Sieniawa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dodanie informacji, link i styl
→‎Oświata: Wstawiono szablon do osobnego artykułu, drobne merytoryczne
Linia 87:
 
== Oświata ==
{{Osobny artykuł|Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Sieniawie}}
W 1765 roku pojawiła się wzmianka o [[Szkoły parafialne|szkółce parafialnej]], w której organista uczył chłopców czytać, pisać i służyć do mszy świętej. W 1789 roku z inicjatywy księcia Adama Czartoryskiego została założona szkoła ludowa, która w 1863 roku została przez zaborców austriackich przekształcona na szkołę trywialną. W 1874 roku na mocy ustawy państwowej szkoła stała się publiczna; do roku 1875 szkoła mieściła się w [[ratusz]]u. Po przekształceniu jej na 3-klasową, wybudowano murowany budynek szkolny, który oddano do użytku w 1876 roku. Szkoły wiejskie były tylko męskie, a w miastach męskie i żeńskie; od 1890 roku szkoły wiejskie stały się „mieszane” (dostępne na równych prawach dla chłopców i dziewcząt). W 1895 roku szkoła w Sieniawie została przekształcona na 5-klasową mieszaną. W 1897 roku powstaje oddzielna szkoła żeńska (od tego czasu funkcjonują dwie szkoły: męska i żeńska). W 1902 roku w szkole męskiej było 302 uczniów, a w żeńskiej było 314 uczniów. W 1910 roku szkoła stała się 6-klasowa, a w 1913 roku szkoła męska otrzymała imię księcia [[Józef Poniatowski|Józefa Poniatowskiego]], a szkoła żeńska otrzymała imię królowej [[Jadwiga Andegaweńska|Jadwigi.]] W 1926 roku nastąpiło połączenie szkół męskiej i żeńskiej w jedną szkołę 7-klasową. W czasie okupacji niemieckiej szkoła była częściowo uszkodzona i z powodu wojny nauka była utrudniona. W 1964 roku oddano do użytku nowy budynek szkolny jako tzw. [[Szkoła tysiąclecia|tysiąclatkę]]; również w 1964 roku powstało w Sieniawie 4-letnie [[liceum ogólnokształcące]]. 21 maja 2008 roku szkoła otrzymała nowego patrona [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszkę]]. Od 1999 roku jest 6-letnia szkoła podstawowa, 3-letnie gimnazjum i 3-letnie liceum ogólnokształcące<ref>[http://spsieniawa.eu/?cat=1 Historia Szkoły na stronie Urzędu Gminy].</ref>.
W 1765 roku pojawiła się wzmianka o [[Szkoły parafialne|szkółce parafialnej]], w której organista uczył chłopców czytać, pisać i służyć do mszy świętej. W 1789 roku z inicjatywy księcia Adama Czartoryskiego została założona szkoła ludowa, która w 1863 roku została przez zaborców austriackich przekształcona na szkołę trywialną. W 1874 roku na mocy ustawy państwowej szkoła stała się publiczna; do roku 1875 szkoła mieściła się w [[ratusz]]u. Po przekształceniu jej na 3-klasową, wybudowano murowany budynek szkolny, który oddano do użytku w 1876 roku.
 
Przydatnym źródłem archiwalnym do poznawania historii szkolnictwa w [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]] są austriackie [[Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim|szematyzmy Galicji i Lodomerii]], oraz polskie [[Dziennik Urzędowy Szkolnictwa w Galicji i Okręgu Lwowskim|dzienniki szkolnictwa]], które podają nazwiska nauczycieli. Gdy w 1897 roku powstała oddzielna szkoła żeńska, to jej kierownikiem została Melania Żeńczak<ref>[http://mtg-malopolska.org.pl/images/skany/schematyzmy/szematyzm1902djvu/564_0001.djvu Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1902] str(s. 564) [dostęp 2017-01-26].</ref>.
 
W 1765 roku pojawiła się wzmianka o [[Szkoły parafialne|szkółce parafialnej]], w której organista uczył chłopców czytać, pisać i służyć do mszy świętej. W 1789 roku z inicjatywy księcia Adama Czartoryskiego została założona szkoła ludowa, która w 1863 roku została przez zaborców austriackich przekształcona na szkołę trywialną. W 1874 roku na mocy ustawy państwowej szkoła stała się publiczna; do roku 1875 szkoła mieściła się w [[ratusz]]u. Po przekształceniu jej na 3-klasową, wybudowano murowany budynek szkolny, który oddano do użytku w 1876 roku. Szkoły wiejskie były tylko męskie, a w miastach męskie i żeńskie; od 1890 roku szkoły wiejskie stały się „mieszane” (dostępne na równych prawach dla chłopców i dziewcząt). W 1895 roku szkoła w Sieniawie została przekształcona na 5-klasową mieszaną. W 1897 roku powstaje oddzielna szkoła żeńska (od tego czasu funkcjonują dwie szkoły: męska i żeńska). W 1902 roku w szkole męskiej było 302 uczniów, a w żeńskiej było 314 uczniów. W 1910 roku szkoła stała się 6-klasowa, a w 1913 roku szkoła męska otrzymała imię księcia [[Józef Poniatowski|Józefa Poniatowskiego]], a szkoła żeńska otrzymała imię królowej [[Jadwiga Andegaweńska|Jadwigi.]] W 1926 roku nastąpiło połączenie szkół męskiej i żeńskiej w jedną szkołę 7-klasową. W czasie okupacji niemieckiej szkoła była częściowo uszkodzona i z powodu wojny nauka była utrudniona. W 1964 roku oddano do użytku nowy budynek szkolny jako tzw. [[Szkoła tysiąclecia|tysiąclatkę]]; również w 1964 roku powstało w Sieniawie 4-letnie [[liceum ogólnokształcące]]. 21 maja 2008 roku szkoła otrzymała nowego patrona [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszkę]]. Od 1999 roku jest 6-letnia szkoła podstawowa, 3-letnie gimnazjum i 3-letnie liceum ogólnokształcące<ref>[http://spsieniawa.eu/?cat=1 Historia Szkoły na stronie Urzędu Gminy].</ref>.
 
W 1964 roku oddano do użytku nowy budynek szkolny jako tzw. [[Szkoła tysiąclecia|tysiąclatkę]]; również w 1964 roku powstało w Sieniawie 4-letnie [[liceum ogólnokształcące]]. 21 maja 2008 roku szkoła otrzymała nowego patrona [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszkę]]. W 1999 roku na mocy [[Reforma systemu oświaty z 1999 roku|reformy oświaty]] powstała 6-letnia szkoła podstawowa, 3-letnie gimnazjum i 3-letnie liceum ogólnokształcące. w 2017 roku na mocy [[Reforma systemu oświaty z 2017 roku|reformy oświaty]] przywrócono 8-letnią szkołę podstawową i 4-letnie liceum ogulnokształcące<ref>[http://spsieniawa.eu/historia/z-historii-szkoly/ z historii szkoły]</ref>.
 
Przydatnym źródłem archiwalnym do poznawania historii szkolnictwa w [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]] są austriackie [[Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim|szematyzmy Galicji i Lodomerii]], oraz polskie [[Dziennik Urzędowy Szkolnictwa w Galicji i Okręgu Lwowskim|dzienniki szkolnictwa]], które podają nazwiska nauczycieli. Gdy w 1897 roku powstała oddzielna szkoła żeńska, to jej kierownikiem została Melania Żeńczak<ref>[http://mtg-malopolska.org.pl/images/skany/schematyzmy/szematyzm1902djvu/564_0001.djvu Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1902] str. 564 [dostęp 2017-01-26].</ref>.
 
; Kierownicy szkoły męskiej w Sieniawie.
* 1810-18271810–1827. Stanisław Szuszkiewicz<ref>[http://dlibra.kul.pl/Content/14228/V_1304_1821_0000_00033.djvu Schematismus Universi Cleri Dioeceseos Premisliensis Rit(us) Lat(ini) Anno 1821] [dostęp 2017-01-23].</ref>.
* 1829-18551829–1855. Antoni Schultz<ref>[http://dlibra.kul.pl/Content/14240/V_1304_1829_0000_002-00003.djvu Catalogus Universi Cleri Dioecesis Premisliensis tum Saecularis tum Regularis 1829] str. 4 [dostęp 2017-01-23].</ref>.
* 1857-18661857–1866. Karol Łomiński<ref>[http://dlibra.kul.pl/Content/14287/V_1304_1860_0000_002-00004.djvu Szematyzm szkół ludowych i ich nauczycieli pod kierunkiem Konsystorza Przemyskiego Obr. Łać. na rok 1860] str. 6 [dostęp 2017-01-25].</ref>.
* 1868-18711868–1871. Adolf Szostkiewicz<ref>Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870 str. 423.</ref>.
* 1871-18731871–1873. Piotr Biega<ref>Szematyzm Krolestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1872.</ref>.
* 1873-19071873–1907. Florian Gardziel<ref>[http://web.archive.org/web/20170202020951/http://mtg-malopolska.org.pl/images/skany/schematyzmy/szematyzm1888djvu/szematyzm_1888_384_0001.djvu Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1888] str. 384 [dostęp 2017-01-23].</ref>.
* 1908-19181908–1918. Władysław Traczyński<ref>[http://mtg-malopolska.org.pl/images/skany/schematyzmy/szematyzm1914djvu/szematyzm_1914_0758_0001.djvu Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1914] [dostęp 2017-01-23].</ref>.
 
== Demografia ==