Bombardowanie Guerniki: Różnice pomiędzy wersjami

|straty1 = od 90 do 120300 ofiar wśród ludności cywilnej

'''Bombardowanie Guerniki''' – [[Nalot (wojskowość)|atak lotniczy]] przeprowadzony na [[Kraj Basków|baskijskie]] miasto [[Guernica]] [[26 kwietnia]] [[1937]] roku w czasie [[Hiszpańska wojna domowa|wojny domowej w Hiszpanii]] przez lotnictwo niemieckiego [[Legion Condor|Legionu Condor]] oraz 3 samoloty [[Aviazione Legionaria|włoskich sił powietrznych]]. Atak ten odbył się w ramach sojuszniczej pomocy [[III Rzesza|III Rzeszy]] i [[Zjednoczone Królestwo Włoch|Włoch]] rebeliantom generała [[Francisco Franco]], walczącym przeciwko rządowi [[Druga Republika Hiszpańska|Republiki Hiszpańskiej]]. Zgodnie z różnymi szacunkami w bombardowaniu zginęło od 90 do 120300 osób, zaś zniszczeniu uległo 70% zabudowy miasta.

Przyczyną nalotu podaną do publicznej wiadomości było zablokowanie dróg wycofującym się wojskom Republiki, w tym celu planowano zniszczenie mostu Renteria oraz stacji kolejowej. Wskazują na to zapisy w dzienniku szefa sztabu Legionu Condor [[Wolfram von Richthofen|Wolframa von Richthofena]], zgodnie z którymi „[bombowce] zostały skierowane do Guerniki, by zatrzymać i zakłócić wycofywanie się czerwonych, którzy musieli tamtędy przejść”<ref name="beevor">{{Cytuj książkę | autor = Antony Beevor | tytuł = Walka o Hiszpanię 1936–1939 | wydawca = Znak | miejsce = Kraków | data = 2009 | strony = 320-322 | isbn = 978-83-240-1159-9}}</ref>. Jednakże według niektórych ekspertów operacja była przeprowadzona jako eksperyment, miano testować nową [[taktyka|taktykę]] bojową i sprawdzić skutki zmasowanego ataku lotnictwa{{r|beevor}}. Rozkaz zbombardowania miasteczka von Richthofenowi przekazał o 6 rano 26 kwietnia pułkownik [[Juan Vigón]], dowódca karlistowskiej 1. Brygady Nawarryjskiej, powołując się na rozkazy samego Franco. Sugeruje się, że Vigón chciał wykorzystać chaos i panikę w mieście, by móc wyprowadzić uderzenie na Durango<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Tadeusz Zubiński | tytuł = Wojna domowa w Hiszpanii 1936–1939 | wydawca = Wydawnictwo Poznańskie | data = 2015 | strony = 380 | isbn = 978-83-7177-973-2}}</ref>.

{{fakt|faktJużJuż po nalocie zwracano uwagę na szerokie zniszczenia miasta. Straż pożarna przybyła na miejsce z oddalonego o 30 kilometrów Bilbao dopiero po godzinie 22.00, a więc dwie i pół godziny po zakończeniu nalotu. Akcja gaszenia pożarów prowadzona była wyjątkowo nieudolnie i zakończyła się o 3.00 w nocy bez żadnych efektów. Pożary szalały aż do 29 kwietnia, kiedy miasteczko zostało zajęte przez wojska gen. Franco}}.