Stołp: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Castle tower Kazimierz Dolny.jpg|thumb|Stołp w Kazimierzu Dolnym]]

{{commonscat|Keeps}}

'''Stołp''' (''wieża ostatecznej obrony'' lub ''bergfried'', ''bergfrit'') – [[średniowiecze|średniowieczna]] wieża na planie koła, owalu, prostokąta lub wieloboku o znacznej wysokości (30–50 m) i dużej grubości murów (3–5 m). Charakterystyczne było to, że wieża ta nie była zamieszkiwana podczas pokoju. Początkowo wieże typu stołp były wolnostojące i przeznaczone do obrony pasywnej, z czasem zaczęto je włączać w obwód obronny zamku i zaopatrywać w elementy zwiększające możliwości aktywnej obrony. Stanowiła ostateczny punkt obrony. Dolna część wnętrza wieży była sklepiona, przeznaczona zazwyczaj na więzienie, dostępna była tylko od góry. Zasadą było umieszczanie wejścia do stołpu tylko w wyższej kondygnacji, poprzez ganek prowadzący z murów lub połączenie z domem pana feudalnego. Po przesuwaniu stołpów coraz bardziej na zewnątrz linii murów, wraz z ewolucją sztuki fortyfikacyjnej, zostały wyparte przez baszty i basteje, a w nowożytnej sztuce fortyfikacyjnej rolę ich przejął tzw. [[śródszaniec]]).

Pojęcie ''bergfried'' wprowadził do nauki niemieckiej prof. H.Leo w 1836 roku. Angielskim odpowiednikiem tego słowa jest ''belfry''. W nauce polskiej jego odpowiednikiem obok ''stołp'' jest także słowo ''słup''.

 

 

== Zobacz też ==

* [[Wieża w Stołpiu]]

* [[baszta]]