Korona Królestwa Polskiego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Geneza: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Geneza: drobne merytoryczne
Linia 89:
== Geneza ==
{{Main|Zjednoczone Królestwo Polskie}}
Termin Korony Królestwa Polskiego zaczerpnięty został z ideologii politycznej realizowanej w rządzonych przez obce dynastie [[monarchia stanowa|monarchiach stanowych]] Czech (dynastia Luksemburgów) i Węgier (dynastia Andegawenów) w późnym średniowieczu. W krajach tych ideologia korony królestwa przyjęła nazwy "[[Korona świętego Wacława|Korony świętego Wacława]]" i "[[Korona Świętego Stefana|Korony Świętego Stefana]]", nawiązujące do postrzeganych jako święte [[insygnia|insygniów]] władzy monarszej i miała na celu ograniczenie władzy królewskiej, nad królem bowiem stało właśnie królestwo. W Polsce określenie "Korona Królestwa Polskiego" po raz pierwszy pojawia się w dokumentach królewskich za [[Kazimierz Wielki|Kazimierza Wielkiego]] ([[1333]]-[[1370]]), nie niosło one jednak wtedy ze sobą jeszcze spójnej ideologii politycznej, stanowiąc raczej zamiennik dla nazwy [[Zjednoczone Królestwo Polskie|Królestwa Polskiego]]. Termin Corona Regni pojawia się tylko trzykrotnie w dokumentach Kazimierza Wielkiego i wszystkie trzy są określeniami obcych kancelarii, w związku z układami międzynarodowymi, co było ówcześnie powszechne. Jednak za czasów Kazimierza Wielkiego koncepcja Korony Królestwa, która ograniczała władzę króla, stała w sprzeczności z charakterem jego rządów.

Dopiero wygaśnięcie głównej linii [[Piastowie|Piastów]] w 1370 roku i przejęcie władzy przez monarchę z obcej [[dynastia|dynastii]] ([[Ludwik Węgierski|Ludwika Andegaweńskiego]]) doprowadziło do ostatecznego wykrystalizowania się terminu, określającego nowy sposób postrzegania państwa i władcy, charakterystyczny dla rozwiniętej monarchii stanowej. Ludwik Węgierski był już królem Korony Królestwa Polskiego i to dla niej zobowiązywał się odzyskać wszystkie utracone ziemie. W imię interesów Korony Królestwa zażądano od króla Ludwika unieważnienia testamentu Kazimierza, ponieważ zapis ziem dla wnuka stał w sprzeczności z prawem Korony do zachowania integralności terytorialnej. Początkowo termin Korona stosowany był on przede wszystkim w kręgu możnowładztwa małopolskiego (grupa tzw. [[panowie krakowscymożnowładcy|panów krakowskich]]). Z czasem dzięki wpływowi jaki wspomniana grupa dostojników wywierała na Ludwika Węgierskiego i [[Władysław Jagiełło|Władysława Jagiełłę]], Korona Królestwa stała się obowiązującą ideologią państwową.
 
== Założenia ==