Iwano-Frankiwsk: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎II wojna światowa: merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 87:
{{Osobny artykuł|Kampania wrześniowa|Agresja ZSRR na Polskę|Wybory do Zgromadzeń Ludowych Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi 1939|Okupacja radziecka w Polsce 1939–1941|Represje ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich 1939-1946|Masakry więzienne NKWD 1941}}
 
Po [[Atak Niemiec na ZSRR|ataku III Rzeszy na ZSRR]] iw dniu 3 lipca 1941 wkroczyły do Stanisławowa oddziały armii węgierskiej, a następnie niemieckiej. Po utworzeniu przez [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] [[Dystrykt Galicja|Dystryktu Galicja]] Stanisławów był w latach [[1941]]-[[1944]] siedzibą [[powiat]]u w Dystrykcie Galicja [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnego Gubernatorstwa]]. W dniu 3 sierpnia 1941 w gmachu Sądu Okręgowego przy ul. Bilińskiego dokonano selekcji 600 żydowskich adwokatów, lekarzy, aptekarzy, nauczycieli i urzędników państwowych, których zamordowano w Pawełczu. Po wizycie w październiku 1942 roku w mieście Hansa Franka i defiladzie ukraińskich organizacji nacjonalistycznych w dniu 12 października 1941 na „nowym" cmentarzu żydowskim żołnierze niemieccy i ukraińscy nacjonaliści zamordowali 12 tys. Żydów<ref>http://izrael.org.il/historia/4688-zaglada-zydow-stanislawowskich.html</ref>.
 
WOd latachpaździernika [[1941]]- do lutego [[1943]] w mieście znajdowało się [[getto]] [[Żydzi|żydowskie]]. [[III Rzesza|Niemcy]] dokonali [[Holocaust|eksterminacji]] zamieszkującej Stanisławów ludności żydowskiej. W sierpniu 1942 roku Niemcy powiesili wzdłuż ulicy Belwederskiej 1000 Żydów. Z 30 tys. Żydów<ref>Według [[Drugi Powszechny Spis Ludności|spisu powszechnego 1931]] na 198 350 mieszkańców Stanisławowa 29 525 deklarowało [[judaizm|wyznanie mojżeszowe]] ''Statystyka Polski'' Seria C zeszyt 65 Warszawa 1938, Wyd. [[Główny Urząd Statystyczny]] s. 27.</ref> ocalało kilkuset<ref>Tadeusz Kamiński, Tajemnica Czarnego Lasu, Kraków, 2001.</ref>.
 
W czasie okupacji hitlerowskiej nacjonalistyczne bojówki ukraińskie dokonały masowych aresztowań 250-300 przedstawicieli polskiej inteligencji Stanisławowa. Następnie [[Gestapo]] pod kierownictwem [[Hauptsturmführer|SS-Hauptsturmführera]] [[Hans Krüger (oficer Gestapo)|Hansa Krügera]] dokonało rozstrzelania aresztowanych w pobliskim Czarnym Lesie w nocy z 14 na [[15 sierpnia]] [[1941]]. Tu [[26 lipca]] [[1942]] r. został zamordowany przez Niemców O. [[Jan Peregryn Haczela]] wraz z br. Stefanem Kosiorkiem i o. Remigiuszem Wójcikiem za ukrywanie Żydów w Haliczu, oraz polski pedagog ze Stanisławowa [[Władysław Łuczyński]]. Pochowany jest tu także polski ksiądz rzymskokatolicki [[Józef Smaczniak]] zmarły na tyfus w niemieckim więzieniu w Stanisławowie po roku zadawania fizycznych tortur.