Wsielub: Różnice pomiędzy wersjami

* '''Kościół Św. Jana Chrzciciela z XV wieku'''. Kościół jest najstarszym przykładem stylu gotyckiego na obecnych ziemiach Białorusi. Przypuszczalnie pierwszy kościół około roku 1413 ufundował [[Jan Niemira]], koniuszy Wielkiego Księcia Witolda, namiestnik połocki, właściciel dóbr Wsielub (na warunkach przyjęcia katolicyzmu Jan Niemira jako jeden z pierwszych bojarów litewskich otrzymał własny herb podczas sejmu w Grodnie w [[1413]] r.). Według innych źródeł, świątynię zbudował jego syn [[Andrzej Niemira]] w 1433 r. (data ta jest uważana za oficjalną datę powstania kościoła, ten rok podaje również inwentarz z 1867 r.). Historyk Ochmański za datę powstania świątyni podaje rok 1471, a jego fundatorem – Mikołaja Niemirowicza, namiestnika witebskiego i smoleńskiego. Kościół został wzniesiony w pierwszej połowie XV w. i poświęcony pt. św. Jan Chrzciciela. W swym pierwotnym wyglądzie świątynia ta się jednak nie zachowała. Na początku była to prostokątną salą z pięciobryłową absydą, skierowana na wschód, z jedną zakrystią z północnej strony. Ściany, wyłożone z zewnątrz z cegieł, posiadały wzmocnione przypory. Nad całym wnętrzem górowały gwiaździste sklepienia, oparte na kolumnie w centrum kościoła. W poł. XVI w. ówczesny właściciel, wojewoda połocki [[Stanisław Dawojna]], ufundował ołtarze boczne - Przenajświętszej Trójcy (w 1543 r.) oraz św. Jerzego (1545 r.), tworząc przy nich altarie. W roku 1576 Wsielub stał się własnością protestanta Radziwiłła Rudego, który świątynię katolicką zamienił na zbór kalwiński. W 1642 r. świątynia wróciła do kościoła katolickiego. W ciągu następnych pół wieku kościół w znacznym stopniu został przekształcony: rozebrano murowane sklepienia nad nawą główną i przypory bocznych fasad i absydy. Z zewnątrz ściany otynkowano, dach pokryto płaską, a później - falistą dachówką. W 1710 roku dobudowano kruchtę do wejścia głównego. Odnowioną świątynię pod nowym wezwaniem Świętego Kazimierza, w dniu 1 listopada 1788 roku poświęcił kanonik inflancki i smoleński ks. Tadeusz Łappo. W XVIII wieku kościół został otynkowany z zewnątrz, jak i wewnątrz i została położona podłoga z cegły. Nad nawą wznosił się drewniany sufit, natomiast w prezbiterium i zakrystii zachowały się dawne sklepienia. Świątynia była pokryta gontem, a nad dachem wznosiła się sygnaturka. Kruchta pełniła rolę wejścia głównego. Wnętrze świątyni zdobiły trzy ołtarze ufundowane przez kasztelana nowogródzkiego Antoniego Nowosielskiego: główny – Ukrzyżowania, lewy – św. Kazimierza (z obrazem Matki Bożej, oznaczony 22 wotami), prawy – św. Jana Chrzciciela. Później został ustanowiony czwarty ołtarz, poświęcony św. Antoniemu. Pod kościołem mieściła się krypta. Obok świątyni, na przeciwko bramy, stała drewniana dzwonnica z trzema dzwonami: „dużym, średnim oraz małym”. Drewniana plebania została zbudowana w 1804 roku. Ponowny remont świątyni miał miejsce w latach 1790–1810. Fasada główna została przebudowana w stylu neogotyckim. Nad kruchtą wznosiła się stroma dwupoziomowa ośmioboczna na planie kwadratu wieża-dzwonnica w kształcie namiotu. Boczne skosy fasad uwieńczone były spiczastymi pinaklami. Prawdopodobnie wówczas została dobudowana do świątyni południowa zakrystia. Chory nad wejściem, na których umieszczono organy na 10 głosów, opierały się o dwie doryckie kolumny. Za kościołem ostatni właściciel miasteczka [[Józef O'Rourke]] zbudował kaplicę grobową w stylu klasycystycznym z portykiem. W 1930 r. kościół św. Kazimierza był remontowany ze środków hrabiego R’Ourkego i wtedy dach pokryto blachą. Teren przykościelny został otoczony kamiennym murem z trzyczęściową bramą przed kościołem. Z lewej strony świątyni stała ośmioboczna barokowa dzwonnica. Po 1945 roku kościół został zamknięty, parafia została zlikwidowana w 1960 roku, a wkrótce budynek świątyni spłonął podczas pożaru, którego gaszenia zakazał kierownik kołchozu. Odbudowa świątyni rozpoczęło się dopiero po 1990 roku dzięki staraniom ówczesnego proboszcza parafii nowogródzkiej, a obecnego ks. bpa Antoniego Dziemianki. Kościół ponownie został poświęcony 14 września 2002 roku. Rok później zostały ustanowione ołtarze: główny – Ukrzyżowania, lewy boczny – Matki Bożej, zaś prawy – św. Kazimierza. Przed wejściem do kościoła została ustawiona kapliczka-grota z figurą Matki Bożej z Lourdes, przed którą klęczy Bernadetta<ref>http://slowo.grodnensis.by/index.php?option=com_content&view=article&id=3007%3A18-382&catid=12%3Aparafii-i-swiatynie&Itemid=430&lang=pl</ref>.