Traktat w Radnot: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 2:
'''Traktat w Radnot''' – zawarty w [[Iernut|Radnot]] (w [[Siedmiogród|Siedmiogrodzie]]) [[6 grudnia]] [[1656]] r. w czasie [[potop szwedzki|wojny polsko-szwedzkiej]] przez przedstawicieli Karola X Gustawa i Jerzego II Rakoczego. W Radnot stronami w negocjacjach byli wyłącznie Karol X Gustaw i Jerzy II Rakoczy, natomiast [[Fryderyk Wilhelm I (Wielki Elektor)|Fryderyk Wilhelm]], [[Bogusław Radziwiłł]] i [[Bohdan Chmielnicki]] nie byli sygnatariuszami traktatu, jednak ich interesy zostały w dokumencie uwzględnione.
 
Król Szwecji Karol X Gustaw w związku ze zwiększającym się oporem wojsk koronnych i sojuszem pomiędzy Janem Kazimierzem i carem moskiewski Aleksym Michajłowiczem ([[Rozejm w Niemieży|Traktat w Niemieży]]) nie mogąc liczyć już na samodzielne opanowanie Rzeczpospolitej podpisał w dniu 20 listopada [[Traktat w LabawieLabiawie]] z elektorem brandenburskim, którego postanowienia odnośnie cesji na rzecz elektora powtórzono w Radnot. W Radnot sygnatariusze Jerzego Rakoczego i Karola Gustawa zobowiązali się do wspólnego uczestniczenia w wojnie z Polską oraz do podziału ziem [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]]. Ważną rolę w jego przygotowaniu odegrali [[bracia polscy|polscy arianie]]<ref>Historia dyplomacji polskiej pod red. Zbigniewa Wójcika, [[Warszawa]] [[1982]] t. II, s. 177.</ref>.
 
Traktat dotyczył sojuszu szwedzko - siedmiogrodzkiego i planowanegododatkowo przewidywał [[Rozbiór państwa|rozbiorurozbiór]] Rzeczypospolitej, w którym wziąć mieli udział:
* [[Karol X Gustaw]] - miał dostać [[Prusy Królewskie]], [[Kujawy]], północne [[Mazowsze]], [[Żmudź]], powiaty kowieński, wołkowyski, upicki, brasławski, część województw połockiego i witebskiego wzdłuż Dźwiny, [[Inflanty polskie]] i [[Kurlandia|Kurlandia]] (art.5),
* [[Fryderyk Wilhelm I (Wielki Elektor)|Fryderyk Wilhelm Hohenzollern]] - zgodnie z Traktatem z LiabawyLabiawy miał otrzymać województwa łęczyckie, kaliskie, poznańskie i sieradzkie wraz z ziemią wieluńską,
* [[Bogusław Radziwiłł]] - miał dostać województwo nowogródzkie oraz zachować prawa do dziedzicznych posiadłości radziwiłłowskich,
* [[Jerzy II Rakoczy]] - pozostałe ziemie Rzeczypospolitej m.in. z [[Kraków|Krakowem]].,
* [[Bohdan Chmielnicki]] - co do przekazania mu terytoriów odłożono tę decyzję na później, tym bardziej że w rozmowach nie brał udziału żaden przedstawiciel Chmielnickiego (art.6),
* [[Jerzy II Rakoczy]] - pozostałe ziemie Rzeczypospolitej m.in. z [[Kraków|Krakowem]].
 
Pod dokumentem swoje podpisy w imieniu Karola Gustawa złożyli Sternbach i Gotthard Vellingk, zaś w imieniu księcia siedmiogrodzkiego János Kemény i kanclerz Mihály Mikes.