Śląsk (prowincja): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie do disambigów, a niekiedy błędy typograficzne oraz techniczne.
dekl.
Linia 71:
'''Prowincja Śląsk''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Provinz Schlesien'') – [[Prowincje pruskie|prowincja Prus]] powstała po kongresie wiedeńskim i istniejąca w latach 1815–1919 i 1938-1941. Jej stolicą był [[Wrocław]] (niem. ''Breslau''). Po przegraniu przez [[Niemcy]] [[II wojna światowa|II wojny światowej]] niemal całe terytorium, na którym leżała prowincja, należy do [[Polska|Polski]], natomiast już od 1920 niewielki fragment prowincji znalazł się w granicach [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] ([[Ziemia hulczyńska]]).
 
Prowincja śląska powstała w wyniku reformy administracyjnej państwa pruskiego, przeprowadzonej w obliczu zmian terytorialnych po [[Wojny napoleońskie|wojnach napoleońskich]] i [[Kongres wiedeński|kongresie wiedeńskim]]. Po przejęciu przez Prusy północnej części [[Królestwo Saksonii|Królestwa Saksonii]] część zajętych ziem obejmujących [[Łużyce Górne]] przyłączono do śląskiej jednostki administracyjnej, która objęła wówczas [[Lubań (województwo dolnośląskie)|Lubań]] (niem. ''Lauban''), [[Zgorzelec]] (niem. ''Görlitz''), [[Rothenburg/O.L.|Rózbork]] (niem. ''Rothenburg''), aż po [[Hoyerswerda|Hoyerswerdę]]. Poza jej granicami znalazły się jednak leżące już wcześniej w granicach Prus północne ziemie śląskie [[Krosno Odrzańskie|Krosno]] (dawne księstwo krośnieńskie), [[Sulechów]] i [[Świebodzin]].
 
W niemieckiej tradycji granice prowincji śląskiej utrwaliły się jako tradycyjne granice Śląska, podczas gdy w polskiej – opartej o pierwotne granice diecezji wrocławskiej – jego zachodni kraniec wyznacza [[Kwisa]], a ziemie przyłączone w 1815 postrzega się jako część historycznych [[Łużyce|Łużyc]]<ref>''W tym przypadku rozszerzenie terytorium Śląska było sztuczne, gdyż zostały do niego włączone obszary czysto łużyckie, które ze Śląskiem nie miały historycznie nic wspólnego. Było to czysto administracyjne rozszerzenie zakresu terytorialnego pojęcia Śląsk'' – cytat za: R. Pysiewicz-Jędrusik, A. Pustelnik, B. Konopska, ''Granice Śląska'', Wrocław 1998, {{ISBN|83-911532-0-7}}, s. 30.</ref>. Różnice te przyczyniają się do różnych sporów.