Kazimierz IV Jagiellończyk: Różnice pomiędzy wersjami

Na początku lat sześćdziesiątych XV wieku dyplomacja polska zaczęła starania o zapewnienie dla Władysława Jagiellończyka korony czeskiej. Przychylny husytom król czeski, [[Jerzy z Podiebradów]], naraził się papiestwu i pogłębił w państwie podział społeczeństwa. Kuria Rzymska nawoływała katolików do zbrojnego powstania i pozbawienia tronu króla-heretyka. Polska starała się pogodzić katolików i husytów i zdobyć ich poparcie w swoich dążeniach dynastycznych. Katolicy czescy zwrócili się do panującego na Węgrzech [[Maciej Korwin|Macieja Korwina]] z prośbą o opiekę, której udzielił, ogłaszając się 6 kwietnia 1468 roku ich obrońcą. Obawiając się jednak wojny z Polską, wystąpił do Kazimierza z propozycją przymierza, które miało przypieczętować dwa małżeństwa: Macieja Korwina z [[Jadwiga Jagiellonka (1457-1502)|Jadwigą Jagiellonką]] oraz syna cesarza [[Fryderyk III Habsburg|Fryderyka III Habsburskiego]] z [[Zofia Jagiellonka (1464-1512)|Zofią Jagiellonką]]. Kazimierz Jagiellończyk zwlekał z ostateczną decyzją. W tym czasie Korwin zajął [[Morawy]], następnie Śląsk i [[Łużyce]] i został przez katolików czeskich ogłoszony królem 3 maja 1469 roku. Dyplomacja polska na dworze czeskim próbowała wywrzeć nacisk na Jerzego z Podiebradów. W 1469 roku Jerzy przedstawił czeskiemu sejmowi projekt wyboru Władysława Jagiellończyka na następcę tronu. Szlachta czeska zgodziła się pod kilkoma warunkami, m.in. miał poślubić córkę Jerzego, Ludmiłę. Kazimierz IV Jagiellończyk dalej zwlekał z podjęciem ostatecznej decyzji, czekając na zgon Jerzego. W październiku 1469 roku na zjeździe w Piotrkowie król Kazimierz przyjął koronę ofiarowaną przez sejm praski królewiczowi Władysławowi. Po śmierci króla czeskiego 22 marca 1471 roku do korony czeskiej zgłosiło pretensje kilku kandydatów, m.in. Jagiellonowie, Maciej Korwin, [[Albrecht Odważny|Albrecht saski]]. Elekcja Władysława Jagiellończyka nastąpiła 27 maja 1471 roku na sejmie w [[Kutná Hora|Kutnej Horze]], po czym 21 sierpnia 1471 roku Władysław został koronowany na króla czeskiego przez biskupów polskich w katedrze św. Wita w Pradze<ref>K. Górski, ''Dyplomacja polska czasów Kazimierza Jagiellończyka'', Cz. 2, ''Lata konfliktów dyplomatycznych (1466-1492)'', [w:] M. Biskup, K. Górski, ''Kazimierz Jagiellończyk. Zbiór studiów o Polsce drugiej połowy XV wieku'', Warszawa 1987, ss. 234-237.</ref>.

Na początku lat siedemdziesiątych XV wieku Kazimierz IV przeprowadził nieudaną próbę osadzenia swego syna, [[święty Kazimierz|Kazimierza]], na tronie węgierskim<ref>P. Jasienica, ''Polska Jagiellonów'', Warszawa 1983, s. 208.</ref>, co spowodowało długotrwały konflikt z Maciejem Korwinem. Dyplomacja polska naprzy Węgrzechwsparciu prymasa Węgier Jana Viteza podżegała szlachtę do obalenia Korwina i poparcia młodego Kazimierza w jego dążeniach do objęcia korony świętego Stefana. Węgierskie stronnictwo propolskie głosiło pogląd o prawomocnym dziedziczeniu tronu przez syna Kazimierza IV, co spowodowało pogłębienie podziału w społeczeństwie i zniechęciło do Jagiellonów zwolenników wolnej elekcji. Z drugiej strony opozycja miała za złe Korwinowi samowolę i lekceważenia zagrożenia ze strony Turcji. W 1470pierwszej połowie września 1471 roku 16 panów węgierskich ofiarowało koronę królewiczowi Kazimierzowi. W tej sytuacji 2 października 1471 roku wybuchła wojna polsko-węgierska. Trzynastoletni Kazimierz wyprawił się na Węgry na czele połączonegozaciężnych wojskawojsk polsko-mołdawskiegoskładających przeciwkosię, z racji niepopularności tej inicjatywy wśród polskiej szlachty, głównie z Niemców (wg Długosza Alemanicus Węgromexertisus). Wyprawa zakończyła się rozejmemfiaskiem, ponieważ dotarła, przez Koszyce i Eger, jedynie do Nitry i jak się okazało Kazimierz nie cieszy się na Węgrzech taką popularnością jak twierdzili węgierscy magnaci. W związku z tym już w styczniu 1472 roku Kazimierz był z powrotem w Polsce. Kolejne układy z lat 1472-1474 nie doprowadziły do objęcia tronu węgierskiego przez młodszego Kazimierza. Jagiellończyk nie mógł dalej liczyć na pomoc Mołdawii, gdyż została ona zhołdowana przez Korwina. W związku z tym 21 lutego 1474 w Starej Wsi Spiskiej zawarto pokój między Polską i Węgrami. Niepowodzenie polityki węgierskiej skłoniło Kazimierza Jagiellończyka do wsparcia militarnego swojego syna króla czeskiego, Władysława Jagiellończyka, w wojnie o odzyskanie Śląska, Łużyc i Moraw, znajdującego się pod jurysdykcjąrządami węgierskąKorwina. W czerwcu 1474 roku na sejmie w Piotrkowie uchwalono pospolite ruszenie i wyruszono na Śląsk. Wojska polskiektóre pod dowództwem Jana Rytwiańskiego przekroczyły granicę 26 września 1474 roku składały się 4 tys. Polaków i 20 tys. Czechów, które pokonały Węgrów pod [[Bitwa pod Swanowicami|Swanowicami]] jednak nie były w stanie w październiku opanować Wrocławia, a Korwin nadal miał poparcie książąt śląskich i mieszczaństwa wrocławskiego. W związku z tym zdecydowano się na rozejm. 15 listopada 1474 roku w [[Muchobór Wielki|Muchoborze Wielkim]] odbył się zjazd trzech królów, a 8 grudnia podpisano rozejm nado trzy25 latamaja 1477 roku<ref>K. Górski, ''Dyplomacja polska czasów Kazimierza Jagiellończyka'', Cz. 2, ''Lata konfliktów dyplomatycznych (1466-1492)'', [w:] M. Biskup, K. Górski, ''Kazimierz Jagiellończyk. Zbiór studiów o Polsce drugiej połowy XV wieku'', Warszawa 1987, ss. 238-240.</ref>.

W 1476 roku na dwór Kazimierza IV przybył nuncjusz papieski Baltazar de Priscia. Miał on ekskomunikować króla polskiego, gdyby ten zerwał rozejm z Węgrami, zawarty w Muchoborze Wielkim w 1474 roku. Jednocześnie zażądał od Kazimierza zrzeczenia się pretensji do Mołdawii i tronu węgierskiego. Kazimierz IV nie zerwał pokoju. W25 1478maja 1477 roku upłynął termin trzyletniego rozejmu. Nuncjusz zastosował prowokację, rzucając klątwę na Kazimierza IV i Władysława czeskiego, dążąc do wywołania jawnego konfliktu Polski i Czech z Rzymem<ref name="Górski241-243"/>, zaś Korwin wsparł militarnie Zakon w tzw. [[wojna popia|wojnie popiej]], która miała rozstrzygnąć kwestię biskupa Mikołaja Tungena oraz spory o prawo do obsadzeniu biskupstwa warmińskiego<ref name="Bogucka141"/>. Prowokacja nuncjusza papieskiego nie powiodła się, bowiem Kazimierz IV zaczął rokowania z Korwinem. Sytuacja Węgier tymczasem uległa pogorszeniu, gdyż groziła im utrata subsydiów weneckich na skutek rokowań [[Republika Wenecka|Wenecji]] z Turcją. Od 1478 roku toczyły się rokowania między Węgrami z jednej strony a Polską i Czechami z drugiej. Zakończyły się one podpisaniem kilku traktatów w latach 1478-1479. Na mocy traktatu z 21 listopada 1478 roku biskupstwo warmińskie i Zakon wróciły pod panowanie Kazimierza IV. W styczniu 1479 roku zawarty został pokój między Wenecją a Turcją, co spowodowało opuszczenie przez Korwina swoich sojuszników na Warmii i w Prusach. 2 kwietnia 1479 roku w [[Buda (Budapeszt)|Budzie]] Korwin zawarł pokój z Kazimierzem IV<ref name="Górski241-243">K. Górski, ''Dyplomacja polska czasów Kazimierza Jagiellończyka'', Cz. 2, ''Lata konfliktów dyplomatycznych (1466-1492)'', [w:] M. Biskup, K. Górski, ''Kazimierz Jagiellończyk. Zbiór studiów o Polsce drugiej połowy XV wieku'', Warszawa 1987, ss. 241-243.</ref>. 9 października 1479 roku wielki mistrz [[Martin Truchsess von Wetzhausen]] w [[Nowy Korczyn|Nowym Korczynie]] złożył królowi polskiemu hołd lenny<ref name="Bogucka141">M. Bogucka, ''Kazimierz Jagiellończyk'', Warszawa 1978, s. 141.</ref>.