Jan Trepczyk: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
(usunięto opis zmian)
Znaczniki: usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor
Linia 37:
W 1930 r. Jan Trepczyk ożenił się z siostrą [[Jan Rompski|Jana Rompskiego]], Anielą, z którą miał 6 dzieci. W tym samym roku zadebiutował literacko na łamach „Chëczy Kaszëbsczi”. Publikował też w „Gryfie Kaszubskim” i [[Zrzesz Kaszëbskô|„Zrzeszy Kaszëbsczi”]], którą później także redagował.
 
W 1934 r. został przeniesiony decyzją władz do [[Rogoźno|Rogoźna]], a rok później do [[Tłukawy|Tłukaw]] w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]], by osłabić w ten sposób środowisko kaszubskich działaczy, którym zarzucano tendencje separatystyczne. Na tej „emigracji” wydał śpiewnik po kaszubsku, nadal wiele też publikował i nie zmienił swychJakub poglądów na sprawy kaszubskieŁukaszewski....Kocur
 
=== II wojna światowa ===
Wrzesień 1939 r. zastał Trepczyka w [[Tłukawy|Tłukawach]], gdzie potem władze niemieckie pozwoliły mu mieszkać. Latem 1940 r. wrócił na [[Kaszuby]] i pracował jako kasjer w urzędzie gminy w [[Sianowo|Sianowie]]. Był w [[2 Korpus Polski (PSZ)|2 Korpusie Polskim]] Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie we [[Włochy|Włoszech]] w armii [[Władysław Anders|Andersa]].
 
=== Działalność kaszubska, praca i rodzina ===
W 1930 r. poślubił Anielę z d. Rompska, z którą miał sześcioro dzieci: Bogusławę (1930), Świętopełka (ur. 1931, zm. 2011), Mirosławę (1933), Damrokę (1934),Kuba(ur. 1935, zm. 1943) i Sławę (1937). O wielkim przywiązaniu do ziemi pomorskiej, jak i znajomości jej historii świadczy fakt nadawania swoim dzieciom starodawnych imion słowiańskich, typowych dla dynastii książąt pomorskich. W 1951 r., po śmierci pierwszej małżonki, ożenił się z Leokadią Czają. W 1967 r. przeszedł na emeryturę. Dwa lata później przeprowadził się na ul. Zwycięstwa, gdzie mieszkał do śmierci. W czerwcu 1946 r. wrócił do kraju i zamieszkał w [[Wejherowo|Wejherowie]] przy ul. Bukowej, a potem Kopernika. Przez ponad 20 lat pracował tam jako nauczyciel muzyki w SP nr 4. Uczył także geografii, plastyki i matematyki. Opracowaniem jego biografii i twórczości zajął się Edmund Kamiński, zięć Leokadii.
 
Od powrotu do kraju włączył się w pracę kulturalno-społeczną na [[Kaszuby|Kaszubach]]. Publikował m.in. w [[Zrzesz Kaszëbskô|„Zrzeszë Kaszëbsczi”]], „Echu Ziemi Wejherowskiej”, [[Kaszëbë (czasopismo)|„Kaszëbach”]], a później m.in. w [[Pomerania (miesięcznik)|„Pomeranii”]]. Tworzył poematy, krótkie nowele i szkice, a przede wszystkim wiersze i pieśni<ref>Mamuszka, F.: Wejherowo i Ziemia Wejherowska: przewodnik. Gdańsk: Wyd. Morskie, 1969, s. 45.</ref>, do tekstów własnych i cudzych. Nie miał specjalistycznego wykształcenia muzycznego, ale miał niezwykły talent i zmysł melodyczny, którego dowodem są jego utwory na chór. Sam pięknie śpiewał, potrafił też grać m.in. na pianinie i skrzypcach. W latach 1952–1954 zbierał folklor kaszubski po wsiach i małych miasteczkach, studiował też mowę kaszubską, jej odmiany i słownictwo. Pracował nad pisownią kaszubską. Stawał się jednym z głównych działaczy regionalnych na [[Kaszuby|Kaszubach]].
 
W grudniu 1956 r. włączył się w organizację [[Zrzeszenie Kaszubskie|Zrzeszenia Kaszubskiego]] i został prezesem jego oddziału [[Wejherowo|wejherowskiego]]. Zdobył dla niego lokal w centrum miasta i rozwinął różnorodną działalność, m.in. teatralną, muzyczną, prelekcyjną i wystawienniczą. Złożył prezesurę w 1961 r., kiedy to został wciągnięty w krąg działaczy kaszubskich niesłusznie oskarżonych o separatyzm i współpracę z niemieckimi rewanżystami. Władze [[Zrzeszenie Kaszubskie|ZK]] udzieliły mu nagany. Wrócił na czteroletnią kadencję w 1967 r. Wydarzenia te nie osłabiły tempa jego pracy kulturalnej i twórczości artystycznej. Jan Trepczyk tworzył nadal poezje i pieśni, współorganizował [[Wejherowo|wejherowski]] Festiwal Pieśni o Morzu, zakładał chóry i zespoły folklorystyczne, a także starał się o powołanie w [[Wejherowo|Wejherowie]] [[Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie|muzeum kaszubsko-pomorskiego]]. W 1967 r. otrzymał [[Medal Stolema]], a w 1971 Złoty Krzyż Zasługi. Wrócił na stanowisko prezesa oddziału wejherowskiego [[Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie|Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego]] i był nim przez dwie kadencje (1967- 73).
 
=== Apogeum ===
W latach 70. wydano pierwsze po wojnie publikacje książkowe J. Trepczyka: arkusz wierszy ''Moja stegna'' (1970), dwa śpiewniki w opracowaniu lęborskiego muzyka [[Juliusz Mowiński|Juliusza Mowińskiego]] ''Rodnô Zemia'' (1974) i ''Moja chëcz'' (1978), wiersze dla dzieci ''Ukłôdk dlô dzôtk'' (1975), a przede wszystkim obszerny zbiór poezji ''Odecknienié'' (1977), zawierający ponad 80 wierszy. Wstępem opatrzył go [[Tadeusz Bolduan]], a sylwetkę autora napisał [[Edmund Puzdrowski]]. W 1979 r. został członkiem [[Związek Literatów Polskich|Związku Literatów Polskich]]. W 1980 r. wznowiono ''Ukłôdk dlô dzôtk'' i wydano sławny śpiewnik Trepczykowy ''Lecë choranko'' – ponad 80 pieśni. Utwory Jana Trepczyka trafiły też do kilku antologii, w tym niemieckiej ''Kaschubische Anthologie'' (1973), a sam poeta został uhonorowany w 1979 r. okolicznościową publikacją kaszubską ''Pasja twórczego życia'', wydaną w hołdzie również [[Marian Mokwa|Marianowi Mokwie]] i [[Aleksander Labuda|Aleksandrowi Labudzie]]. Dwa lata później Trepczykowi przyznano [[Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski]], a w 1985 r. Medal Zasłużonym Ziemi Wejherowskiej. Pod koniec 1986 r. został honorowym członkiem [[Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie|Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego]].