Sejm zwyczajny 1776: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
szablon
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
uzupełnienie, dodane linki zewnętrzne i wewnętrzne
Linia 1:
'''Sejm 1776''' – [[Sejm walny I Rzeczypospolitej|sejm zwyczajny]] [[sejm skonfederowany|pod węzłem konfederacji]] obradujący w [[Warszawa|Warszawie]] od 26 sierpnia do 31 października 1776 roku.
 
Konfederację zawiązał król [[Stanisław August Poniatowski]] z [[Rada Nieustająca|Radą Nieustającą]], działając w porozumieniu z [[Ambasadorowie i posłowie rosyjscy w Rzeczypospolitej 1763–1794|ambasadorem rosyjskim]] [[Otto Magnus von Stackelberg|Otto Magnusem von Stackelbergiem]], któremu dostarczono z [[Petersburg]]a fundusz korupcyjny w wysokości 50 000 [[rubel|rubli]]. Marszałkami konfederacji zostali generał [[Andrzej Mokronowski]] i [[Andrzej Ignacy Ogiński|Andrzej Ogiński]]. [[Gwardia]] królewska nie dopuściła do [[Izba Poselska (I Rzeczpospolita)|izby poselskiej]] kilkudziesięciu posłów przeciwnych konfederacji, a [[armia Imperium Rosyjskiego|wojska rosyjskie]] otoczyły Warszawę.
[[Otto Magnus von Stackelberg|Otto Magnusem von Stackelbergiem]], któremu dostarczono z [[Petersburg]]a fundusz korupcyjny w wysokości 50 000 [[rubel|rubli]]. Marszałkami konfederacji zostali generał [[Andrzej Mokronowski]] i [[Andrzej Ignacy Ogiński|Andrzej Ogiński]].
Gwardia królewska nie dopuściła do [[Izba Poselska (I Rzeczpospolita)|izby poselskiej]] kilkudziesięciu posłów przeciwnych konfederacji, a [[armia Imperium Rosyjskiego|wojska rosyjskie]] otoczyły Warszawę.
 
Sejm ten wzmocnił władzę Rady Nieustającej nad ministrami, zniósł Komisje Wojskowe, ograniczył kompetencje hetmanów, oddał zwierzchność nad wojskiem [[Departament Wojskowy Rady Nieustającej|Departamentowi Wojskowemu Rady Nieustającej]], dał zupełną kontrolę Komisji Edukacji Narodowej nad majątkiem pojezuickim. Usprawniono budżet i poprawiono reformy poprzedniego sejmu dotyczące wymiaru sprawiedliwości. Zniesiono prawa dotyczące [[tortury|tortur]] i [[proces o czary|procesów o czary]],<ref>[[Jerzy Michalski (historyk)|Jerzy Michalski]], [https://rcin.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/5017?id=5017 Jeszcze o konstytucji sejmu 1776 roku "Konwikcje w sprawach kryminalnych"]</ref> a kanclerz [[Andrzej Hieronim Zamoyski|Andrzej Zamoyski]] został nominowany do rozpoczęcia prac kodyfikujących polskie prawo (zob. [[Zbiór praw sądowych|Kodeks Zamoyskiego]]). Na sejmie tym król zadeklarował, że jest przyjacielem Katarzyny II bo jest polskim patriotą<ref>[[Jerzy Michalski (historyk)|Jerzy Michalski]], Stanisław August Poniatowski, [w:] [[Polski Słownik Biograficzny]], Warszawa, Kraków 2002, t. XLI/4, s. 620-621.</ref>.
 
Sejm rozszerzył kompetencje Rady Nieustającej, dając jej prawo wykładni ustaw i zawieszania urzędników. Król odzyskał prawo nadawania wszystkich szarż wojskowych, zyskując kontrolę nad 4 regimentami gwardii.
Linia 13 ⟶ 11:
 
== Bibliografia ==
* Aleksander Czaja, ''Między tronem, buławą, a dworem petersburskim. : z dziejów Rady Nieustającej 1786-1789'', indeks osób opracowała Anna Kazimierska-Czaja, Warszawa 1988.
* [[Władysław Konopczyński]], Dzieje[https://archive.org/details/genezaiustanowie00kono/page/346 Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej] PolskiKraków nowożytnej1917, ts. II345 Warszawa- 1936350.
* Władysław Konopczyński, Chronologia[https://archive.org/details/liberumvetostudy00konouoft/page/424 sejmówLiberum polskichVeto] 1493-1793Kraków 1918, Krakóws. 307n i 1948423.
* Władysław Konopczyński, [http://bibliotekacyfrowa.eu/dlibra/doccontent?id=53054 Dzieje Polski nowożytnej, t. II] Warszawa 1936, s. 346 - 348.
* [[Tadeusz Korzon]], Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta, 1764-1794 t. IV, Kraków 1897.
* Władysław Konopczyński, [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=2048 Chronologia sejmów polskich 1493-1793], Kraków 1948, s. 168.
* [[Tadeusz Korzon]], [http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=7403 Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta, 1764-1794 t. IV], Kraków 1897.
 
{{Sejm Polski}}