Zamek Kazimierzowski w Opocznie: Różnice pomiędzy wersjami

Zamek powstał w XIV wieku w południowo-zachodnim narożniku miasta lokacyjnego na miejscu, wzmiankowanej w 1365 roku, ''curii'' – dworu królewskiego. Według [[Jan z Czarnkowa|Janka z Czarnkowa]] inwestorem budowy był król [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]]<ref>Jana z Czarnkowa Kronika polska 1333-1384 w: Monumenta Poloniae Historica, t .II, Warszawa 1961, s. 625.</ref>. Informację tę powtarza także [[Jan Długosz]]. Zamek został zbudowany prawdopodobnie razem z murami miejskimi, wewnątrz ich obwodu, i z nimi też został zespolony. Był przeznaczony na rezydencję starosty królewskiego zarządzającego okolicznymi dobrami monarchy oraz okazjonalnie miejscem, w którym zatrzymywał się król podczas podróży przez kraj. Plan miasta z 1820 roku wskazuje, że zamek miał kształt prostokąta a w zachodnim narożniku zamku znajdowała się wieża<ref>J. Widawski, ''Miejskie mury obronne w państwie polskim do początków XV w.'', wyd. MON, Warszawa 1973, s. 64-65.</ref>. W XVI wieku zamek wzmiankuje się jako uszkodzony, co być może było związane z wcześniejszym pożarem miasta. W dokumencie datowanym na 20 stycznia 1551 r. zamek wymieniony jest jako własność króla [[Zygmunt II August|Zygmunta Augusta]]<ref>J. Wiśniewski, ''Dekanat opoczyński'', Radom 1913, s. 4. Przekład łaciński S. Fudaleja, maszynopis w zbiorach Muzeum Regionalnego w Opocznie.</ref>. W 1599 roku po uzyskaniu zgody króla [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]] wykonano nową bramę miejską w murach obronnych przebijając otwór od strony zamku na zewnątrz, a poprzez dziedziniec poprowadzono ulicę. Oznacza to, że w tym okresie nie przywiązywano już dużej wagi do jego funkcji militarnej i był to w tym czasie raczej już obiekt o charakterze administracyjnym. W lustracji zamku z 1620 roku wymieniono pozbawioną schodów Wieżę Szlachecką oraz kilka pomieszczeń w tym mieszkanie [[burgrabia (urząd)|burgrabiego]] i [[Starosta grodowy|kancelarię grodzką]].

Zamek zniszczono w czasie [[Potop szwedzki|potopu]] w 1655 roku, jednak nadal był później użytkowany. W XVIII wieku w wieży znajdowało się więzienie dla opoczyńskich mieszczan. W 1784 roku odbył się uroczysty wjazd do zamku starosty [[Jan Nepomucen Małachowski|Jana Nepomucena Małachowskiego]]. W 1787 roku w sali sądowej na zamku owacyjnie powitano króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W tym samym roku przeprowadzono lustrację zabudowań zamkowych<ref>Archiwum Główne Akt Dawnych, ASK, oddz. XVIII, sygn. 33, k.258-260</ref>. Zabudowania zamkowe są jeszcze widoczne na planie miasta z 1820 roku, jednak rysunki z lat 1844-1846 wykonane przez Stanisława Chrząńskiego wskazują, że zamek był już wtedy ruiną<ref>Ikonografia zabytków Kielecczyzny w malarstwie. Katalog wystawy, oprac. M. Rumin, Kielce 1975. Rysunek znajduje się w Gabinecie Rycin BUW, Albumy K. Stronczyńskiego.</ref>.