Gwary przejściowe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Rchfiles (dyskusja | edycje)
m poprawa linków
+
Linia 1:
'''Gwary przejściowe''' – [[narzecze|narzecza]] występujące na pograniczu dwóch [[dialekt]]ów lub [[język (mowa)|języków]]. Od [[gwary mieszane|gwar mieszanych]] odróżnia je to, że w tego typu gwarach dwie przeciwstawne cechy nie występują w jednej kategorii gramatycznej bądź fonetycznej – łatwo jest więc jednoznacznie określić która cecha pochodzi od którego dialektu. Gwary przejściowe, w odróżnieniu do gwar mieszanych, cechuje systemowy charakter zaczerpniętych cech<ref>{{Cytuj |s=61|język=sk|wolumin=[https://books.google.com/books?id=CnsoAQAAIAA 51–54]|czasopismo=[[Jazykovedný časopis]]}}</ref><ref>{{Cytuj |wydawca=Matica slovenská|s=98|język=sk|url=https://books.google.com/books?id=g0K5AAAAIAAJ|tytuł=Slováci v zahraničí: zborník Ústavu pre zahraničných Slovákov MS., Tom 2}}</ref>. Jeden z dialektów zawsze dominuje nad drugim<ref name="kar">{{Cytuj stronę | url = http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=leksykon&lid=594 | tytuł = Gwary przejściowe | nazwisko = Karaś | imię = Halina | praca = Dialektologia polska | data dostępu = 2017-12-23}}</ref>. Gwary przejściowe powstają tam, gdzie nie ma ostrych granic między dialektami{{r|kar}}.
 
Polskimi gwarami przejściowymi są [[gwary tucholskie]], w których krzyżują się cechy [[gwary kociewskie|gwar kociewskich]] i [[gwary krajniackie|krajniackich]].
Linia 5:
Za gwarę przejściową można uznać [[gwara łowicka|gwarę łowicką]]. Z jej właściwościami wiązał się problem określenia jej przynależności dialektalnej. Przez długi czas zaliczana była do [[Dialekt małopolski|gwar małopolskich]], ale obecnie uznawana jest za część [[dialekt mazowiecki|dialektu mazowieckiego]]{{r|kar}}.
 
Przykładem gwar przejściowych na pograniczu dwóch różnych języków są [[gwary laskie]]. Z powodu dominacji [[język czeski|języka czeskiego]] są one zaliczane raczej do [[Język morawski|dialektu morawskiego]], niż do polskiego [[etnolekt śląski|dialektu śląskiego]]. W gwarach tych jest ''h'' zamiast ''g'', nie ma natomiast zjawiska [[iloczas]]u <ref>{{odnCytuj | rozdział = | nazwisko r = | imię r = | redaktor= [[Kazimierz Polański]] | tytuł = Encyklopedia językoznawstwa ogólnego | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław | data = 1999 | s= 232| isbn =83-04-04445-5}}</ref>.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | odn = tak | rozdział = | nazwisko r = | imię r = | inni = Red. [[Kazimierz Polański]] | tytuł = Encyklopedia językoznawstwa ogólnego | wydawca = Ossolineum | miejsce = Wrocław | data = 1999 | strony = | isbn =83-04-04445-5}}
 
[[Kategoria:Gwary]]