Bodzentyn: Różnice pomiędzy wersjami

}}

[[Plik:Bodzentyn zamek 20080701 3712.jpg|thumb|250px|Ruiny zamku]]

[[Plik:Dsc02221j.jpg|thumb|250px|Kościół Świętego Ducha]]

'''Bodzentyn''' – miasto w [[województwo świętokrzyskie|województwie świętokrzyskim]], w [[powiat kielecki|powiecie kieleckim]]. Jest siedzibą miejsko-wiejskiej [[gmina Bodzentyn|gminy Bodzentyn]]. Prawa miejskie w latach [[1355]]-[[1870]] i ponownie od [[1994]]. W [[Podział administracyjny Polski 1975-1998|latach 1975-1998]] miasto administracyjnie należało do [[województwo kieleckie|woj. kieleckiego]].

 

=== Początki ===

Bodzentyn powstał w [[1355]] na gruntach [[Tarczek|Tarczka]], który w [[XII wiek|XII]] i [[XIII wiek]]u był ośrodkiem posiadłości biskupich. Przywilej na założenie miasta na [[prawo magdeburskie|prawie magdeburskim]] biskup [[Jan Bodzanta (biskup krakowski)|Bodzanta]] otrzymał od króla [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]]. Miasto stało się ośrodkiem [[klucz (majątek ziemski)|klucza majątkowego]] biskupów krakowskich<ref name="Miasta">''Miasta polskie w Tysiącleciu'', przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965-1967, Tom I, str 538-539, hasło: ''Bodzentyn''</ref>.

 

W [[1365]] biskup [[Florian Mokrski|Florian z Mokrska]] wzniósł tu zamek oraz otoczył miasto obronnymi murami<ref name="Miasta"/>. W [[1380]] [[Jan Radlica]] ufundował w Bodzentynie kościół pod wezwaniem św. Krzyża. W [[1410]] zatrzymał się tu król [[Władysław II Jagiełło|Władysław Jagiełło]], wyprawiający się na Krzyżaków. Król przyjechał tutaj [[19 czerwca]] z [[Łysa Góra (Góry Świętokrzyskie)|Łysej Góry]] i przez dwa dni przebywał na dworze biskupim, przyjmując posłów od książąt pomorskich<ref name="slownikKP">Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, ''Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich'', Warszawa 1880-1885, Tom I, str 274-275</ref>. Niedługo później miasto zniszczył pożar. Z tego powodu w [[1413]] biskup [[Wojciech Jastrzębiec]] wyjednał od Jagiełły nowy przywilej, w którym król potwierdził prawo magdeburskie<ref name="slownikKP"/>.

=== XV-XVII wiek ===

Przywileje królewskie z [[1468]] i [[1698]] spowodowały zwiększenie liczby jarmarków do sześciu. W latach [[1533]] i [[1575]] Bodzentyn otrzymał przywileje zwalniające z opłat wjazdowych i przejazdowych. Został zwolniony m.in. od cła solnego w [[Wiślica|Wiślicy]]. W latach: [[1430]], [[1510]], [[1548]], [[1601]] i [[1637]] powstały [[cech]]y szewców, [[prasoł]]ów, kowali, krawców, sukienników i rzeźników. Przedstawiciele mniej licznych rzemiosł zostali zrzeszeni w cechu kowali<ref name="Miasta"/>. W [[1645]] miasto miało 14 kowali, 5 ślusarzy oraz znaczną liczbę rzemieślników usługowych innych profesji<ref name="Miasta"/>.

 

W [[1450]] [[Zbigniew Oleśnicki (prymas)|Zbigniew Oleśnicki]] ufundował w Bodzentynie [[gotyk|gotycką]] kolegiatę<ref name="Miasta"/>. W drugiej połowie [[XVI wiek]]u [[zamek w Bodzentynie]] został przebudowany na pałacową rezydencję. W tym samym czasie powstał drugi rynek. Miasto otrzymało też wodociąg oraz łaźnię, wybudowane staraniem burmistrza Jana Kołka<ref name="Miasta"/>.