Styl potoczny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
'''Styl potoczny''' – [[styl (językoznawstwo)|styl funkcjonalny]] mowy stosowany przede wszystkim dla celów komunikatywnych, używany powszechnie do swobodnych [[komunikacja językowa|kontaktów językowych]]{{odn|Bańko|2006|s=84}}, opozycyjny wobec języka książkowego{{r|Słownik języka polskiego}}. Stanowi formę języka zauważalnie nacechowaną pod względem ekspresywnym i emocjonalnym, niespecjalistyczną i antropocentryczną; charakteryzuje się gęstym występowaniem [[związek frazeologiczny|związków frazeologicznych]], wyrazistą strukturą słowotwórczą wyrazów i ich konkretnością. W stylu potocznym występują liczne elementy językowe oceniające rzeczywistość ujemnie; cechuje się on szybko zmieniającą się [[słownictwo|leksyką]], w której duży udział mają wyrażenia o pochodzeniu [[socjolekt|środowiskowym]] i [[język obcy|obcym]]. Styl ten nie wykazuje istotnej odrębności fonetycznej względem innych form języka. Obserwuje się w nim wiele skrótów oraz tzw. potok składniowy{{odn|Kwiek-Osiowska|1992|s=101–103}}, czyli tendencję do luźnego, niepełnego porządkowania wyrazów pod względem logiczno-syntaktycznym.
 
Posługiwanie się mową potoczną nie oznacza z definicji odejścia od zasad [[język standardowy|języka standardowego]] – oprócz funkcjonujących w języku codziennym elementów nienormatywnych, można wyróżnić środki językowe mające charakter potoczny, ale wciąż mieszczące się w obrębie standardu, normy potocznej{{r|books.google-8vYsAQAAIAAJ-s208-233}}. Pojęcia takie jak formalny, nieformalny, potoczny czy kolokwialny odnoszą się bardziej do kwestii stylu i [[rejestr (językoznawstwo)|rejestru]], aniżeli do dychotomii między językiem standardowym a niestandardowym, występującej m.in. na poziomie zróżnicowania [[dialekt]]alnego{{r|Trudgill Peter1999-s117-128}}. W pewnych kontekstach i konwencjach nazewniczych termin „potoczny” bywa jednak również traktowany jako równoznaczny z określeniem „[[język wernakularny|niestandardowy]]”, wówczas jest on wiązany m.in. z [[dialektyzm]]ami{{r|Roger D Hawkins Richard Towell2010-s10}}.
 
Potoczna polszczyzna jest określana w literaturze jako swobodniejsza forma [[język literacki|języka literackiego]]{{r|books.google-PT7UAAAAMAAJ-s109}}. Jej kształt [[preskryptywizm (językoznawstwo)|normatywny]], jako ogólnonarodowej mowy swobodnej, nieoficjalnej, podlega regulacji w dniu ramach [[norma językowa#Podział norm językowych|normy użytkowej]] (potocznej){{r|Mackiewicz Łukasz2011|Mackiewicz Łukasz2018-s15}}.
Linia 20:
<ref name="Mackiewicz Łukasz2011">{{cytuj|url=http://www.jezykowedylematy.pl/2011/08/norma-wzorcowa-norma-uzytkowa-i-uzus-czyli-rozne-odcienie-poprawnosci-jezykowej/|tytuł=Norma wzorcowa, norma użytkowa i uzus, czyli różne odcienie poprawności językowej|autor=Mackiewicz, Łukasz;|data=2011-08-23|data dostępu=2019-04-25|opublikowany=Językowe Dylematy}}</ref>
<ref name="Mackiewicz Łukasz2018-s15">{{cytuj|autor=Mackiewicz, Łukasz;|tytuł=497 błędów|s=15|wydanie=1|isbn=9788395285301|miejsce=Elbląg|data=2018}}</ref>
<ref name="Roger D Hawkins Richard Towell2010-s10">{{cytuj|autor=Roger D. Hawkins; Richard Towell|tytuł=French Grammar and Usage|data=2010|isbn=9780340991244|wydawca=Routledge|url=https://books.google.com/books?id=pZoDld8EIwUC|s=10x|język=en}}</ref>
<ref name="Słownik języka polskiego">{{cytuj|tytuł=Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego|rozdział=[https://sjp.pwn.pl/doroszewski/potoczny;5479090.html potoczny]|praca=PWN|opublikowany=sjp.pwn.pl|data dostępu=2019-05-16}}</ref>
<ref name="Trudgill Peter1999-s117-128">{{cytuj|autor r=[[Peter Trudgill|Trudgill, Peter]];|data=1999|rozdział=[http://vceresources.stpats.vic.edu.au/uploads/8/4/1/5/8415601/trudgill.1999.pdf Standard English: what it isn’t]|autor=T.Bex; R.J. Watts|tytuł=Standard English: The Widening Debate|s=117–128|miejsce=Londyn|wydawca=Routledge|język=en}}</ref>