Gustaw I Waza: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
→Biografia: drobne merytoryczne |
||
Linia 29:
== Biografia ==
Gustaw Waza był szwedzkim możnym i krewnym regenta [[Sten Sture Starszy|Stena Sture Starszego]]. W wyniku rozprawy z opozycją dokonaną w listopadzie 1520 roku przez króla Chrystiana II Oldenburga, ojciec Gustawa Wazy został skazany na śmierć ([[Krwawa łaźnia sztokholmska]]). W początkach 1521 stanął na czele powstania przeciw Duńczykom, którego głównymi siłami byli chłopi i górnicy z regionu [[Dalarna]]. Jeszcze w tym samym roku powstańcy odnieśli zwycięstwo w bitwie pod [[Västerås]] a Gustaw Waza został wybrany na regenta Szwecji. 6 czerwca 1523 zgromadzenie stanów zwołane w [[Strängnäs]] ogłosiło Gustawa Wazę królem – ostatecznie zerwano [[unia kalmarska|unię kalmarską]] z [[Dania|Danią]] i [[Norwegia|Norwegią]]. W Danii bunt tamtejszej szlachty obalił [[Chrystian II Oldenburg|Chrystiana II]], a nowy król duński [[Fryderyk I Oldenburg|Fryderyk I]] uznał tytuł Gustawa.
W 1527 roku Gustaw I Waza, który zawdzięczał tron ruchowi ludowemu, zwołał do Västerås zjazd przedstawicieli wszystkich stanów, duchowieństwa, szlachty, mieszczaństwa, jak również wolnych chłopów. Ukształtował się w ten sposób specyficzny skład nowożytnego sejmu szwedzkiego. Ogłosił przyjęcie przez Szwecję [[luteranizm]]u i przeprowadził [[sekularyzacja|sekularyzację]] większości dóbr ziemskich Kościoła. Przejęcie licznych majątków znacznie wzmocniło pozycję Korony. W 1529 roku reformę religijną potwierdził [[synod]] szwedzkich dostojników kościelnych w [[Örebro]]. Głową [[Kościół Szwecji|Kościoła narodowego]] stał się król, który mianował swojego intendenta do spraw kościelnych.
| |||