Zamek w Malborku: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Rekonstrukcja (1817-1939): drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Rekonstrukcja (1817-1939): merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 84:
Początki odbudowy rozpoczęły się w [[1817]] roku od przebudowy wschodniej elewacji Pałacu Wielkich Mistrzów i rekonstrukcji kaplicy św. Katarzyny. Następnie rozpoczęto prace w zachodniej części Zamku Średniego. W 1842 roku na wieży głównej zbudowano neogotyckie zwieńczenie. Prace te oceniano później krytycznie, ponieważ w wielu miejscach odbudowa ta była niepoparta badaniami i miała charakter fantazyjno-romantyczny. Znaczne kontrowersje wywołała także budowa w 1850 roku neogotyckiego szczytu nad Wielką Komturią na Zamku Średnim.
 
Od 1850 do około 1876 roku kierownictwo prac przejął [[Ferdinand von Quast]], który krytykował formę wcześniejszych prac rekonstrukcyjnych na zamku. Od 1882 zamek był rekonstruowany przez [[Conrad Steinbrecht|Conrada Steinbrechta]] do jego śmierci w 1922 roku. Przywieziono wówczas na zamek wiele cennych dzieł sztuki gotyckiej, przede wszystkim z obszarów Prus krzyżackich (np. witraże z [[Toruń|Torunia]] i [[Chełmno|Chełmna]], tryptyk z [[Letnoje|Tenkitten]], ale też z innych obszarów, np. gotycki ołtarz z [[Hamburg]]a), wykonywano również liczne kopie zabytków i nowe aranżacje. Po wyburzeniu barokowego budynku kolegium jezuitów w 1890, w jego miejscu do 1896 roku zrekonstruowano nieistniejącą od XV wieku Wieżę Kleszą oraz Domek Dzwonnika<ref>Artur Dobry, rekonstrukcja Wieży Kleszej na zamku malborskim w czasach Conrada Steinbrechta [w:] "Praeterita posteritati", Muzeum Zamkowe w Malborku, 2001, s.85</ref>. PrzedW 19151912 rokiemroku od fundamentów zbudowanoodbudowano Basztę Wójtowską (północną) przy Bramie Głównej. Po 1915 roku na zamku średnim zmieniono kształt dachu nanad zachodnią częścią Pałacu Wielkich Mistrzów. Steinbrecht nakazał także w 1919 roku zburzenie średniowiecznej wschodniej prostej ściany kaplicy prywatnej Wielkich Mistrzów (pw. św. Katarzyny) ze szczytem neogotyckim i oryginalnym sklepieniem z 1400 roku zastępując je zamknięciem wielobocznym, które istniało zanim wybudowano Pałac Wielkich Mistrzów i które zmieniono jeszcze w średniowieczu na zamknięte prosto. Prace te zakończono w 1922 roku tworząc widok na tę część dziedzińca Zamku Średniego w formie, która nigdy nie istniała. Zbudowano także przy północnej ścianie kaplicy nigdy nieistniejący w tym miejscu Dom Kapelana. Po śmierci Steinbrechta prace kontynuowano pod kierownictwem [[Bernhard Schmid|Bernharda Schmida]]. W 19221921 roku zakończonozmieniono pracekształt budowlanedachu wnad kaplicywschodnią św.częścią KatarzynyPałacu Wielkich Mistrzów. W 1926 roku zrekonstruowano mury i wieże bollwerku Plauena, a w 1931 roku ukończono prace przy Bramie Nowej. W 1937 roku zrekonstruowano od poziomu gruntu Basztę nad Piekarnią<ref>Maciej Kilarski "Odbudowa i konserwacja zespołu zamkowego w Malborku" wyd. Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork 2007, ISBN 83-86206-81-0</ref>.
 
W latach 30. XX wieku zamek był często wykorzystywany przez Niemców jako tło uroczystości nazistowskich. W zimie 1945 roku podczas walk o miasto z [[Armia Czerwona|Armią Czerwoną]], zamek został zamieniony w punkt oporu, co doprowadziło do wielkich zniszczeń. Walki trwały do 9 marca 1945 roku. Zburzone całkowicie zostały wschodnia część zamku wysokiego i średniego, wieża główna oraz kościół zamkowy. Zniszczenia szacowano na 50-60%.