Zamek w Kętrzynie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot przeniósł strony z Kategoria:Zabytki Kętrzyna do Kategoria:Zabytki w Kętrzynie
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Architektura: drobne merytoryczne
Linia 38:
 
== Architektura ==
Pierwotnie,Zamek zamekzostał tenzbudowany byłna [[Obiektplanie budowlany|obiektem]]kwadratu [[Skrzydłoi (architektura)|trzyskrzydłowym]],początkowo posiadał trzy skrzydła zbudowanym wokół [[dziedziniec|dziedzińca]], na planie kwadratu. Otoczono go [[mur obronny|murem obronnym]] z trzema [[baszta]]mi oraz [[brama|bramą wjazdową]] od strony miasta. W północnym skrzydle umieszczony był [[refektarz]], [[kaplica]] oraz mieszkania [[Zakon krzyżacki|krzyżackiego]] urzędnika - [[prokurator]]a. W zamku oraz w [[folwark]]u, który do niego przylegał mieściły się m.in.: [[Kuchnia (pomieszczenie)|kuchnia]], [[browar]], [[młyn zbożowy|młyn]], [[piekarnia]], [[spichlerz]], [[spiżarnia]], [[arsenał|zbrojownia]], [[prochownia]], [[kaplica]] a także [[Zakład karny|więzienie]].
 
== Historia ==
Za czasów [[Państwo zakonu krzyżackiego|pruskich]] istniała już na tych terenach osada nazywająca się Rast, o której mamy pierwszą wzmiankę z [[1329]] r. Początkowo na nowopodbitym terytorium stanęłaKrzyżacy drewnianozbudowali ziemnadrewniano-ziemną strażnicastrażnicę. Wiele takich strażnic powstawało w pierwszej fazie obecności Zakonu w Prusach. Warownie krzyżackie w początkach swego istnienia służyły ochronie zdobytego już obszaru i stanowiły bazy dalszej ekspansji na wschód. Z nich też organizowano osadnictwo na danym terenie. W Kętrzynie ustanowiono prokuratorię, która podporządkowana była komturii w [[Bałga|Bałdze]], z krótką przerwą gdy funkcjonowała komturia w Rynie. Pierwszą drewniano-ziemną warownię dwukrotnie najechały wojska litewskie książąt [[Olgierd Giedyminowic|Olgierda]] i [[Kiejstut Giedyminowicz|Kiejstuta]] w latach [[1345]] i [[1348]]. Murowany zamek zaczęto stawiać od połowy [[XIV wiek]]u. W podobnym też czasie miasto otrzymało przywilej miejski od komtura Bałgi Henniga Schindenkopf w roku [[1357]].
 
Zamek został wybudowano pomiędzy rokiem [[1360]] a [[1374]] w pobliżu wcześniejszej drewnianej strażnicy. Przeznaczono go na siedzibę [[Prokurator krzyżacki|prokuratora krzyżackiego]]. Cechowały ją umiarkowane walory obronne i skromny program użytkowy - około [[1410]] roku zamkowy arsenał składał się z siedmiu dział na kule kamienne oraz z niewielkiej ilości lekkiej broni strzeleckiej i kusz.<ref>http://www.zamkipolskie.com/ketrzyn/ketrzyn.html</ref> W [[1410]] roku pruski rycerz Johart z burmistrzem Hermannem Barddyne poddali miasto i zamek wojskom polskim [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełły]], jednak w następnym roku zamek wrócił w ręce Zakonu. W początku XV w. zamek otoczono dodatkowym murem obronnym o szerokości 2 metrów. W [[1454]] po wybuchu wojny trzynastoletniej zbuntowani mieszkańcy Kętrzyna zdobyli zamek i utopili w stawie krzyżackiego prokuratora, Wolfganga Sauera, w stawie. Zakonowi jednak udało się odbić zamek w [[1461]] r., a cech szewców był ukarany brakiem możliwości zasiadania jego członków w radzie miejskiej, zakaz trwał aż to panowania Albrechta Hohenzollerna jako księcia Prus. Następnie przekazali zamek wojskom polskim, które posiadały go do [[1461]] roku. Po sekularyzacji Prus, zamek stał się siedzibą starosty i wkrótce, w latach [[1528]]-[[1529]] roku, został przebudowany. Nastąpił też szereg prac mających na celu przystosowanie zamku do nowych funkcji. W ich wyniku powstała np. druga brama i wykusz nad główną bramą z [[1528]] r. Kolejna przebudowa nastąpiła w latach [[1559]]-[[1566]]. W [[1622]] roku na dziedzińcu wzniesiono niewielką cylindryczną klatkę schodową. Wykonano też kilka prac nad wnętrzami, m.in. sklepienia żebrowe w kuchni i browarze. Poprzez drugą przebudowę z [[XVII wiek|XVII w.]] silnie zaingerowano w średniowieczny wyraz budowli rozbierając górną kondygnacje skrzydła północnego razem z ozdobnymi szczytami przez co zrównano wszystkie 3 skrzydła. Rozbiórkę zewnętrznych [[fortyfikacja|fortyfikacji]] rozpoczęto w I połowie [[XVIII wiek|XVIII w.]]. [[15 grudnia]] [[1797]] w zamku wybuchł pożar, który zniszczył część budowli.
 
W latach [[1911]]-[[1912]] miasto wykupiło obiekt, przeznaczając część pomieszczeń na mieszkania, przez co sztucznie przybyło w murach prostokątnych okien. W tym samym czasie znajdowało się tu także biuro niemieckiej 3 Brygady Piechoty. W końcu [[Lata 30. XX wieku|lat 30. XX wieku]] przeprowadzono w zamku nieznaczne prace [[Konserwacja zabytków|konserwatorskie]]. Przed [[II wojna światowa|drugą wojną światową]] znajdował się tu urząd finansowy i mieszkania urzędników. Na początku lat [[Lata 40. XX wieku|40.]] przebudowano zachodnią część piwnic znajdujących się pod skrzydłem północnym, z przeznaczeniem na [[Schron|schron przeciwlotniczy]]. Pod koniec stycznia [[1945]] r. [[Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona|wojska radzieckie]] zajęły miasto i spaliły większą część staromiejskiej zabudowy miasta oraz zamku.