Solec (Warszawa): Różnice pomiędzy wersjami

Między [[Kalendarium powstania warszawskiego – 12 września|12]] a [[Kalendarium powstania warszawskiego – 23 września|23 września 1944 roku]] na Solcu (określanym też podczas Powstania jako "Czerniaków" lub "Powiśle czerniakowskie") prowadzono jedne z najcięższych walk podczas Powstania Warszawskiego. Po upadku części Powiśla położonej na północ od linii kolejowej, linia frontu przebiegała początkowo wzdłuż ulic Ludnej, Rozbrat do Górnośląskiej i Łazienkowskiej. Po stronie niemieckiej walczyły oddziały, których trzon stanowiła [[36 Dywizja Grenadierów SS Dirlewanger]] i oddziały Rodewald, Schmidt i Schaper a po stronie polskiej żołnierze [[zgrupowanie Kryska|Zgrupowania "Kryska"]] (w rejonie ul. Zagórnej), [[Zgrupowanie Radosław|Zgrupowania "Radosława"]] (w rejonie ul. Ludnej i Wilanowskiej), [[Batalion Zośka|batalionu "Zośka"]], [[batalion Parasol|batalionu "Parasol"]] oraz [[2 Warszawska Dywizja Piechoty|2 Dywizja Piechoty]] i [[3 Pomorska Dywizja Piechoty|3 Dywizja Piechoty]] 1 Armii Wojska Polskiego. W dniu 13 września na skutek zdobycia przez Niemców Szpitala św. Łazarza na tyłach Muzeum Narodowego, dzielnica odcięta została od Śródmieścia. W dniach 14-15 września ciężkie walki w rejonie Okrąg, Ludnej i Solca dziesiątkują obsadzające ten teren plutony "Parasol", który traci dwóch kolejnych dowódców: "Jeremiego" i "Lutego". W dniu 14 września ppłk. "Radosław" w meldunku napisanym z kwatery przy Okrąg 2 przekazuje dowództwu, że pozostało mu już tylko 150 ludzi z 10 nabojami na karabin. Nad ranem 16 września, gdy żołnierze AK i oddziały AL stłoczeni byli w czworoboku ulic Wilanowska, Solec, Zagórna, Czerniakowska, przez Wisłę przeprawiło się z brzegu praskiego 420 żołnierzy I baonu z 9. pułku piechoty 3. Dywizji Piechoty 1. Armii WP. W nocy z 16-17 września powstańcom zza Wisły przyszedł z pomocą III baon 9. pp z szefem sztabu tego pułku mjr. Stanisławem Łatyszonkiem, który objął dowództwo nad całością przeprawionych sił. W dniu 18 września 1944 wykrwawiony baon "Zośka" opuścił zniszczony przez "Goliaty" dom przy Okrąg 2. W dniu 19 września 1944 "Radosław", wydał rozkaz odwrotu powstańców kanałami na Mokotów, jednak do części żołnierzy rozkaz nie dociera i do kanałów schodzi ok. 200 żołnierzy, natomiast reszta nadal prowadzi rozpaczliwą obronę. 21 września na Solcu nadal trwały zaciekłe walki podczas których Niemcom udało się zdobyć domy przy ulicy Wilanowskiej nr 4, 6 i 5 (ze szpitalem powstańczym, którego pacjenci następnie zostali wymordowani<ref>https://pl.wikisource.org/wiki/Zeznanie_Ma%C5%82gorzaty_Janiny_Dami%C4%99ckiej_o_zbrodniach_pope%C5%82nionych_przez_Niemc%C3%B3w_na_Czerniakowie</ref>). W polskich rękach pozostały tylko dwie zniszczone bombami kamienice przy ulicy Wilanowskiej 1 i Solec 53 oraz 200-metrowy odcinek wybrzeża z zatopionym częściowo statkiem „Bajka”. Zacięte walki toczone prowadzone są do 22 września 1944, gdy wobec braku amunicji resztka baonu "Zośka" opuszcza dom przy Wilanowskiej 1 i przeprawia się na praski brzeg, a pozostali przy życiu żołnierze [[Brygada Dywersji Broda 53|"Brody 53"]] i LWP mjr. Łatyszonka próbuje przedrzeć się do Śródmieścia przez pozycję niemieckie co udaje się jedynie pięciu żołnierzom. W godzinach porannych 23 września Niemcy opanowali ostatnie bastiony polskiej obrony na Powiślu Czerniakowskim – domy przy ulicy Wilanowskiej 1 i Solec 53, a następnie dokonują licznych mordów na ludności cywilnej, a przy składach "Społem" wieszają kilkudziesięciu żołnierzy zgrupowania AK "Kryska", a także ich kapelana - księdza "Rudego". Ten sam los spotyka wzięte do niewoli łączniczki i sanitariuszki z "Zośki" i "Parasola", które zostają powieszone na terenie Fabryki Farb<ref>http://www.info-pc.home.pl/whatfor/baza/szlak_bojowy_zgrupowania.htm</ref>.