Teodor Mańczyk: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wargo32.exe (dyskusja | edycje)
m Poprawa błędu językowego "w latach ... roku"
Oldpolihistor (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, źródła/przypisy, kat., infobox
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Teodor Mańczyk
|imię i nazwisko org =
|pseudonim = Maiwald
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika =
|opis grafiki = 1967, Teodor Mańczyk (z prawej) i Carles de Gaule w Katowicach.
|stopień grafika = PL Epolet ppor.svg
|stopień = [[podporucznik]]
|data urodzenia = [[9 listopada]] [[1894]]
|miejsce urodzenia = [[Chropaczów]]
|data śmierci = [[8 stycznia]] [[1969]]
|miejsce śmierci = [[Świętochłowice]]
|lata służby = [[1914]]-[[1915]]<br />[[1918]]-[[1922]]
|siły zbrojne = [[Plik:Kaiserstandarte.svg|20px]] [[Armia Cesarstwa Niemieckiego]]<br />{{flaga|Polska}} [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]]
|jednostkiformacja =
|stanowiskajednostki =
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]],<br />[[Powstania śląskie|powstanie śląskie]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia = {{order|OOP|KK}} {{order|KW|1}} {{order|KZ|S}} {{order|KŚWWiZ|2}} {{order|KWF|I}}
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
'''Teodor Mańczyk''' [[Pseudonim|ps.]] ''„Maiwald”'' (ur. [[9 listopada]] [[1894]] w [[Chropaczów|Chropaczowie]]<ref>od [[1951]] dzielnica [[Świętochłowice|Świętochłowic]]</ref><ref>Według ''Encyklopedii powstań śląskich'' urodził się w miejscowości [[Pawłów (województwo śląskie)|Pawłów]] (pow. raciborski) w rodzinie chłopskiej.</ref>, zm. [[8 stycznia]] [[1969]] w [[Świętochłowice|Świętochłowicach]]) – polski żołnierz, podporucznik, przywódca powstańczy, działacz społeczny.
 
== Życiorys ==
W latach 1912 – 19141912–1914 pracował jako górnik w kopalniach w [[Rybnik]]u.
 
W 1914 został powołany do armii niemieckiej i brał udział w bitwie pod [[Arras (Francja)|Arras]]. W 1915 roku dostał się do niewoli francuskiej i wstąpił na ochotnika do armii francuskiej. Za waleczność został odznaczony [[Krzyż Wojenny (Francja)|Krzyżem Wojennym „Croix de guerre”]].
Linia 33 ⟶ 36:
W listopadzie 1920 roku został urlopowany z wojska i skierowany do akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku. Początkowo obwodowy w [[Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska|POW Górnego Śląska]] w powiecie raciborskim, a od stycznia 1921 roku komendant powiatowy POW Górnego Śląska w Opolu. W chwili wybuchu [[III powstanie śląskie|III powstania śląskiego]] organizator i dowódca [[Opolski Pułk Powstańczy|Opolskiego Pułku Powstańczego]], a po jego rozwiązaniu dowódca 1 batalionu [[9 Lubliniecko-Opolski Pułk Piechoty|Podgrupy „Linke”]]. Dowodził walkami powstańczymi w rejonie [[Ozimek|Ozimka]] (3 maja), [[Dobrodzień|Dobrodzienia]] (6 maja), a od połowy maja do końca czerwca na odcinku [[Myślina]] – [[Staniszcze Wielkie]].
 
Po zakończeniu powstania zdemobilizowany. W latach 1922 – 19371922–1937 pracował w polskiej służbie celnej oraz jako podkomisarz Straży Granicznej. W 1937 roku wrócił na Śląsk, gdzie działał w organizacjach kombatanckich i patriotycznych: [[Związek Powstańców Śląskich|Związku Powstańców Śląskich]], [[Polski Związek Zachodni|Polskim Związku Zachodnim]] i Związku Hallerczyków. W 1939 roku był jednym z organizatorów obrony zakładów przemysłowych na Górnym Śląsku.
 
W 1939 został aresztowany przez [[gestapo]] i osadzony w obozie koncentracyjnym w [[Dachau (KL)|Dachau]], a następnie [[Mauthausen-Gusen (KL)|Mauthausen-Gusen]].
Linia 39 ⟶ 42:
W 1945 roku wrócił do Polski i był aktywnym działaczem społecznym m.in. przez 8 lat radnym [[Rada narodowa (PRL)|Wojewódzkiej Rady Narodowej]] w [[Katowice|Katowicach]].
 
== Ordery i odznaczenia ==
Za zasługi bojowe i działalność społeczną otrzymał 26 odznaczeń, w tym: [[Krzyż Walecznych]], [[Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi]], [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski]].
 
* Krzyż Kawalerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]]
* [[Krzyż Walecznych]]
* Srebrny [[Krzyż Zasługi]] (9 listopada 1932)<ref>{{Monitor Polski|rok=1932|numer=259|pozycja=298}} „za zasługi na polu zwalczania przemytnictwa”.</ref>
* [[Kategoria:Odznaczeni KrzyżemKrzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi]]
* [[Krzyż Wojenny (Francja)|Krzyż Wojenny „Croix de guerre”]] (Francja)
 
== Przypisy ==
Linia 48 ⟶ 57:
 
{{SORTUJ:Mańczyk, Teodor}}
[[Kategoria:Członkowie Polskiego Związku Zachodniego]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Świętochłowicach]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiego Związku Zachodniego]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych]]
[[Kategoria:Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Polacy – żołnierze armii francuskiej w I wojnie światowej]]
[[Kategoria:ŻołnierzePolacy – żołnierze Armii PolskiejCesarstwa Niemieckiego w weI Francjiwojnie 1917–1919światowej]]
[[Kategoria:Powstańcy śląscy]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Krzyżem Wojennym (Francja)]]
[[Kategoria:WięźniowiePowstańcy KL Dachauśląscy]]
[[Kategoria:Więźniowie KL Mauthausen-Gusen]]
[[Kategoria:Radni Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1894]]
[[Kategoria:PowstańcyWięźniowie śląscyKL Dachau]]
[[Kategoria:Więźniowie KL Mauthausen-Gusen]]
[[Kategoria:Zmarli w 1969]]
[[Kategoria:Żołnierze Armii Polskiej we Francji 1917–1919]]