Katedra Imienia Najświętszej Marii Panny w Mińsku: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Historia: drobne merytoryczne |
→Historia: drobne redakcyjne |
||
Linia 86:
}}
[[Plik:Miensk._Менск_(N._Orda,_XIX).jpg|thumb|Wysoki Rynek, rys. [[Napoleon Orda|Napoleona Ordy]], XIX wiek]]
W 1656 roku do Mińska przybyli jezuici. Dla ich misji został przeznaczony wykupiony pałac z drewnianym kościółkiem w południowo-zachodniej części [[Górne Miasto|Górnego Rynku]]<ref>X. Y. Z. [W. Sułkowski], ''Kartka z dziejów kościoła katolickiego w Rosyi. Biskupstwo mińskie''. Kraków 1889, s. 55.</ref>. W latach 1700 roku kamień węgielny pod przyszłą świątynię został poświęcony przez Antoniego Brzostowskiego, ówczesnego superiora. Dnia 31 lipca 1709 roku, w święto patrona zakonu jezuitów [[Ignacy Loyola|Ignacego Loyoli]], kościół został poświęcony pod wezwaniem [[Dziewictwo Marii z Nazaretu|Najświętszej Maryi Panny]], [[Jezus Chrystus|Pana Jezusa]] i [[Barbara z Nikomedii|św. Barbary]]. Konsekracji dokonał biskup wileński [[Konstanty Kazimierz Brzostowski]] 16 marca 1710 roku w obecności przebywających wówczas w Mińsku generałów wojska rosyjskiego, walczącego w obronie praw do tronu [[August II Mocny|Augusta II]]: Szeremietiewa, Güntera Brussa, Göltza Wołkońskiego i innych. Do wykończenia świątyni przyczynili się Cieklewicz i Junkiewicz, jezuita Jakub Wołodkowicz, Franciszek Wołodkowicz, kanonik smoleński Mikołaj Przeradowski, sędzia grodzki miński Adam Swołyński, biskup wileński Konstanty Kazimierz Brzostowski, wojewoda miński Krzysztof Zawisza, rody Zawiszów, Bykowskich i Wołodkowiczów<ref>X. Y. Z. [W. Sułkowski], ''Kartka z dziejów kościoła katolickiego w Rosyi. Biskupstwo mińskie''. Kraków 1889, s. 56-57.</ref>. W 1731 roku dobudowano dwie barokowe wieże.
W 1773 roku nastąpiła kasata zakonu jezuickiego. Zakonnicy opuścili Mińsk i przenieśli się do [[Połock]]a w [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskim]]<ref>X. Y. Z. [W. Sułkowski], ''Kartka z dziejów kościoła katolickiego w Rosyi. Biskupstwo mińskie''. Kraków 1889, s. 59.</ref>, gdzie biskup [[Stanisław Bohusz Siestrzeńcewicz]] na polecenie [[Katarzyna II Wielka|Katarzyny II]] otworzył dla nich [[nowicjat]]<ref>A. Boudou, ''Stolica Święta a Rosja. Stosunki dyplomatyczne między niemi w XIX stuleciu'', T. 1, ''1814-1847'', Kraków 1928, s. 22-25.</ref>. Siedemnastu z nich pozostało w Mińsku w charakterze kapłanów świeckich i wykładowców w byłym [[Kolegium Jezuitów w Mińsku|kolegium jezuickim]]<ref>[http://www.jezuici.krakow.pl/cgi-bin/rjbo?b=enc&n=4276&q=0 ''Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995''], oprac. L. Grzebień. Kraków 1996. [dostęp: 2010-10-01].</ref>. Kościół zakonny przekształcono w parafialny. W 1797 roku świątynia pojezuicka ucierpiała na skutek pożaru. Uratowane obrazy i relikwie św. Felicjana przeniesiono do [[Kościół św. Wojciecha i klasztor Benedyktynek w Mińsku|klasztoru Benedyktynek]]<ref name="X.Y.Z.60">X. Y. Z. [W. Sułkowski], ''Kartka z dziejów kościoła katolickiego w Rosyi. Biskupstwo mińskie''. Kraków 1889, s. 60.</ref>.
29 lipca 1798 roku [[Nuncjusz apostolski|nuncjusz]] [[Laurentius Litta|Wawrzyniec Litta]] dekretem ''In omnes agri Dominici partes'' erygował [[Łacińska diecezja mińska 1798-1869|diecezję mińską]]. Kościół pojezuicki został wyznaczony na katedrę pod wezwaniem Imienia Marii<ref>''Uczrieżdienije Minskoj Jeparchii Ławrientij iz Markizow Litta i procz.'', w: ''Akty i Gramoty o ustrojstwie i uprawlenii rimsko-katoliczeskoj cerkwi w impierii rossijskoj i carstwie Polskom'', Pietierburg 1849, s. 96.</ref> i na nowo uposażony przez cara [[Paweł I Romanow|Pawła I]] [[ukaz]]em z 28 kwietnia 1798 roku<ref>''1798 g. Apriela 28. Imiennyj dannyj Sienatu. O bytii w Rossii dla ispowiedajuszczich Rimskuju wieru szesti Diocezijam, o sodierżanii Archijepiskopa, Jepiskopa i pri nich Suffraganow i Officiałow Gienieralnych: o pierienosie na appielaciju dieł iz Konsistorij, o zawisimosti czinow i dołżnostiej cerkownych, a także Sieminarij i szkoł ot Archijeriejew, o zaprieszczenii prinimat' ili pomieszczat' Inostrannych Duchownych, o imienowanii Archijepiskopa Mogilewskago Mitropolitom: o priebywanii jego i o nieimienii snoszenij s Inostrannymi ziemlami, biez dozwolenija Wierchownoj własti'', w: ''Akty i dokumienty otnosiaszczijesia k ustrojstwu i uprawleniju rimsko-katoliczeskoj cerkwi w Rossii'', T. 1, (1762-1825), Pietrograd 1915, s. 112.</ref>. Dzięki staraniom pierwszego [[Biskupi mińscy|biskupa mińskiego]], [[Jakub Ignacy Dederko|Jakuba Ignacego Dederko]], katedra została odbudowana. W 1800 roku w świątyni odbywały się nabożeństwa,
W 1869 w wyniku likwidacji biskupstwa w Mińsku, świątynię zdegradowano do siedziby parafii. W listopadzie 1917 roku, gdy [[diecezja mińska]] została reaktywowana, kościołowi pojezuickiemu przywrócono
Na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku na drugim piętrze budynku znów odbywały się nabożeństwa katolickie aż do całkowitego przekazania świątyni katolikom 15 grudnia 1993 roku. Rozpoczęły się wówczas prace restauracyjne, w trakcie których przywrócono pierwotny wygląd fasady, usunięto podziały wewnętrzne i odbudowano dwie wysokie wieże. 21 października 1997 roku uroczyście dokonano ponownego poświęcenia katedry.
== Uposażenie ==
|