Biała Cerkiew: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Twierdza i zamek w Białej Cerkwi: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 101:
 
== Zabytki ==
* Pałac zimowy Branickich z końca [[XVIII wiek|XVIII]] wieku – zbudowany przez Franciszka Ksawerego Branickiego. Był to jedenastoosiowy, dwukondygnacyjny pałac w stylu klasycystycznym o dość oszczędnej elewacji. Zbudowano go z drewna na wysokiej podmurówce. Wnętrza urządzone były w stylu empire i zdobiło je też popiersie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Po lewej stronie od pałacu zbudowano piętrową trzynastoosiową oficynę z portykiem wgłębnym z ośmioma kolumnami. W pobliżu znajdował się budynek skarbca, prawa oficyna oraz brama.
* pałac Branickich z [[XVIII wiek|XVIII]] – [[XIX wiek]]u,
* kościółKościół rzymskokatolicki św. Jana Chrzciciela z 1812 roku, ufundowany przez [[Franciszek Ksawery Branicki|Franciszka Ksawerego Branickiego]] zbudowany w miejscu zamku. W miejscu tego kościoła przed jego budową stała katolicka kaplica polskiego garnizonu,. aPierwszy jeszczekościół wcześniejstał jezuickitu w 1552 roku i ufundował go wojewoda kijowski Fryderyk Proński. Obok powstał klasztor, któryaugustianów. Po zburzeniu go w 1667 roku przez Kozaków oddany został zrujnowanykapucynom. podczasW najazdówlatach Kozackich1720-1730 nowy kościół zbudował starosta Stanisław Wincenty Jabłonowski i oddał jezuitom. Kościół ten w 1779 roku stał się parafialnym, jednak jego stan był tak zły, że hetman Franciszek Ksawery Branicki ufundował nowy kościół, którego budowę rozpoczęto w latach 80. XVIII wieku i ukończono około 1816 roku. Obok powstała szkółka parafialna i szpitalik<ref>Roman Aftanazy, Dzieje Rezydencji na dawnych kresach Rzeczpospolitej, Województwo kijowskie, Ossolineum, s.52</ref>. W kościele od lat '90 XX w. odbywają się występy kameralnej i organowej muzyki, wykonywane na monumentalnych organach mieszczących się w kościele czeskiej firmy [[Rieger-Kloss]],
* dwie synagogi z końca XIX wieku,
* trzy cerkwie z [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek]]u,
* dawna poczta, hale targowe wybudowane przez Branickich w latach 1809-1814, gimnazjum z 1843 r., murowany młyn zpołowy XIX wieku,
* Hale targowe (Sukiennice) wybudowane przez Branickich w latach 1809-1814, składające się z czterech budynków otaczających dziedziniec<ref>Roman Aftanazy, Dzieje Rezydencji na dawnych kresach Rzeczpospolitej, Województwo kijowskie, Ossolineum, s.55</ref>.
* tzw. „skład Branickich” z końca XVIII wieku,
* Gimnazjum ufundowane przez Branickich w 1847 r. po skasowaniu przez Rosjan polskiego gimnazjum w Winnicy. Składało się z budynku głównego i dwóch skrzydeł bocznych.
* park z [[XVIII wiek]]u zwany „[[Aleksandria koło Białej Cerkwi|Aleksandria]]”<ref>Na mapie zaznaczony jako Aleksandryja.</ref>, w pobliżu ruiny pałacu Branickich (obecnie rezerwat dendrologiczny).
* murowany młyn z XIX wieku,
* tzw. „skład Branickich” z końca XVIII wieku z portykiem toskańskim,
* katolicka kaplica cmentarna,
* park z [[XVIII wiek]]u zwany „[[Aleksandria koło Białej Cerkwi|Aleksandria]]”<ref>Na mapie zaznaczony jako Aleksandryja.</ref>, w pobliżu ruiny pałacu letniego Branickich (obecnie rezerwat dendrologiczny).,
* cerkiew Mikołajewska
* cerkiew Przemienienia Pańskiego z 1839 r.
 
{{Przypisy}}