|
== Historia ==
Przez obszar Podlasia na przestrzeni dziejów przetaczały się różnego rodzaju wydarzenia historyczne. Poza grodem w [[Haćki|Haćkach]], jednymi z najstarszych wczesnośredniowiecznych grodów na Podlasiu są grody w [[Zbucz]]u, [[Klukowicze|Klukowiczach]] i [[Zajączki (województwo podlaskie)|Zajączkach]], powstałe w końcu IX i w X wieku. Gród w Zbuczu stanowił we wczesnym średniowieczu centrum administracji lokalnej. Informacje zebrane podczas wykopalisk wskazują, że zespół tych grodów należy wiązać z "mazowiecką" falą zasiedlenia tych terenów<ref name=autonazwa1>Krasnodębski D. Badania Instytutu Archeologii i Etnologii PAN na terenie woj. białostockiego (podlaskiego) w latach 1990-2005 [w:]Karwowska H., Andrzejewski A. Stan badań archeologicznych na pograniczu Polsko-Białoruskim od wczesnego średniowiecza po czasy nowożytne, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Białystok 2006, s.66,74, ISBN 83-87026-70-0</ref>. Tereny te znajdowały się pod panowaniem [[Bolesław I Chrobry|Bolesława Chrobrego]] ([[Wyprawa kijowska (1018)|wyprawa w 1018 na Kijów]]). W czasie reakcji pogańskiej w Polsce i objęciu władzy na Mazowszu przez [[Miecław]]a wymienione grody zostały zniszczone przed 1041 rokiem przez wojska Jarosława Mądrego<ref name=autonazwa1 />, który przejmuje Podlasie w latach 1044-1046 od księcia [[Kazimierz Odnowiciel|Kazimierza Odnowiciela]], w zamian za pomoc w stłumieniu buntu [[Miecław]]a. W związku z tym od tego czasu region ten przez pewien czas znajdował się pod kontrolą [[Ruś Kijowska|Rusi Kijowskiej]] do czasów panowania króla [[Bolesław II Śmiały|Bolesława Śmiałego]] oraz w [[1182]] roku księcia [[Kazimierz Sprawiedliwy|Kazimierza Sprawiedliwego]]. W [[1180]] roku Drohiczyn otrzymał książę [[Leszek Bolesławowic (zm. 1186)|Leszek Mazowiecki]] (syn Bolesława Kędzierzawego) w zamian za pomoc zbrojną udzieloną [[Wasylko Jaropełkowic|Wasylowi Jaropełkowiczowi]] w wyprawie przeciw Włodzimierzowi Wołodarowiczowi. OdKazimierz [[XIIISprawiedliwy wiek|XIII]]przyłączył z powrotem do [[XVPolski wiek|XV]]Ziemię drohiczyńską w 1192 roku<ref>Piotr Bunar, Stanisław A.Sroka teren"Słownik spornyWojen, międzyBitew i Potyczek w Średniowiecznej Polsce", wyd. Universitas, Kraków 2004, s.42</ref>. W latach 1209-1227 Ziemią drohiczyńską włada książę [[MazowszeLeszek Biały]]m<ref>K. aKwiatkowski, Drohiczyn n. Bugiem jako miejsce stykania się wpływów rusko-bałtyjsko-polskich (XII-XIV w.),[[Litwa|Litwą]w:] Zeszyty Naukowe Studenckiego Koła Naukowego Historyków Uniwersytetu w Białymstoku, red. WR. 1237Poniat,Białystok 2003, s. 71</ref>, a w latach 1230-1238 książę [[Konrad I mazowiecki]], który w 1237 roku sprowadził na Podlasie zakon rycerski [[Bracia dobrzyńscy|braci dobrzyńskich]]. Do [[XV wiek|XV]] wieku Podlasie staje się terenem spornym między [[Mazowsze]]m, [[Litwa|Litwinami]] i książętami ruskimi. W [[1390]] roku król Władysław Jagiełło przekazał Podlasie [[Janusz I|księciu Januszowi I]] mazowieckiemu, który dzierżył je do śmierci w 1429 roku. W 1444 r. Kazimierz Jagiellończyk obległ zajęty cztery lata wcześniej przez księcia Bolesława IV Drohiczyn, w związku z czym Bolesław zdecydował się ustąpić z Podlasia za 6 tys. kop groszy praskich i w ten sposób Podlasie weszło w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. Od 1496 roku ziemia drohicka i mielnicka posługiwały się prawem polskim, a od 1501 roku także ziemia bielska. Na sejmie w Wilnie w [[1566]] wydzielono z Podlasia ziemię brzeską i kamieniecką, które wraz z księstwem kobryńskim utworzyły [[województwo brzeskolitewskie|województwo brzeskie]]. Po podpisaniu [[unia lubelska|unii lubelskiej]] w [[1569]] jako [[województwo podlaskie]] znalazło się w składzie [[Korona Królestwa Polskiego|Królestwa Polskiego]] na mocy aktu ''Przywilej przywrócenia ziemie Podlaskiej do Korony Polskiej''. Podlasie wówczas składało się z ziem: [[ziemia drohicka|drohickiej]], [[ziemia mielnicka|mielnickiej]] i [[ziemia bielska|bielskiej]]. W okresie rozbiorów zostało rozdzielone między [[Królestwo Prus|Prusy]] i [[Austria|Austrię]] wzdłuż [[Bug]]u. W [[1807]] część Podlasia przeszła do zaboru rosyjskiego ([[obwód białostocki]]), pozostałą zaś część w [[1809]] włączono do [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]]. Od [[1815]] część Podlasia, należąca uprzednio do Księstwa Warszawskiego, weszła w skład [[Królestwo Kongresowe|Królestwa Polskiego]] (Kongresowego). W [[1919]] znalazło się w całości w granicach [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]].
== Miasta ==
|
