Gramatyka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Gramatyka''' ({{greka|γραμματική τέχνη}}, {{łac.|grammatica}}) – dział [[językoznawstwo|językoznawstwa]] zajmujący się regułami, które rządzą generowaniem wyrazów i zdań [[język (mowa)|języka]]. W zakres gramatyki wchodzą: [[fonologia]], [[morfologia (językoznawstwo)|morfologia]] oraz [[syntaktyka (językoznawstwo)|składnia]], przy czym w rozumieniuujęciu tradycyjnym nie uwzględnia się [[fonetyka|fonetyki]] i [[fonologia|fonologii]]{{odn|Polański|1999|s=208}}. W ścisłym rozumieniu lingwistycznym gramatyka nie obejmuje [[ortografia|norm ortograficznych]], niebędących częścią [[system językowy|systemu językowego]]<ref>{{Cytuj|url=https://karelsykora.blog.idnes.cz/blog.aspx?c=492777|autor=Karel Sýkora|data=2016-01-26|język=cs|data dostępu=2019-06-03|tytuł=Jaký je vlastně rozdíl mezi gramatikou a pravopisem?|opublikowany=Blog iDNES.cz}}</ref>.
 
Terminem tym określa się również opis obrazujący kształt danego systemu gramatycznego, a także zbiór reguł określających sposób tworzenia [[Gramatyczność|gramatycznych]] wypowiedzi{{odn|Polański|1999|s=208}}. Ze względu na przyjęte podejście do kwestii ocennych wyróżnia się dwa rodzaje gramatyk – [[Gramatyka opisowa|opisową]] i [[Gramatyka normatywna|normatywną]]. Gramatyka opisowa ([[Deskryptywizm (językoznawstwo)|deskryptywna]]) skupia się na rejestracji danej mowy w jej faktycznej postaci, gramatyka normatywna ([[Preskryptywizm (językoznawstwo)|preskryptywna]]) zaś próbuje formułować zewnętrzne wzorce językowe, z zamiarem wpłynięcia na użytkowników języka, aby trzymali się proponowanych środków{{odn|Polański|1999|s=215}}{{odn|DeCapua|2008|s=9–15}}.
Linia 32:
* [[rozbiór logiczny]]
* [[zdanie]]
* [[system leksykalny]]
 
== Przypisy ==