Złota Brama w Kijowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (13) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1427503
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 6:
Brama była jedną z trzech bram miasta zbudowaną przez [[Jarosław I Mądry|Jarosława I Mądrego]]<ref>"[[Lacka Brama w Kijowie|Lacka Brama]], którą latopis wymienia w [[1151]] - była jedną z czterech głównych bram tzw. grodu Jarosława (były jeszcze Węgierska, '''Złota''' w następnych doszła również Żydowska), która prowadziła na płd. wsch., w kierunku uroczyska Ugorskie. [w:] Goranin. Latopis kijowski 1118-1158. 1995;</ref> w połowie XI w. Budowlę tę rozpoczął wznosić Włodzimierz I. Teoretycznie więc Chrobry mógł stępić swój miecz o tę bramę, lecz nie "Złotą" ale "Wielką", tak bowiem opisują ją dzieje metropolity Iłariona. Określenie "złota" pojawia się w latopisach w XI w.
 
Wzorowana na [[Złota Brama w Konstantynopolu|Złotej Bramie]] [[Konstantynopol]]a. W czasie ataku na [[Kijów]] wojsk Batu-chana w [[1240]] cały atak poszedł na przeciwległą, położoną po drugiej stronie miasta [[Lacka Brama w Kijowie|bramę Lacką]], ''kijowską''. Uległa częściowemu zniszczeniu w [[1241]] podczas najazdu [[Mongołowie|Mongołów]]. W źródłach pisanych brama pojawia się dopiero w roku [[1499]], tuż po nadaniu prawa miejskiego ''magdeburskiego'' [[Padół (Kijów)|Padołowi]], ale jako komora celna. W roku [[1545]] bramy już nie było. W opisie Kijowa z roku [[1594]] brama nazwana jest "ruiną", taką relację pozostawił Erich Lassota von Steblau. Ryciny [[Abraham van Westerveld|Abrahama van WestfeldaWestervelda]] z roku [[1651]], który towarzyszył księciu Radziwiłłowi w podróży, przedstawiają zrujnowaną bramę, ale z zachowanym jeszcze łukiem bramnym. W roku [[1755]], to co pozostało z bramy zasypały władze rosyjskie. W roku [[1834]] bramę odkopano na nowo. Dopiero pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku zrekonstruowano zabytek.
 
W [[1982]] została całkowicie odnowiona z okazji 1500-lecia [[Kijów|Kijowa]], jakkolwiek nie było żadnych dowodów dokumentujących jej oryginalny wygląd. Niektórzy historycy sztuki przekonywali, że należy wyburzyć nową konstrukcję i umożliwić zwiedzanie ruin oryginalnej budowli.
 
== Legenda ==
[[Legenda]] mówi, że w [[1018]] w czasie wyprawy na [[Ruś Kijowska|Ruś Kijowską]] [[Bolesław I Chrobry]] uderzył [[Szczerbiec|Szczerbcem]] o bramę wyszczerbiając go, choć pierwsza historyczna wzmianka o budowli zachowała się w [[latopis]]ie z [[1037]] roku. Legenda ta w dość niezwykłej interpretacji jest użyta w powieści rosyjskiego pisarza [[Wladimir Ordanski|Wladimira Ordanskiego]] ''Klucz Dawida''.