Partia Pracy (Wielka Brytania): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
lit., int., jęz., ort., drobne merytoryczne |
przeglądanie zmian + zastąpienie komentarzy html szablonem „doprecyzuj” + dr. tech. i int. |
||
Linia 28:
Laburyzm nigdy nie kierował się jak inne ruchy socjaldemokratyczne poprzez [[rewizjonizm|rewizję]] marksizmu, jest to związane z odrębnym rodowodem linii laburzystowskiej; jak twierdził Harold Wilson: laburyzm „czerpie daleko więcej z nauk Kościoła [[metodyzm|metodycznego]] aniżeli marksizmu”<ref>H. Wilson, ''Whast is British Socialism?'', w: ''The Relevance of British Socialism'', London 1964, s. 1</ref>.
akceptowany wespół, choć w dużo mniejszym stopniu - z [[socjalizm chrześcijański|chrześcijańskim socjalizmem]], [[Robert Owen|owenizmem]], tradeunionizmem czy nawet radykalnym [[liberalizm]]<nowiki/>em”<ref>A. W. Benn, ''Argument for Socialism'', Hardmondsworth 1980, s. 33</ref><ref>''Partie socjaldemokratyczne. Europy zarys encyklopedyczny''. Księga i Wiedzy 1982, s. 388-391</ref>.▼
▲Według A.W. Benna „marksizm był od najwcześniejszego okresu otwarcie akceptowany przez Partię Pracy jako jedno z wielu źródeł inspiracji dla ruchu robotniczego, akceptowany wespół, choć w dużo mniejszym stopniu
=== Antykomunizm ===
Złożonym stanowiskiem przez cały okres zimnej wojny był stosunek Partii Pracy do ruchu komunistycznego, stosunek ten charakteryzowała swoista dwoistość. Z jednej strony partyjni teoretycy odcinają się od marksizmu w sferze ideologicznej, a z drugiej podkreślają odrębność stanowiska antykomunistycznego od pozycji zajmowanych przez ideologów prawicy. O ile w większości partii socjaldemokratycznych Europy Zachodniej stosunek do lokalnej partii komunistycznej zajmuje naczelne miejsce w problematyce wewnątrzpartyjnej, w Wielkiej Brytanii zjawisko to nie istnieje; o ile w Europie Zachodniej zarówno partie socjalistycznie i komunistyczne cieszą się dużym poparciem społecznym, to [[Komunistyczna Partia Wielkiej Brytanii|Brytyjska Partia Komunistyczna]] i jej komunistyczne następczynie nie cieszyły się dużym poparciem, aż w końcu zostały zmarginalizowane.
Zdaniem Janusza W. Gołębiowskiego model stosunku Partii Pracy do komunistów jest prawicowo-antykomunistyczny<ref>J. W. Gołębiowski, ''Stosunki komuniści-socjaldemokracji''</ref>. Partia komunistyczna już od 1920 roku starała się o przyjęcie jej w skład członków Partii Pracy, ale za każdym razem prośby o sojusz lub akces do partii były przez laburzystów odrzucane. Już w 1925 roku kierownictwo laburzystów zakazało terenowym oddziałom Labour Party na powierzanie członkom partii komunistycznej funkcji w związkach zawodowych czy stowarzyszeniach robotników, co było na tyle istotne, że w latach 70. zarysował się udział komunistów w ruchu związkowym, co dość mocno umożliwiło uchylenie w 1972 roku przez Radę Generalną TUC dotychczasowego zakazu wybierania członków partii komunistycznej na delegatów zjazdów związków zawodowych{{doprecyzuj|data=2019-05|niejasne}}.
W międzynarodowym ruchu socjalistycznym Partia Pracy należy do grupy najbardziej negatywnie odnoszących się do rodzimych partii komunistycznych. Przy tym partia nie kwestionuje współpracy innych partii socjalistycznych z komunistami z własnych krajów.
Linia 57 ⟶ 56:
=== Początki działalności ===
==== Komitet Reprezentacji Pracujących ====
W 1899 roku Thomas R. Steels, członek Zjednoczonego Towarzystwa Pracowników Kolejowych z [[Doncaster]], zaproponował w swoim oddziale związkowym organizację specjalnej konferencji Trade Union Congress (federacji związków Anglii i Walii powstałej w 1868 roku), na
Po debacie 129 delegatów skupionych wokół Keira Hardie z Niezależnej Partii Pracy powołało Komitet Reprezentacji Pracujących. Nowa organizacja miała za zadanie wspierać kandydatów wystawianych przez związki zawodowe i reprezentujących przedstawicieli klasy robotniczej<ref>[http://www.labour.org.uk/history_of_the_labour_party "History of the Labour Party". Labour Party. 27 lutego 2010]</ref>. Sekretarzem nowego ugrupowania wybrany został członek Niezależnej Partii Pracy, [[Ramsay MacDonald]]. W październiku 1900 roku odbyły się pierwsze wybory z udziałem Komitetu Reprezentacji Pracujących. Wydatki na wybory wyniosły jedynie 33 funty<ref>{{Cytuj|autor = Tony Wright; Matt Carter |tytuł = The People’s Party |data = 1997 |isbn = 0-500-27956-X |miejsce = London |wydawca = Thames & Hudson |oclc = 61127379 }}</ref>, za te pieniądze sponsorowano kampanię 15 kandydatów, z czego dwóch z nich dostało się do parlamentu - byli to Keir Hardie z [[Merthyr Tydfil]] i Richard Bell z [[Derby]]<ref name = Thorpe>{{Cytuj książkę | autor = Thorpe, Andrew | rok = 2001 | tytuł = A History Of The British Labour Party | miejsce = Palgrave | isbn = 0-333-92908-X}}</ref>.
Linia 136 ⟶ 135:
=== Organizacje partyjne ===
Od innych partii (w tym socjalistycznych) laburzystów odróżnia struktura wewnątrzpartyjna porównywalna do federacji ugrupowań czy koalicji. Struktura obejmuje formalnie dwa układy: pierwszy z nich to frakcja parlamentarna (PLP), na czele frakcji stoi wybierana corocznie egzekutywa czyli Komitet Parlamentarny. Do komitetu z miejsca wchodzi lider partii, jego zastępca i rzecznik dyscyplinarny frakcji. PLP odgrywa decydującą rolę w określaniu programu i linii politycznej ugrupowania. PLP uznawana jest niekiedy za niezależny od reszty partii organ. Obecnie skład społeczny PLP jest dość zróżnicowany, niegdyś niemal 40% członków frakcji stanowili deputowani wywodzący się z klasy robotniczej. W 1945 roku było to 43%, liczba ta spadła jednak do 1970 roku do 27%, a jednocześnie wzrosła liczba parlamentarzystów wywodzących się z klas wyższych i średniej.
Drugim z układów jest pozaparlamentarny aparat partii. Centralne miejsce w tymże układzie zajmuje Krajowy Komitet Wykonawczy - kieruje on ogółem działań Labour Party w sferze pozaparlamentarnej. Komitet Wykonawczy liczy 28 członków, z miejsca wchodzą do niego lider partii, jego zastępca i skarbnik. Szczeble terenowe tworzone są poprzez okręgu wyborcze czyli CLP. Do CLP należą szeregowi działacze partii i organizacji afiliowanych. Na czele okręgu wyborczego partii stoi egzekutywa składająca się z najbardziej wpływowych działaczy w regionie i kierowników największych organizacji afiliowanych. Aparat lokalny podporządkowany jest wymogom wyborczym i kampaniom, w czasie których aktywizuje swoje działanie.
Linia 156 ⟶ 154:
=== Frakcje ===
Prawica partyjna opowiadała się zawsze za utrzymaniem kapitalizmu i przekształceniami w stylu „współpracy klasowej”, z kolei lewica często łączyła elementy ocen klasowych z romantycznym radykalizmem pochodzącym z tradycji fabiańskich, niemniej jednak zawsze reprezentowała ona radykalny reformizm więc centrowy, prawicowy nurt w ruchu robotniczym
Jednym z przejawów podziałów na tle ideologiczno-politycznym w partii jest występowanie w ramach ugrupowania frakcji. Frakcje do pewnego stopnia odznaczają się autonomią - mają własnych przywódców czy organy prasowe. Jak wykazała historia partii, większe tendencje do frakcyjności wykazuje lewica partii. Do współczesnych frakcji należą:
| |||