Wojna polsko-rosyjska (1654–1667): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
Konarski (dyskusja | edycje)
Linia 206:
== IV faza – końcowe lata wojny ==
=== Kampania 1661 i elekcja vivente rege ===
Wojska polskie opanowały Prawobrzeżną Ukrainę aż po [[Dniepr]]. [[Stefan Czarniecki]] złożył [[8 maja]] [[1661]] roku zdobyte sztandary, a na początku czerwca hetmani koronni [[Stanisław Rewera Potocki]] i [[Jerzy Sebastian Lubomirski|Jerzy Lubomirski]] odbyli tryumfalny wjazd do [[Warszawa|Warszawy]] prezentując niebywałe ilości chorągwi rosyjskich, a do tego łupy i jeńców. Sytuacja jaka zaistniała po sukcesach armii polsko-litewskich w kampanii [[1660]] roku nie została jednak wykorzystana, gdyż wojsko koronne w [[1661]], a następnie wojsko litewskie (w tym samym roku), podniosło rokosz domagając się wypłaty zaległego żołdu. Skutki zamieszek domowych w Rzeczypospolitej były takie, że dotychczasowy sojusznik [[Chanat Krymski]] zaczął poważnie brać pod uwagę możliwość podporządkowania sobie Ukrainy bez oglądania się na Polskę i Rosję. Chan [[Mehmed IV Girej|Mehmed IV]] namawiany był przez Kaja beja, by wziął pod swoją opiekę hetmana kozackiego [[Jerzy Chmielnicki|Jerzego Chmielnickiego]]. <br />
[[Plik:Czarniecki WKL 1661.jpg|thumb|Działania wojenne w Wielkim Księstwie Litewskim jesienią 1661 r.]]
W [[1661]] roku [[4 listopada]] pobito Rosjan w bitwie pod [[bitwa pod Kuszlikami|Kuszlikami]] i odzyskano jedynie [[Grodno]] i [[Wilno]]. Gdy [[2 grudnia]] padły zamki wileńskie, ich komendant [[Daniło Myszacki]] natychmiast skazany został na karę śmierci za zbrodnie wojenne jakich dopuszczał się na ludności cywilnej. Wyrok wykonał jego własny [[kucharz]]. Rosjanie, osłabieni zamieszkami wewnętrznymi i klęskami w 1660 roku nie podejmowali ofensywy.
 
W roku [[1662]] zamiast wojną i reformami wewnętrznymi za sprawą królowej [[Ludwika Maria Gonzaga|Ludwiki Marii]] skoncentrowano się na elekcji ''[[vivente rege]]''. W lutym Sejm uznał, że jakakolwiek działalność na rzecz takiej elekcji będzie oznaczać zdradę państwa. Pomimo takiej deklaracji Ludwika Maria i jej stronnictwo nie zrezygnowali starając się przekupstwem zjednać największych magnatów – na przykład [[Jerzy Sebastian Lubomirski|Jerzemu Lubomirskiemu]] zaproponowano stanowisko [[hetman wielki koronny|hetmana wielkiego koronnego]]. Działania te wiosną doprowadziły kraj na skraj wojny domowej.