Gramatyka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+
lepsze określenie (żeby ktoś nie pomyślał, że współcześni uczeni mówią o „językach prymitywnych”)
Linia 1:
__NOTOC__
{{Lingwistyka}}
'''Gramatyka''' ({{greka|γραμματική τέχνη}}, {{łac.|grammatica}}) – uporządkowany zbiór [[zasada językowa|reguł językowych]] rządzących organizacją [[zdanie|zdań]], [[dyskurs]]ów, [[tekst (semiotyka)|tekstów]]; innymi słowy zespół prawideł umożliwiających tworzenie złożonych [[jednostki językowe|jednostek językowych]], ich składanie z jednostek elementarnych{{odn|Čermák|2011|s=130}}. Gramatyka to także dział językoznawstwa zajmujący się badaniem tych wzorców{{odn|Polański|1999|s=208}}. Struktura gramatyczna stanowi element właściwy dla wszystkich [[język (mowa)|języków]] i [[dialekt]]ów{{odn|O’Grady|Dobrovolsky|Katamba|1996|s=5}} (w tym [[języki prymitywne|języków ludów „prymitywnych”]]<ref name=":4">{{Cytuj |autor = [[Viktor Krupa]], [[Slavomír Ondrejovič]] |tytuł = Jazykové mýty a ich poslanie |czasopismo = Človek a spoločnosť |data = |opis = 1/2004 |opublikowany = www.saske.sk |url = http://www.saske.sk/cas/archiv/2-2005/studia_krupa_ondrejovic.html |język = sk}}</ref>), tworzący podstawę ich funkcjonowania; system ten znany jest wszystkim użytkownikom i przyswajany bez potrzeby formalnego nauczania{{odn|O’Grady|Dobrovolsky|Katamba|1996|s=9-11}}.
 
Gramatyka to część języka najbardziej trwała i odporna na wpływy zewnętrzne{{odn|Lachur|2004|s=101}}, choć również podlegająca [[zmiana językowa|zmianom]]{{odn|O’Grady|Dobrovolsky|Katamba|1996|s=8}}. Jest najwyraźniej ujawniającym się elementem organizacji tekstu, choć nie stanowi głównego ani jedynego obrazu [[system językowy|systemu językowego]]. Charakter gramatyki jest uzależniony od [[typologia języków|typologii]] danego języka, a na faktyczny sposób wypowiedzi wpływają też aspekty [[styl (językoznawstwo)|stylistyczne]] i [[semantyka (językoznawstwo)|semantyczne]]. Faktyczna [[łączliwość]] wyrazów może być zatem bardziej restrykcyjna od samych prawideł gramatycznych{{odn|Čermák|2011|s=130}}.