [[Clausthal|Clausthal]] z 1775 roku i paryskiej [[École nationale supérieure des mines de Paris|Ecole des Mines]] z roku 1783.<ref>{{Cytuj |tytuł = Akademia Górnicza w Kielcach (24.11.2016 - 26.01.2017) {{!}} Biblioteka Główna |data dostępu = 2019-03-26 |opublikowany = www.bg.agh.edu.pl |url = http://www.bg.agh.edu.pl/pl/node/2131}}</ref>
 
Szkoła rozpoczęła swoją działalność w grudniu 1816 roku, a zajęcia były prowadzone prawdopodobnie od stycznia 1817 roku. Dyrektorem akademii został stojący jednocześnie na czele Głównej Dyrekcji Górniczej [[Johann Ehrenhold Ullman]]. Wśród kieleckich profesorów należy wymienić następujące osoby: [[Marcel Królikiewicz|Marceli Królikiewicz]] wykładał górnictwo (Bergbaukunst), [[Jakub Graff|Jan Jakub Graff]] inżynierię górniczą, czyli miernictwo górnicze (markszajdria – Markscheidenkunst), [[Georg Gottlieb Pusch|Jerzy Bogumił Pusch]], absolwent akademii freibergskiej, znakomity uczony, uczeń sławnego geologa [[Abrahama Gotlieb Werner|Abrahama Gotlieba Wernera]], zajmował się chemią (allgemaine Chemie) i hutnictwem (Hüttenkunde), [[Fryderyk Wilhelm Krumpel]] uczył inżynierii górniczej, [[Fryderyk Wilhelm Lempe]] – był wykładowcą matematyki, fizyki i maszynerii górniczej (matematyka czysta – reine Mathematik, matematyka stosowana – angewandte Mathematik, maszyneria górnicza, czyli maszynoznawstwo – Bergmaschinenlehrere), leśnictwem zajmował się [[Jan Fryderyk Überscher]], rysunek techniczny (Zeichenkunst) prowadził [[Andrzej Spleszyński]], a prawo górnicze (Bergrecht) i styl handlowy – [[Andrzej Kossowicz]]. Absolwentem Akademii Górniczej we [[Freiberg]]u był także wykładający w [[Kielce|Kielcach]] probierstwo (docymazja – probierkunst, docimaise) [[Jan Karol Henryk Kaden|Karol Henryk Kaden]].
Linia 12:
 
 
[[Wacław Borowski|Wacław Borowski]]
[[Jerzy Józef Patrycy Cieszkowski|Jerzy Józef Patrycy Cieszkowski]]
[[Jan Dąbski|Jan Dąbski]]
[[Karol Fretsche|Karol Fretsche]]
[[Hipolit Grafowski|Hipolit Grafowski]]
[[Wojciech Leopold Krygier]]
[[Jacek Lipski|Jacek Lipski]]
[[Jan Łęcki|Jan Łęcki]]
[[Aleksander Pollini|Aleksander Pollini]]
[[Franciszek Ksawery Prauss]]
[[Łukasz Reklewski]]